Læknablaðið - 15.08.1989, Blaðsíða 28

212
LÆKNABLAÐIÐ
Table VI. Results of culture for acid fast bacilli for all
tuberculosis cases, lceland 1975-1986.
Anatomic site Positive culture N (%) Negative culture N (%) No culture/ no data N (%)
Hilar lymph nodes 2 (10) 7 (35) 11 (55)
Pulmonary . 125 (84) 15 (10) 9 (6)
Pleural 7 (32) 15 (68) - -
Extrathoracal lymphadenitis . 18 (39) 10 (22) 18 (39)
Genitourinary ... 37 (80) 3 (7) 6 (13)
Skeletal 18 (82) - - 4 (18)
Miliary 6 (86) 1 (14) - -
Meningeal 2 (100) — — - -
Total 217 55 49
Table VII. Results of histological examination (inclu-
ding post mortems) for all tuberculosis cases, lceland
1975-1986.
Anatomic site Positive culture N (%) Negative culture N (%) No culture/ no data N (%)
Hilar lymph nodes 1 (5) 19 (95)
Pulmonary .... 17 (11) 10 (7) 122 (82)
Pleural 9 (41) 8 (36) 5 (23)
Extrathoracal lymphadenitis 44 (96) 1 (2) 1 (2)
Genitourinary . 24 (52) 4 (9) 18 (39)
Skeletal 10 (46) 4 (18) 8 (36)
Miliary 5 (72) 1 (14) 1 (14)
Meningeal .... - - - - 2 (100)
Other 5 (71) — — 2 (29)
Total 115 28 178
%
Fig. 2. Percentage distribution of pulmonary tuberculo-
sis cases and population by age. Iceland 1975-1986.
vegar einungis reynd í 61% tilfella þegar um
var að ræða berkla í eitlum. Bakteríur með
lyfjaónæmi fundust aðeins hjá tveimur og
höfðu báðir fengið lyfjameðferð áður.
í töfiu VII sjást niðurstöður vefjagreininga
fyrir hvem sjúkdómafiokk. í 143 tilfellum
fundust upplýsingar um vefjagreiningu.
Þar af var greiningin staðfest hjá 80%
(115), en í 20% tilfella studdu sýnin ekki
berklagreininguna. Alls voru 7 tilfelli byggð
á vefjagreiningu eingöngu, þar af 6 af berklum
í legi eða eggjaleiðara og eitt af berklum í
eitlum í hengi.
Tíminn frá því einkenni komu fyrst fram þar
til greining lá fyrir og meðferð hófst var allt
frá nokkrum dögum upp í 9 ár. Um það bil
40% greindust innan mánaðar en 70% innan
þriggja mánaða. Greiningartími var lengstur
fyrir berkla í þvag- og kynfæmm, að meðaltali
14 mánuðir. Fyrir beinaberkla var tíminn að
meðaltali 7 mánuðir og fyrir lungnaberkla
tæplega 3 mánuðir.
Lungnaberklar. Alls greindust 149 tilfelli,
þar af vom 59,7% hjá körlum (89/149).
Lungnaberklar voru marktækt algengari hjá.
körlum (p <0,05). Mynd 2 sýnir hve hátt
hlutfall tilfellanna var hjá öldmðum. Níutíu
prósent voru seinberklar.
Sýrufastir stafir fundust við beina skoðun
á hráka hjá 42% (63/149). Sýmfastir stafir
ræktuðust hjá 84% (125/149). Ræktun bar
ekki árangur hjá 10% og hjá 6% var ekki
ræktað.
Lungnamynd studdi greiningu hjá 84%
(125/149). Hjá 19 studdi röntgenmynd ekki
greiningu og upplýsingar vantaði hjá 5.
Fjórðungur var með breytingar í báðum
lungum og 40% (57/144) með holumyndun.
Reynt var að afla upplýsinga um umhverfisleit
hjá þeim sem vom jákvæðir við beina skoðun
(63/149). Umhverfisleit bar árangur í 28
sjúkdómstilfellum, en gögn bentu ekki alltaf
til að umhverfisskoðun hefði verið gerð. Mest
fundust 13 smitaðir en minnst einn. Alls
fundust við umhverfisleit 96 nýsmitaðir
(lágmarkstala).
Berklar í brjósthimnu og lungnarót. Alls
greindust 20 með berkla í eitlum lungnaróta,
þar af 9 karlar. Flestir, eða 16, voru yngri en
15 ára. Sá elsti var 35 ára.