Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.04.1938, Blaðsíða 6
58
Þ J Ó Ð I N
lags íslands og Alþýðusambands Is-
lands, sem þessir aðilar skyldu gera
með sér, hliðstætt því, sem átti sér
stað í Danmörku 1899. Eftir að
slíkur samningur hefði verið gerð-
ur, skyldi hyggja á honiini nauðsyn-
lega löggjöf um þessi efni.
Þessi hugmynd var lögð fyrir Al-
þýðusandjandið, og leit í fyrstu út
fyrir, að samvinna mælti takast
milli þessara liöfuð-félaga vinnu-
veitenda og verkamanna. Með
þessari stefnu sýndu vinnuveitend-
ur, að þeir vildu umfram allt leysa
þetta málefni í fullri samvinnu við
félög verkamanna og tryggja þann-
ig friðsama og fljóta lausn málsins.
En hugmyndin um samvinnu um
vinnumálalöggjöf strandaði á tóm-
læti forkólfa Alþýðusambandsins,
og í fehrúarmánuði 1936 var sjáan-
legt, að Alþýðusambandið fékkst
ekki til að gjöra samninga við
Vinnuveitendafélagið um þessi mál.
F orgöngumenn vinnulöggjafar-
innar urðu því að víkja starfsemi
sinni yfir á annan grundvöll og taka
málið upp án samstarfs við Alþýðu-
sambandið. Hafði Vinnuveitenda-
félagið jafnhliða því, sem það sneri
sér til Alþýðusambandsins með til-
mælum um samninga, i)irl því til-
lögur, er félagið mundi gangast fyr-
ir, ef samningar tækjust ekki. A
grundvelli þessara tillagna byggðu
þeir Thor Thors og Garðar Þor-
steinsson frumvarp sitt um vinnu-
deilur, sem þeir háru í fyrsta sinni
fram á Alþingi 1936 og kom þar
til 1. umræðu dagana 5. og 6. marz.
Höfuðatriði frumvarpsins voru
þau, sem hér segir:
1) Samningar milli aðila um kaup
og kjör skyldu ætíð vera skrif-
legir.
2) Vinnustöðvun og verkbönnum
má ekki skella á, nema fullnægt
sé ákveðnum skilyrðum, og voru
þau tiltekin hin sömu og gilda
í Danmörku.
3) Réttur sáttasemjara ríkisins til
íhlutunar um verksviftingu og
vinnustöðvanir skyldi aukinn.
4) Vinnudómstóll skyldi settur á
stofn, sem hefði það ldutverk, að
fella úrskurð um ágreining út
af skilningi á samningum milli
aðila.
Undirtektir undir þetta frum-
varp urðu á ýmsa lund.
Sjálfstæðismenn fvlktu sér um
frumvarpið, en lýstu sig reiðubúna
til meiri og minni breytinga á því
til samkomulags.
Alþýðuflokkurinn lýsti þvi yfir,
að hann mundi greiða atkvæði gegn
þvi, þar til „fvrir liggur álit sam-
handsþings um slíka löggjöf og sýnt
er, að meiri hluti verkalýðsins er
henni fylgjandi", „enda þótt flokk-
urinn álíti, að æskilegl væri að setja
vel undirbúna löggjöf um vinnu-
deilur og réttindi og skvldur alþýðu-
samtakanna.“
Framsóknarflokkurinn tók þann-
ig i málið, að rétt væri að atlniga
það vel á þinginu, en skipa síðan
milliþinganefnd i málið, og varð
það úr, að tillaga til þingsályktun-
ar frá Jörundi Brynjólfssyni um
skipun slíkrar nefndar var borin
fram, en náði aldrei að komast til
umræðu.
Vinnudeilufrumvarpið var svæft