Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.12.1938, Side 6

Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.12.1938, Side 6
250 Þ JÓÐIN lagi, að þeir gætu varla risið und- ir meira sjálfsforræði, en þeir þeg- ar hefðu. Fram til þess er Norðurálfuófrið- urinn liófst, liöfðu Danir séð að mestu leyti fyrir siglingum milli ís- lands og annarra landa. En þegar striðið skall á, kom í ljós, að þeir voru hvorlci færir um að sjá fyrir siglingunum, né til þess að fara með utanríkismál Islands. Hættu Danir hrátt siglingum milli Islands og annarra landa. Skip þeirra, er verið liöfðu í förum á þessum slóð- um, voru sum skotin niður, en öðr- um lagt í lagi. íslendingar höfðu um þetta leyti eignast tvö velhúin skip til milli- landaferða. Það voru fyrstu skip Eimskipafélags Islands, Gullfoss og Goðafoss. Komust millilandasigling- arnar nú alveg af sjálfu sér í hend- ur íslendinga sjálfra. Sama má segja um utanríkismálin. Islending- ar urðu að bjarga sér sjálfir í þeim efnum. Gerðu þeir viðskiftasamn- inga við aðrar þjóðir eftir þörfum og án íhlutunar Dana. Á stríðsárunum færðist innflutn- ingsverzlunin brátt til Ameríku. Sigldu íslendingar þá vestur um liaf, bæði eigin skipum og leigu- skipum, og komu Danir þar hvergi nærri. Var því og svo lnittað, að Danir gátu varla fengið vörur frá Ameríku, þó þeir liefðu viljað flytja vörur til íslands, því Bandamenn vissu, að vörur, sem i hendur Dön- um komust, áttu greiða leið til Þýzkalands. Vildu þeir því ekki greiða mjög fyrir vörukaupum Dana. Þetta, og ýmislegt fleira, leiddi tii þess, að á striðsárunum lentu yfir- ráðin yfir ntanrikismálum Islend- inga alveg af sjálfu sér í höndum þeirra sjálfra. En jafnframt kom í ljós, að það var engum hentara en þeim sjálfum, að fara með utan- ríkismál Islands. En siglingar Islendinga vestur um liaf leiddu í ljós, að það var hinn mesti háski fyrir þá að sigla und- ir dönskum fána. Danmörk gat hve- nær sem vera skyldi dregizt inn í heimsófriðinn, og mundu þá skij) Islendinga, undir dönskum fána, liafa orðið griðlaus á ófriðarslóðum. 22. nóv. 1917 bar forsætisráðherra Islands, Jón Magnússon, fram þá kröfu í ríkisráðinu, að Island fengi eigin siglingafána. Kröfunni var synjað. En jafnframt fallizt á að endurslcoða allt samhand Islands og Danmerkur. Alþingi Islendinga kom saman 10. april 1918. Var i þingbyrjun kos- in fullveldisnefnd í báðum deildum þingsins. Danaþing samþykkti litlu síðar að tilhlutun Zalde forsætisráðherra, að skipa nefnd lil samningagerðar með Islendingum. Skipaðir voru Hage verzlunarm.ráðh., I. C. Ghris- tensen, Borbjerg og Arup. Af hálfu íslendinga voru kosnir: Jóhannes Jóliannesson, Bjarni frá Vogi, Einar Arnórsson og Þorsteinn M. Jónsson. Sú nýlunda skeði nú i viðskiftum Dana og Islendinga, að Danir komu til íslands til samninga. Komu dönsku nefndarmennirnir til Reyk- javíkur 29. júni. Tók nefndin strax

x

Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna
https://timarit.is/publication/1014

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.