Alþýðuhelgin - 27.08.1949, Blaðsíða 11

Laeknirinn borðaði miðdegisverð í
káetunni með Friðþjófi Ellefsen og
einhverjum fleirum. Hlýddi ég á
•Ramræðurnar, • því að ég var í klefa
sjá sjúklingnum, rétt við borðsalinn.
Fyrst var talað um daginn og veg-
inn, tíðarfarið, snjóinn og sam-
gönguörðugleikana. — Þegar búið
var að borða,spurði Ellefsenlækninn,
hvað hann ætti að borga honum, og
nefndi læknirinn upphæðina, sem
var nokkuð á annað hundrað krónur,
því að vélbáturinn og áhöfn hans
var með í reikningnum.
Friðþjófur lét, sem hann tryði
þessu ekki, og tönglaðist á upphæð-
inni hvað eftir annað. Þá sagði lækn-
irinn: „Þér hafið heyrt þetta alveg
rétt“.
Varð svo allmikil háreysti og jag
út af reikningnum. En Friðþjófur sá
sér þó ekki annað fært en að greiða
hann. Það var nú jafnvel afsakan-
legt þó að honum fyndist þetta dýrt,
því að ef læknir hefði verið á Flat-
eyri, — sem þá var ekki komið í
framkvæmd -— hefði þessi læknis-
vitjun ekki farið fram yfir 20 krón-
ur.
Það var eitt sinn á Asknesi, að
Verkamaður, sem var á frívakt, stóð
og horfði á þar sem verið var að
vinna. Var Friðjófur Ellefsen þar
hka skammt frá, og fannst honum
víst ótilhlýðilegt að sjá verkamann-
inn aðgerðarlausan og kallar til hans
rneð þjósti: „Du staar og gloer og har
50 kroner om maaneden11. Maðurinn
gekk burt, en sagðist ekki hafa mun-
að fyrr en of seint að bæta við til að
stríða honum: „Já, og 2 aura af fati
h’ka“. En maðurinn hafði premiu af
lýsi. Þetta var auðvitað sagt í at-
hugunarleysi og fljótfærni, en svona
voru þeir nú í þá tíð þessir Norð-
menn, sem áttu yfir okkur að ráða.
SOÐGREIFINN.
Það mun hafa verið Guðmundur
Magnússon braggafélagi minn, sem
fann upp á því að nefna matreiðslu-
manninn soðgreifa, en þeir voru
víst fáir þarna, sem vissu hið rétta
nafn þessa manns. Hann var aldrei
nefndur annað en stúartinn. Þetta
var aldraður Norðmaður, stærð-
ar rumur og þar eftir feitur. Var
hann fremur óvinsæll af verkamönn-
um, enda var hann mislyndur og
frekar þjösnalegur, þó bar við að
hann gerði mönnum greiða, en fáir
held ég að hafi haft á honum matar-
ást. Þessi maður mun þó hafa ráðið
yfir langstærsta eldhúsinu, sem þá
var til hér á landi, það var stórt og
rúmgott og eldavélin samsvarandi.
Soðgreifinn var duglegur og dríf-
andi, og víst allfær í starfi sínu.
Hann hafði hjálparlið eins og gefur
að skilja, því að oft var mikið að gjöra
í eldhúsi hans. Þetta aðstoðarlið var
einn lærður kokkur og tveir til þrír
unglingsdrengir.
Tvo og þrjá daga í viku var haft
saltkjöt og kartöflur til miðdegis-
verðar, ásamt baunum eða súpu. Á
sunnudögum var venjulega niður-
soðið kjöt og sætsúpa til hátíða-
brigða.
Eins og að líkum lætur, kom mik-
ið flot af öllu því saltkjöti, sem soð-
ið var, og yfirleitt var amerískt
nautakjöt, og sumt af því feitt. Kunn-
ugir sögðu, að soðgreifinn safnaði
235
flotinu handa sjálfum sér, og færi
heim með það á haustin. Að sjálf-
sögðu hefur hann haft leyfi til þess,
— haft það sem einskonar hlunn-
indi.
Það var einu sinni sem oftar, þeg-
ar Íiðið var fram á mitt sumar, að
Eilcfsen taldi sig þurfa að bæt.a við
nokkrum mönnuin, og iét ráða þá
fyrir sig í Noregi. Þeir komu með
næstu ferð „Einars Simes“. Minnir
mig að þeir væru 6, og reyndist lít-
ið lið í þeim. Þetta voru strákar, 16
—17 ára, háir og grannir, og frem-
ur myndarlegir að sjá, en miður á-
byggilegir. Sögðu Norðmennirnir
okkur að þetta væru lassarónar frá
Kristianíu. Soðgreifanum var lítið
gefið um þá, því að þeir voru heimtu-
frekir við hann. En hann var ekkert
lamb að leika við, og báru strákarnir
hefndarhug til hans. Það var komið
fram yfir ágústlok, þá uppgötvaði
stúartinn það, að það var búið að
stela mestöllu flotinu, og komst þá
allt í uppnám. EÍléfseh var auðvitað
kallaður til, og þeir frændur báðir,
og prófuðu þeir í málinu. Lá víst að-
algrunurinn á þessum strákum og
meðgengu þeir flotstuldinn. Var
flotið geymt í dósum undan niður-
soðna kjötinu — 5 kílóa dósum. —
Voru þetta um 20 dósir. Ilöfðu þeir
sökkt þeim niður á víkinni út við
hvalbauju. Voru þeir látnir slæða
eitthvað upp af þeim, en flotið var
auðvitað ónýtt sem matur.
Minnir mig að þeir væru fjórir,
sem unnu að þessu prakkarastriki,
og var vinna. þeirra þar með búin.
Þeir votu settir út í skip, og lokaðir
niðri þar. En skipið fór skömmu síð-
ar til Noregs, og vissum við ekki
meira um afdrif strákanna.
Það var siður hjá stúartinum um
eitt skeið, að búa til kvöldmat úr
kjöti og kartöflum, sem gekk af um
hádegið. Var þetta jafningur þynnt-
ur út með vatni og átu það margir
með beztu lyst. Þegar ekki hafði
verið kjöt til miðdegisverðar, þá var
á kvöldin svonefndur smjörgrautur
með saftblöndu út á. Þótti sumum
þetta gott, éh öðrum ekki, eins og
gerist og gengur. Einkum var það
fundið að smjörgrautnum, að það
vildu vera í honum mélkekkir.
Sunnlendingur einn, Guðmundur
Grímsson að' nafni, röskur en bráð-
lyndur, fór einu sinni með diskinn