Alþýðuhelgin - 27.08.1949, Blaðsíða 14

238
ALÞÝÐUHELGIN

UR SKARÐSAR-ANNAL
mætti að berja til lands, unz aflur
fór að rjúka innan skamms. Tóku
þeir þá enn til segls og hlayptu frem
og austur eins og náðist. Gaf þá inn
afarmikið. Stýrði Magnús þangað 1il
seglið rifnaði um þvert, vestan til við
Búlandshöfða. Máttu þeir þá pigi
framar segii hreyía, fór og nótt að
og rak skipið. Sóu þeir síðast til
Melrakkaeyjar á Grundarfirði. Rak
þá í náttmyrkrinu og var dauðans-
ógn mikil á ferðum og ágjöf ærin.
Var öllu rutt, er missast mátti, stóðu
tveir jafnan í austri, en eigi sá
stafna milli fyrir rokinu og tóku þeir
mjög að dasast. Gekk á með kafalds-
éljum, og í'eið hver kvikan að eftir
aðra, svo nálega fyllti, því eigi höfðu
menn við að ausa og væntu allir
dauða síns. Vildi þá einn háseta
varpa sér út sem í æði, cn Símon
greip til hans, svo hann stilltist við.
Meðan þannig rak, rofaði til í loft-
inu í vestrí, en inn ul fjaröanns var
að sjá seiri mökk einn svartan og
alls staðgr íullt með sker og boða,
svo hvítfyssaði kringum skipið.
Sýktist þá formaðurinn kölduflogi
miklu, lagðist hann fyrir og bað ein-
hvern stýra. Voru þess allir ófúsir,
kváðust engu orka mega, eða eigi
kunna. Freistaði þá Símon þess og
stýi'ði um hríð gegnum skerjaklas-
ann. Tók síðan að létta fjúkinu og
birta til í lofti. Sáu þeir þá ey eina
grasi vaxna. Stýrði Símon að henni,
en þar steytti á blindskeri og braut
skipið. Bað Símon þá formanninn að
finna eitthvert ráð til bjargar þeim;
neitaði hann því, og kvað eitt fyrir
liggja, að deyja þar. Símon kvað
vætt mundi vera upp í eyna og bað
menn freista að íylgja sér, en allir
neituöu því; svo voi'u þeir þá þjak-
aðir. Greip Símon þá skipstjakann
að styðjast við og óð til lands; tók
sjórinn honum yfir mitti; bað hann
hina koma á eftir sér og batt þá við
sig, og óðu svo allir í eyna, en þegar
rak á él. Lögðust þeir í skjól undir
eyjarbakkann, en Símon gekk um
eyna, fann vatnslind og svalaði sér
úr henni, sofnaöi síðan lítið, en
skjótt dagaöi og fagnaði hann því.
Sá hann þá margar eyjar, er honum
sýndist vætt í, fór til félaga sinna
og bað þá fylgja sér lengra áfram, ef
byggð kynni fyrir að verða, og
ti’eystist enginn til þess, nema Jón.
Komust þeir allt að sundi því, er
næst er Hrappsey. Sóttu þeir síðan
1429.
Gefur biskup Jón (Vilhjálmsson)
kvitlunarbréf síra Jóni Pálssyni, er
íáðsmaður hafði vcrið kirkjúnnar að
Hólum um alla pcningameðferð í
föstu og lausu, hver innan skamms
verður hans óvin.
1430.
Lýsir biskup Jón Vilhjálmsson því
í kirkjunni á Hólum, að síra Jón
Pálsson vilji þá ekki koma á sinn
fund eftir sinni boðun og hlýðnast
við sig fyrir það brot og hugmóð, er
hann hafði í fallið, að hann hafði
komið á prestastefnu til biskupsins
rneð sitt fólk, 30 manna, með al-
væpni: pönsurum, járnhöttum, for-
stálum, armbrystum og sverðum,
uppdregnum harðneskjum, sp.rn einn
stríðsmann, honum til mótþi'óa, og
gefur biskup honum þá vikufrest tii
fundar, en komi þá ekki, skuli bann-
færast óefanlega.
Á sarna ári síðar skipar biskup
Jón síra Þcri'keli Guðbjartssyni, sem
hann hafði þá veitt staðinn Grenjað-
arstað, en tók af síra Jóni Páissyni,
að sér að taka þi’jár jarðir norður
þar og aðra peninga síra Jóns, þar
til staðurinn hefði fullt, eftir því,
sem síra Þorkell klagaði,' að Grenj-
aðarstað vantaði; þar að auki tækj-
ust aðrar eignir síra Jóns hvar sern
þær næðust, því að hann væri nú
bannfærður.
1431.
Sendir biskup Jón mikið bykkju-
og fæðubi-éf Rafni Guðmundssyni
alla félaga sína, nema Sigurð; hami
vai'- svo aumur, að hann treysti sér
eigi. Æptu þeir á menn til lijálpar,
kom þá Björn bóndi Gottskálksson
og sótti þá alla. Voru þeir þar um
nótt við bezta beina. Lét hann degi
síðar flytja þá alla í Stykkishólm.
En fyrir því að eigi gaf þaðan, var
Símon sendur landveg og komst á
þriðja degi að Höfða í Eyrai’sveit, en
komst þaðan sjóveg undir Jökul á
skipi, er á heimleið var, og hx-akizt
hafði inn í Slykkishólm. Fögnuðu
menn heimkomu skipverja þessara,
er af voru taldir, og lofuðu guð.
(Gísli Konráðsson skráði.)
lögmanni, það hann hafði gengið
dóm og úrskurð um skipbrot og vog-
reksgóss, er rekið hafði á Harðbak á
Sléttu, Hólastaðarjörðu, og hótar
bannssök Rafni lögmanni og öðrum
þeim, sem í þeim dómi verið hafi,
nema þeir ieiðrétli málið. Iiafði fyrst
góssið rekið að landi, síðan skipbrot
og nokkra menn með. Vildi biskup
bæði eignast skipbrot og góss, og
hafði skþaað, þegar haan náði ekki
sínu máli, að brenna skipflakið. Móti
þessh gekk þvert Rafn lögmaður með
dó.ni og úrskurði sínum.
. . . Vígir Jón biskup á Stað i
Reyninesi 8 systur í klaustrið þar,
og þær ti'úlofast undir regluhald
með hreinlífi og hlýðni við abbadís.
1436.
Dó Loftur ríki Guttormsson, mik-
ið skáld, átti 80 stórgai'ða, en dó 1
slæmu koíi. Hann átti eftir fjögur
börn, einnig þrjá sonu laungetna,
hverjum hann gaf 9 hndr. hndr. 1
löggjafir sínar. Kristín Oddsdóttir
var þeirra móðir, sem Loftur hélt
við mjög' fi’ekt að sinni konu lifandi,
Ingibjörgu Pálsdóttur. Loftur orti
um Kristínu háttalykil hinn dýx’a.
1450.
Lýsir biskup Gottskálk á Hólum,
umboðsmaður Skálholtsstiftis o»
visitator yfir allt ísland, banni oS
forboði yfir bróður Páli Ólafssyni uð
Helgafelli fyrir barneignir, er hann
hafði í íallið, eftir því sem ábóti
Njáll hafði áður gert, en tekur aftur
þau vilmæli, sem biskupinn segist
hafa á gert áður fyi'ir bón bóndans
Bjöi'ns Þorleifssonar, óg býður bróð-
ur Sveinbirni, sama klausturs Helgu-
fells conventubróðui', að lesa sitt
bréf yfir bróður Póli og senda ser
aftur innsiglað af tveimur mönnutn
til staðfestu þess.
1489.
Svo er mælt, að þá Brandur lög"
maður Jónsson bjó að Hofi á Höioa-
strönd, að nágranni hans nokkur var
ryktaður mjög um illmæli eitt, og
var þar í grennd sá maður, er ryktio
hafði af kviknað. Þessi maður, C1
fyrir varð, hafði nokkrum sinnum
fundið Brand lögmann hér uni (hann