Félagsbréf - 01.01.1955, Blaðsíða 27

FÉLAGSBRÉF
17
í ræðu í Stokkhólmi fyrir fimm árum lýstuð þér viðhorfi yðar
til eigin ævistarfs þann veg, að engum er fært að gera það betur.
Skáldþjónustan — þannig komust þér að orði — var „lífsstarf í
angist og svita hins mannlega anda, ekki til að öðlast vegsemd,
því síður gróða, heldur til þess að skapa úr efnivið mannsandans
eitthvað, sem ekki var áður til“. Hver treystir sér til að lýsa
erfiði, angist og laundrjúgum unaði listamannsins með færri orð-
um og einfaldar? Fáar setningar í verkum William Faulkners
munu lýsa honum betur, bera honum — og um leið meðbræðrum
og -systrum hans á hnetti vorum — göfugra vitnisburð.
Annars er ræðan í heild ógleymanleg og mun verða langlif með
mörgum og ólíkum þjóðum. Hún er eins konar huggunarsálmur
mannkyni, sem er í öngum sínum. Það hefði eiginlega þurft að
lesa hana hér í dag, hún mun aldrei verða of vel numin. Ekki hvað
sízt játningin: „Eg trúi því, að maðurinn muni ekki einungis
halda áfram að vera til: hann mun lifa. Hann er ódauðlegur, ekki
vegna þess, að hann einn meðal dýra hefur þrotlausa raust, heldur
sökum þess, að hann hefur sál, anda meðaumkvunar, fórnar og
þolgæðis.“
Svo mörg eru þau orð. Og með þeim þykist eg hafa fundið þeim
orðum mínum stað, að betri gest en William Faulkner muni vart
bera hér að garði. Kæri William Faulkner, — vinnist yður tími
til að kynna yður sögu þjóðar vorrar og lands, mun yður skiljast,
að íslenzka þjóðin í fátækt sinni og smæð hefur borið gæfu til að
lifa lífi sínu til þessa dags, hvað sem síðar kann að verða, svo
nokkurn veginn eftir þeim lögmálum, sem þér hafið sett yður per-
sónulega. Heiður sá og ábyrgð, sem vorri kynslóð hefur verið í
hendur skilað, er af því taginu. Ekki sízt þess vegna þökkum vér
yður fyrir komuna og vildum mega fá að sjá yður sem oftast hér-
lendis. Sérstaklega langar okkur til að sýna yður fóstru vora,
Fjallkonuna, sumarklædda og ofurlítið hýrari upplits. Vonandi
standið þér við það, sem þér sögðuð við mig um daginn, að þér
mynduð koma hingað aftur. í þeirri von kveðjum vér, sem hér
erum saman komin, yður þakklátum huga og óskum yður farar-
heillar heim og alls hins bezta um ókomin ár.
Gunnar Gunnarsson.