Sveitarstjórnarmál - 01.03.2003, Blaðsíða 6
®SSIiÉ •
tfflMSíÉMS
Mörg sveitarfélög hafa lagt mikiö upp
úr snyrtimennsku viö hreinsi- og frá-
veitustöövar. Þetta er hreinsistöö
Reykjavíkurborgar viö Ánanaust.
Fráveitumál
Mesta umhverfisátak
íslandssögunnar
Lokið er um 35% þeirra fráveituverkefna sem sveitarfélögin stóðu frammi fyrir á árinu 1995 og
á lögum samkvæmt að vera lokið í árslok 2006. Gert er ráð fyrir að heildarkostnaður vegna
nauðsynlegra fráveituframkvæmda í landinu verði um 25 milljarðar króna. Þetta kemur meðal
annars fram í nýrri og ítarlegri úttekt á stöðu fráveitumála á íslandi.
Siv Friðleifsdóttir umhverfisráðherra og
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, formaður
Sambands íslenskra sveitarfélaga, kynntu
fréttamönnum úttektina nýlega auk þess
sem fráveitunefnd gekkst, í samvinnu við
Samband íslenskra sveitarfélaga og um-
hverfisráðuneytið, fyrir ráðstefnu um frá-
veitumálin þann 7. mars síðastliðinn.
Ágúst Þorkelsson, verkfræðingur hjá
Ráðbarði, vann úttektina að tilhlutan frá-
veitunefndar umhverfisráðuneytisins en
verkefnisstjóri var Sigurbjörg Sæmunds-
dóttir, deildarstjóri í umhverfisráðuneyt-
inu.
Umfangsmeira og
kostnaðarsamara
Samkvæmt úttekt Ágústs er Ijóst að um-
fang fráveituframkvæmda og kostnaður
vegna þeirra eru mun meiri en mörg sveit-
arfélög ráða við og eiga því erfitt með að
Ijúka verkefninu á tilsettum tíma. Hluti
fráveituframkvæmda sveitarfélaganna er
styrkhæfur frá ríkinu samkvæmt núgild-
andi lögum en þau falla úr gildi árið 2006
og með þeim falla allar styrkveitingar nið-
ur. í grófum dráttum má gera ráð fyrir að
heildarkostnaðurinn verði nálægt 25 millj-
örðum króna, sem skiptast þannig að
framkvæmt var fyrir um fjóra milljarða fyr-
ir 1995, sex milljarða á árunum 1995-
2001 og tvo milljarða á nýliðnu ári. Auk
þess kostuðu óstyrkhæfar framkvæmdir á
árunum 1987-2001 nálægt þremur millj-
örðum króna. Þannig má segja að kostn-
aður við þær fráveituframkvæmdir sem
þegar hafa verið gerðar sé nálægt 15
milljörðum og er áætlað að nú í ársbyrjun
sé ólokið framkvæmdum fyrir rúma níu
milljarða króna.
Skipt í þrjá flokka
í Ijósi þess hversu mikið verk er óunnið
taldi fráveitunefnd umhverfisráðuneytisins
nauðsynlegt að leita svara við ákveðnum
spurningum, sem höfundur úttektarinnar
leggur síðan til grundvallar henni. Spurn-
ingarnar eru hver sé staða fráveitumála í
einstökum sveitarféiögum í dag, hver stað-
an verði í árslok 2005 og hvaða viðbrögð
séu nauðsynleg.
í niðurstöðum úttektarinnar er sveitarfé-
lögum skipt í þrjá flokka. í flokki I eru
sveitarfélög er lokið hafa gerð heildaráætl-
unar um fráveituframkvæmdir og vinna að
lausn í samræmi við hana. í þeim flokki
eru 25 sveitarfélög. Þar á meðal eru öll
sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu
nema Mosfellsbær. Einnig Akureyrarkaup-
staður, Borgarbyggð, Norður-Hérað, Vest-
mannaeyjabær, Blönduósbær og Hvera-
gerðisbær, svo nokkur þeirra séu nefnd. í
flokki II eru sveitarfélög þar sem er þétt-
býli eða blönduð byggð og búa við við-
kvæma viðtaka eða aðrar aðstæður sem
krefjast kostnaðarsamra lausna í fráveitu-
málum - en hafa ekki skilað heildaráætl-
un. í þessum flokki eru 47 sveitarfélög,
þar á meðal nokkrir kaupstaðir og stærri
þéttbýli. í flokki III eru dreifbýlissveitarfé-
lög sem ekki hafa skilað heildaráætlunum
en búa að mestu við einfaldar aðstæður.
Þessi flokkur telur 50 sveitarfélög sem flest
eru fremur fálriennir sveitahreppar.
Staðan mjög mismunandi
í úttekt á stöðu fráveituframkvæmda kem-
ur fram að staða sveitarfélaganna er mjög
6