Sveitarstjórnarmál - 01.02.2004, Blaðsíða 10
Símenntun
Nýjungar í fjármálastjórn
danskra sveitarfélaga
Dagana 14.-16. janúar sl.sóttu fjórir íslendingar námskeið til „Den Kommunale Hojskole" sem fjallaði
um „Nyt pá okonomifronten" eða það nýjasta í fjármálastjórn sveitarfélaga. Jón Pálmi Pálsson,
bæjarritari Akraneskaupstaðar, skrifar.
Mikil áhersla er lögð á endurmenntun sveit-
arstjórnarmanna og starfsmanna hjá dönsk-
um sveitarfélögum. Um áratuga skeið hefur
„Den Kommunale Hojskole", eða sveitarfé-
lagaháskólinn, verið starfræktur í Grená á
Jótlandi, um 50 km fyrir norðan Árósa.
Þangað sækja að jafnaði um 16.000 manns
árlega frá dönskum sveitarfélögum nám-
skeið um hin ólíklegustu viðfangsefni sem
varða sveitarstjórnarmenn og starfsmenn
sveitarfélaga. Enda þótt vitaskuld skilji
margt á milli íslenskra og danskra sveitarfé-
laga þá er einnig margt sem er mjög
áþekkt, viðfangsefnin eru áþekk að mörgu
leyti en lausnir og vinnubrögð geta verið
mismunandi. Það getur helgast af mismun-
andi aðstæðum, svo sem að dönsk sveitar-
félög eru að jafnaði stærri en hin íslensku,
en einnig geta vinnubrögð og pólitískar
áherslur verið mismunandi. í gegnum tíðina
hefur ekki verið mikið um að starfsmenn
eða stjórnendur íslenskra sveitarfélaga hafi
sótt námskeið til skólans en á því hefur þó
orðið nokkur breyting á allra síðustu árum.
Dagana 14.-16. janúar sóttu fjórir ís-
lendingar námskeið til skólans sem fjallaði
um „Nyt pá okonomifronten" eða það
nýjasta í fjármálastjórn sveitarfélaga. Auk
undirritaðs voru það þeir Þórður Kristleifs-
son, skrifstofustjóri Bessastaðahrepps, Árni
Hjartarson, sérfræðingur á fjármálasviði
Reykjanesbæjar, og Gunnlaugur Júlíusson,
sviðsstjóri hag- og upplýsingasviðs Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga. Hér á eftir
verður farið nokkrum orðum um efni nám-
skeiðsins og framkvæmd þess.
Fjölbreytt viðfangsefni
Á námskeiðinu voru um 28 starfsmenn
sveitarfélaga og kjörnir fulltrúar. Kennarar
voru tveir starfsmenn KL, samtaka dönsku
sveitarfélaganna. Hópnum var skipt niður í
5 vinnuhópa og mikið lagt upp úr því að
allir væru virkir í umræðum. Kennslan fór
fram í formi fyrirlestra og hópverkefna af
ýmsum toga. Kennt var frá kl. 8:45 á
morgnana til kl. 22:00 á kvöldin, þannig að
tíminn var nýttur vel.
Jón Pálmi Pálsson, bæjarritari Akraneskaupstaðar.
Eftirfarandi viðfangsefni voru tekin fyrir á
námskeiðinu:
1. Greining á vinnu við fjárhagsætlanir
sveitarfélaga
Farið yfir vinnu við fjárhagsáætlanir sveitar-
félaga og pólitískar ákvarðanir í tengslum
við hana. Lagt var fyrir þátttakendur próf
um hvernig staðið var að vinnu við fjár-
hagsáætlun út frá ákveðnum forsendum.
Samanburður var síðan gerður á útkomunni
milli einstakra sveitarfélaga.
2. Jöfnunarkerfi sveitarfélaga
Stjórnskipuð nefnd lagði fram tillögur að
endurskipulagningu á jöfnunarkerfi sveitar-
félaga um miðjan janúar 2006. Lagðar fram
fjórar megintillögur. Áhrif tillagnanna
reiknaðar nákvæmlega út fyrir hvert sveitar-
félag þannig að auðvelt er að sjá hvaða
áhrif einstakar tillögur hafa fyrir hvert og
eitt sveitarfélag.
3. Tengsl milli innihalds fjárhagsáætlunar
og fjárhags sveitarfélagsins
Til dæmis var farið yfir mismunandi vinnu-
aðferðir við aðhaldsfjárhagsáætlun og fram-
kvæmdafjárhagsáætlun.
4. Frjálst val íbúanna um hvar þeir fá
þjónustuna
Fyrst og fremst notað í þjónustu við aldraða
í Danmörku. Verið er að undirbúa að auka
möguleika íbúanna á að hafa frjálst val um
hvar þeir fá þjónustu sem sveitarfélagið er
ábyrgt fyrir að veita íbúunum.
5. Breyttar áherslur við útboð og samninga-
ferli milli sveitarfélaga og einkafyrirtækja
vegna misjafnrar reynslu af einkafram-
kvæmdarsamningum í Danmörku
6. Sameining sveitarfélaga í Danmörku
Fyrirhugað er að fækka sveitarfélögum í
Danmörku úr um 280 1100-150 fyrir
1. janúar 2006.
7. Vinnubrögð við gerð fjárhagsáætlunar út
frá pólitískum sjónarhóli
Farið yfir ýmis atriði er tengdust vinnu-
brögðum og ákvarðanatöku stjórnmála-
manna við gerð fjárhagsáætlunar.
8. Stefnumiðað árangursmat (Balanced
Scorecard)
Farið lauslega yfir uppbyggingu og reynslu
sveitarfélaga af Balanced Scorecard.
9. Stjórnun á því „óstjórnlega"
Hér snerist umræðan fyrst og fremst um
vinnuaðferðir og viðfangsefni sem snúa að
félagslegri þjónustu og hvernig er hægt að
hafa stjórn á útgjöldum henni tengdri.
Að lokum
Námskeiðið var fróðlegt og skilaði mörgum
áhugaverðum þáttum inn í umræðu milli
hinna íslensku þátttakenda. Enda þótt að-
stæður séu vissulega mismunandi á ýmsum
sviðum er það miklu oftar sem viðfangsefni
eru mjög áþekk og hérlendis og því fróðlegt
að fá yfirlit um hvaða lausnir eru notaðar
við mismunandi verkefni sveitarfélaga í
Danmörku. Aðbúnaður þátttakenda í Grená
var óaðfinnanlegur og öll framkvæmd nám-
skeiðsins á þann hátt að til fyrirmyndar er.
Undirritaður telur mikilvægt að forráða-
menn Sambands íslenskra sveitarfélaga
skoði vel þá uppbyggingu á fræðslu sem
samtök sveitarfélaga á Norðurlöndunum
annast fyrir starfsmenn og kjörna fulltrúa
með það í huga að efla að miklum mun þá
símenntun sem starfsmönnum og kjörnum
fulltrúum íslenskra sveitarfélaga er gefinn
kostur á að sækja sér.
Markviss fræðsla leiðir af sér hæfari
starfsmenn og þar af leiðandi betur rekin
sveitarfélög sem síðan eru hæfari til að
veita íbúum sínum meiri og betri þjónustu.
<%>
^ TÖLVUMIÐLUN H-LaUfl www.tm.is
10