Sveitarstjórnarmál - 01.02.2004, Blaðsíða 22

Láttu heyra íþéri
> Veislur
> Kynningar
> Fyrirlestrar
> Tónleikar
rná 552 8083
H LjÓÐKERFALEIGA
Nýlegar húsbyggingar ÍVogunum. íbúum íVatnsleysustrandarhreppi hefur fjölgað hlutfallslega mun meira
en íbúum annarra sveitarfélaga á landinu á undanförnum fimm árum.
lögin eiga og eru að veita og íbúarnir eiga
rétt á. Menn verða að viðurkenna þá stað-
reynd að tekjustofnar sveitarfélaganna
duga ekki lengur fyrir þeim útgjöldum
sem sveitarfélögunum er ætlað að inna af
hendi. Ábyrgir sveitarstjórnarmenn reyna
að semja fjárhagsáætlanir þannig að endar
nái saman með því að hækka gjöld á
íbúana. Það er verið að hækka fasteigna-
gjöld, fullnýta útsvarsprósentuna og reyna
að ná í tekjur með þjónustugjöldum. Fast-
eignamatið hefur verið að hækka. í Vog-
unum hefur það hækkað um allt að 15%
milli ára og leiðir því til nokkuð mikillar
hækkunar á fasteignaskatti. En
að sjálfsögðu er ekki hægt að
sækja tekjur endalaust með
þessum hætti í vasa íbúanna
og mörg sveitarfélög eru farin
götuna á enda að þessu leyti
og farin að fjármagna rekstur
að einhverju leyti með eigna-
sölu. Slíkt ráðslag gengur að
sjálfsögðu ekki upp til lengdar.
Lóðir á niðursettu verði
Vatnsleysustrandarhreppur skuldar nokkuð
vegna þeirra framkvæmda sem lagt var í
vegna íbúaátaksins, bæði vegna mann-
virkjagerðar á borð við skólabyggingar og
gatnagerð og einnig vegna þess að gatna-
gerðargjöld voru tímabundið undir kostn-
aði til þess að laða íbúa að. Jón segir að
þær lóðir sem boðnar verði á næstunni
muni kosta allt að helmingi meira en
greitt var fyrir þær á meðan á íbúaátakinu
stóð eða um 1.100 þúsund krónur fyrir
einbýlishúsalóð í stað 500 til 600 þús-
unda. Hann segir þessa tölu reiknaða út
frá kostnaði við að brjóta nýja götu en
ekki sé verið hafa tekjur til rekstrar af
gatnagerðargjöldum. Hluti markaðsátaks-
ins hafi falist í því að sveitarfélagið tók
ákveðinn kostnað á sig vegna fram-
kvæmda við nýjar götur og lóðir.
Sameining í vestur
eða austur
Sameiningarmál sveitarfélaganna eru nú
mikið til umræðu. Þegar litið er yfir
Reykjanesið, byggðirnar vestan höfuð-
borgarsvæðisins, liggur ef til vill beint við
að álykta að Reykjanes verði gert að einu
sveitarfélagi í framtíðinni enda eiga sveit-
arfélögin þar með sér margvíslegt samstarf
á vettvangi SSS. Teikn eru einnig um að
Hafnarfjarðarkaupstaður muni teygja sig
til vesturs á komandi árum. Jafnvel vestur
fyrir Straumsvík og út Vatnsleysuströndina.
Gæti slík þróun komið til með að hafa
áhrif á framtíð Vatnsleysustrandarhrepps
og þá einnig ef tekið er mið af því hversu
margir íbúa Voganna eiga rætur í byggð-
unum í vestri? Jón kveðst telja að þessar
rætur geti komið til með að skipta máli
þegar farið verður að ræða um samein-
ingu við önnur sveitarfélög. „Ef kosið yrði
á milli tveggja kosta; annars vegar að
sameinast Reykjanesbæ eða jafnvel öllu
Reykjanesi í einu sveitarfélagi en hins veg-
ar að sameinast Hafnarfjarðarkaupstað þá
skal ég ekki segja til um hver útkoman
yrði. Ég álít að skoðanir yrðu nokkuð
skiptar og þá ekki síst í Ijósi uppruna íbú-
anna og tengsla þeirra við viðkomandi
byggðir. Sannleikurinn er sá að íbúarnir
eiga almennt mun meiri samskipti við höf-
uðborgarsvæðið en byggðirnar á Reykja-
nesi. Vatnsleysustrandarhreppur á aftur á
móti í mun meira samstarfi við sveitarfé-
lögin á Reykjanesi. Að sameina Vatns-
leysustrandarhrepp Hafnarfjarðarkaupstað
þýðir að færa yrði mörk sveitarfélags yfir
kjördæmamörk auk þess sem endurskoða
þyrfti margvíslegt samstarf við sveitarfé-
lögin á Suðurnesjum, sem hefur verið
með ágætum. Ég hygg að það muni vega
þungt í sameiningarmálinu án þess að ég
vilji á þessu stigi útiloka neina mögu-
leika."
Lending í tekjuskiptingarmálinu
Jón segir að vinna verði sameingarmálinu
brautargengi í eins mikilli sátt við íbúa á
hverjum stað og unnt er. „Ég fann að strax
og menn þóttust finna fyrir þrýstingi um
að sameina eigi sveitarfélögin þá fóru
margir í nokkurn baklás. Sameiningarferl-
inu eru einnig ætluð fremur ströng tíma-
mörk þannig að menn verða að vinna
bæði hratt og vel eigi að takast að fækka
sveitarfélögunum verulega innan þess
tíma sem áætlanir gera ráð fyrir. Að mínu
mati er þó algert grundvallar-
atriði í þessu máli að menn
nái viðunandi lendingu í
verka- og tekjuskiptingu ríkis
og sveitarfélaga. Það veltur
mikið á forsvarsmönnum
sveitarfélaganna annars vegar
og ríkisvaldsins hins vegar og
einnig á nefndunum tveimur
sem um þetta fjalla. Ef ekki
tekst að lenda þessum málum þannig að
rekstur sveitarfélaganna verði tryggður til
frambúðar eru sameiningarmálin að mínu
viti í uppnámi," segir Jón Gunnarsson,
oddviti Vatnsleysustrandarhrepps.
„Ég get fullyrt að allt frá því að ég hóf afskipti af
sveitarstjórnarmálum árið 1986 hefur ekki verið
erfiðara en nú að koma saman fjárhagsáætlun
þannig að endar nái saman, hvað þá að tekjuaf-
gangur geti talist viðunandi eða eðlilegur."
22