Sveitarstjórnarmál - 01.09.2004, Blaðsíða 20

Viðtal mánaðarins
Lykill að byggðaþróuninni
„Það gengur ekki upp í nútímasamfélagi þar sem það er opinber stefna að styðja við byggð í landinu
að grunngerð sé þannig háttað að þú keyrir til vinnu í rykmekki malarveganna og síðan þegar þú
kemur heim þá er farsíminn dauður og netsambandið reynir verulega á taugarnar."
Kolfinna Jóhannesdóttir, bæjarfulltrúi í
Borgarbyggð, segir að nútímasamfélagið
geri kröfur til nýrra og fleiri búsetuskil-
yrða en áður. Ný viðfangsefni kalli á
nýja hugsun í hlutverk sveitarfélaga og
endurskoðun á hlutdeild í tekjum hins
opinbera. Samhliða því þurfi að horfa til
mismunandi stöðu svæða til að byggja
upp búsetukosti og komi það verulega
inn á samskipti ríkis og sveitarfélaga.
Kolfinna segir sveitarfélögin lykilinn að
byggðaþróuninni í landinu. Hún er í
viðtali mánaðarins að þessu sinni.
Komin aftur „heim"
Kolfinna er ættuð úr Álftaneshreppi á
Mýrum en er í dag búsett í Þverárhlíð-
inni. Hún segir að við sameiningu sveit-
arfélaganna, sem mynda Borgarbyggð,
hafi hún raunverulega komið aftur
heim. Álftaneshreppur og Þverárhlíðin
séu orðin að einu sveitarfélagi og hún
sé uppalin í öðrum enda þess en búsett
í hinum. Kolfinna býr í Norðtungu í
Þverárhlíð ásamt manni sínum, Magnúsi Skúlasyni. Til skamms
tíma hefur hún sinnt störfum framkvæmdastjóra við tölvu- og
hugbúnaðarfyrirtæki í Borgarnesi en á nú hlut, ásamt þremur öðr-
um einstaklingum, í ráðgjafafyrirtækinu Calculus ehf. og einbeitir
sér þar að rekstrartengdum verkefnum stofnana og fyrirtækja. Há-
skólanám sitt sótti hún á Bifröst í Norðurárdal og telur hún það
hafa nýst sér vel við framangreind störf.
Með áhugann í blóðinu
Kolfinna segir félagsmálin renna í blóði sínu. Áhuginn sé „gena-
tískur" og hún hafi orðið fyrir miklum áhrifum á æskuheimili sínu
því faðir hennar hafi starfað að sveitarstjórnarmálum um langan
tíma. Þessi áhugi bar hana að endingu inn á sveitarstjórnarsviðið
þar sem hún tók annað sæti á
lista framsóknarmanna fyrir
sveitarstjórnakosningarnar
1998.Vegna breytinga á listan-
um síðla árs 1999 lenti hún í
þeirri stöðu að taka að sér
hlutverk oddvita listans og
gegndi því starfi út kjörtímabil-
ið. Fyrir síðustu sveitarstjórnakosningar tók Kolfinna baráttusæti
listans, sem var fjórða sætið, og lagði því út í nokkra tvísýnu um
hvort hún héldi áfram í sveitarstjórn. Þessi tvísýna átti eftir koma
fram með nokkuð öðrum hætti en menn gerðu ráð fyrir vegna
þess að hún féll úr sveitarstjórn á hlut-
kesti. Þar með var kosningamálum í
Borgarbyggð þó ekki lokið vegna þess
að eftir kærur og málarekstur var kosið
að nýju til sveitarstjórnar og náði
Kolfinna þá kjöri án þess að til hlutkest-
is kæmi. „Ég gerði mér fulla grein fyrir
að ég var að taka áhættu með því að
fara í fjórða sætið," segir hún, „en að
tapa á hlutkesti hafði ekki hvarflað að
mér."
Sveitarstjórnarstigið gegnir
miklu hlutverki
Byggðamálin eru Kolfinnu hugleikin.
Hún segir þróun byggðar hafa í marga
áratugi einkennst af búferlaflutningum
úr dreifbýli í þéttbýlið og þá aðallega til
höfuðborgarsvæðisins þótt hið opinbera
hafi löngum reynt að sporna við þeirri
þróun. í Ijósi þess verði ekki komist hjá
að skoða stöðu sveitarstjórnarstigsins og
þátt þess í því sem telja megi æskilega
þróun byggðar. Samhliða nálægð stjórn-
sýslunnar við íbúana og auknum verkefnum þá hefur hlutverk
sveitarfélaganna aukist sem og kröfur um að þau skapi búsetu-
skilyrði nútímasamfélagsins. Því megi sannanlega rökstyðja það
sjónarmið að sveitarstjórnarstigið hafi miklu hlutverki að gegna
hvað varðar að hafa áhrif á byggðaþróun í landinu.
Breyttar áherslur í byggðaþróun
Kolfinna segir að hugsunarhátturinn sé að breytast og að fólk átti
sig betur á þeim forréttindum sem búseta á landsbyggðinni getur
falið í sér. Sem betur fer hafi hægt á straumnum inn á höfuðborg-
arsvæðið og fólk farið að flytja til baka út á landsbyggðina. „Eitt
af því sem einkennir byggðaþróun í dag er svokölluð tvöföld bú-
seta, aukinn fjöldi fólks sem dvelur æ stærri hluta ársins í frí-
stundahúsum og á jörðum sín-
um en á lögheimili í öðru
sveitarfélagi." Þessi hópur, seg-
ir Kolfinna að fylli að hluta til í
það skarð sem hefur myndast í
endurnýjun á þeirri kynslóð
bænda sem áður fyrr nánast
alfarið einkenndi búsetu á
jörðum landsins og bætir við að mannlífsflóran sé orðin mun fjöl-
breyttari með þessum hætti. „Fólk stundar önnur og fjöibreyttari
störf en áður og við erum í raun að horfa á hvernig búseta er að
þróast í takt við nútímatækni, hvar þú býrð skiptir orðið minna
Kolfinna lóhannesdóttir.
„Eitt af því sem einkennir byggðaþróun í dag er
svokölluð tvöföld búseta, aukinn fjöldi fólks sem
dvelur æ stærri hluta ársins í frístundahúsum og á
jörðum sínum en á lögheimili í öðru sveitarfélagi."
<%>
20