SunnudagsMogginn - 11.12.2011, Page 32

32 11. desember 2011
David Baldacci – Zero Day bmnnn
Þeim sem þekkja bækur Lee Child um Jack Reacher finnst örugglega
flestum það bæði skondið og skemmtilegt hve margir eru teknir að
stæla símskeytastíl Childs og einnig það hvernig ótal reyfarahetjur
eru teknar að líkjast Reacher, sumar svo mjög að
það er nánast hreinræktuð stæling. Í þessari bók
metsöluhöfundarins David Baldacci, sem hefur
verið talsvert vinsælli en Child, í það minnsta hing-
að til, birtist þannig herlögregluþjóninn John Pull-
er, sem er heljarmenni að burðum, slagsmálahetja,
skytta hin mesta og einfari. Svo vindur sögunni
fram að Puller er fenginn til að rannsaka vel útfært
fjöldamorð og kemst snemma á snoðir um spilling-
armál sem blandast saman við yfirvofandi hryðjuverkaárás. Það er
talsverð spenna í bókinni þó allskyns fræði sem snúa að innviðum
herþjónustunnar vestan hafs verði leiðigjörn þegar á líður. Sögu-
þráðurinn gæti svo eins verið úr Reacher-bók og einnig uppbygging
sögunnar, flétta, framvinda og lausn.
John Grisham – The Litigators bbmnn
John Grisham er helsti spennubókahöfundur Bandaríkjanna og með
vinsælustu rithöfundum heims. Bækur hans eru allar eins og lesand-
inn veit því að hverju hann gengur, en þær eru þó ágætis dægra-
stytting, eða réttara sagt stundastytting. Með tím-
anum hefur yfirbragð bókanna svo orðið léttara og
sumar þeirra eru nánast hreinræktaðar gamansögur
líkt og sú sem hér er gerð að umtalsefni,. Hún segir
frá tveimur lögmönnum sem hafa í sig og á, með
herkjum, með því að sækja fyrir rétti slysabætur
fyrir fólk sem þeir næla sér í á slysstað, elta sjúkra-
bíla eins og það er kallað vestan hafs. Inn á skrif-
stofu þeirra ratar dauðadrukkinn ungur lögfræð-
ingur sem unnið hefur hjá risafyrirtæki lögmanna, en er búinn að fá
upp í kok af sálarlausum þrældómi. Svo fer að þeir taka höndum
saman og lenda síðan í fjöldamálsókn vegna hættulegs kólester-
óllyfs. Málið vandast þegar kemur í ljós að líklega er lyfið ekki eins
hættulegt og menn hafa haldið fram. Segja má að sagan sé nánast
skemmtisaga og víst er gaman að lesa hana og lögfræðingarnir af-
káralegir klunnar með gott hjartalag. Það er þó galli á henni hve létt
er skautað yfir átakanlega hluti eins og skaða sem börnum stafar af
varasömum leikföngum, sílspikaða undirstétt fátæklinga og illa
meðferð á farandverkafólki.
Árni Matthíasson arnim@mbl.is
Erlendar bækur
27. nóvember -
3. desember
1. Einvígið -
Arnaldur
Indriðason /
Vaka-
Helgafell
2. Brakið - Yrsa
Sigurð-
ardóttir /
Veröld
3. Heilsuréttir Hagkaups - Sól-
veig Eiríksdóttir / Hagkaup
4. Útkall ofviðri í Ljósufjöllum -
Óttar Sveinsson / Útkall ehf.
5. Hollráð Hugos - Hugo Þórisson
/ Salka
6. Stóra Disney köku- og brauð-
bókin - Walt Disney / Edda
7. Stelpur A-Ö - Kristín Tóm-
asdóttir / Veröld
8. Málverkið - Ólafur Jóhann
Ólafsson / Vaka-Helgafell
9. Hjarta mannsins - Jón Kalman
Stefánsson / Bjartur
10. Gamlinginn sem skreið út um
gluggann - Jonas Jonasson /
JPV útgáfa
Frá áramótum
1. Gamlinginn sem skreið út um
gluggann -
Jonas Jo-
nasson /
JPV útgáfa
2. Stóra Disn-
ey köku- og
brauðbók-
in - Walt
Disney / Edda
3. Einvígið - Arnaldur Indriðason
/ Vaka-Helgafell
4. Ég man þig - Yrsa Sigurð-
ardóttir / Veröld
5. 10 árum yngri á 10 vikum -
Þorbjörg Hafsteinsdóttir /
Salka
6. Heilsuréttir Hagkaups - Sól-
veig Eiríksdóttir / Hagkaup
7. Einn dagur - David Nicholls /
Bjartur
8. Bollakökur Rikku - Friðrika
Hjördís Geirsdóttir / Vaka-
Helgafell
9. Djöflastjarnan - Jo Nesbø /
Undirheimar
10. Sokkaprjón - Guðrún Sigríður
Magnúsdóttir / Vaka-Helgafell
Bóksölulisti
Lesbókbækur
Skannaðu
kóðann til að
lesa
Listinn er byggður á upplýsingum frá
Bókabúð Máls og menningar, Bóka-
búðinni Eskju, Bókabúðinni Hamra-
borg, Bókabúðinni Iðu, Bókabúðinni
við höfnina Stykkishólmi, Bóksölu-
stúdenta, Bónus, Hagkaupum,
Kaupási, N1, Office 1, Pennanum-
Eymundssyni og Samkaupum. Rann-
sóknasetur verslunarinnar annast
söfnun upplýsinga fyrir hönd Félags
íslenskra bókaútgefenda.
Langur vegur frá Kensington, A Far Cryfrom Kensington, skáldsaga skoska rit-höfundarins Muriel Spark er komin út ííslenskri þýðingu Þórdísar Bachmann.
Það er ánægjulegt að sjá verk eftir þessa snjöllu
skáldkonu í íslenskri þýðingu. Á bókarkápu er
minnt á, og haft eftir The Independent, að Spark
sé einn af mestu skáldsagnahöfundum heims eftir
stríð og þeir sem hafa lesið bækur hennar gera
varla athugasemd við þá fullyrðingu. Frægasta
verk hennar er The Prime of Miss Jean Brodie sem
kom út árið 1961 um kennslukonu í kvennaskóla
sem dáir Mussolini. Bókin var kvikmynduð og
færði aðalleikkonunni Maggie Smith Ósk-
arsverðlaun. Hlutverkið bauð sannarlega upp á
góða túlkun því Jean Brodie er einkennilega sam-
sett persóna, fyndin og hættuleg í senn.
Langur vegur frá Kensington kom út árið 1988
en þá var skáldkonan sjötug. Hún lést árið 2006
og hafði þá hlotið margvíslegar viðurkenningar
fyrir verk sín.Hún var sérstakur persónuleiki og
ekki alltaf auðveld í samskiptum. Hún giftist ung
en yfirgaf mann sinn eftir þrigga ára hjónaband
og hafði áratugum saman lítil sem engin sam-
skipti við einkason sinn, sem mætti ekki í jarð-
arför hennar.
Aðalsöguhetjan í Langur vegur frá Kensington
er frú Hawkins, ung ekkja sem vinnur á bóka-
forlagi í London á sjötta áratug 20. aldar og finnur
sér sérstakan óvin í sjálfumglöðum rithöfundi,
Hector Bartlett. Hún býr í leiguherbergi í húsi í
Kensington og þar eru aðrir leigjendur sem koma
nokkuð við sögu, og þá sérstaklega Wanda, pólsk
saumakona, sem virðist þrá þjáningar.
Í verkum sínum lætur Spark gjarnan ógnvæn-
lega atburði gerast í umhverfi sem virðist hættu-
laust og vel verndað. Þannig koma fjárkúgun og
sjálfsvíg við sögu í verki sem er skemmtilegt og
fyndið. En það er einmitt háttur Spark að vefja
harmleiki inni í gamansama frásögn.
Mannlýsingar leika í höndunum á Spark og sem
höfundur heldur hún ákveðinni fjarlægð við per-
sónur sínar og hæðist oft að þeim á hárfínan hátt.
Það er alltaf eitthvað broslegt við persónur henn-
ar en um leið er það einmitt varnarleysi þeirra
sem gerir þær samúðarfullar. Þær hegða sér
kjánalega, alveg eins og venjulegt fólk.
Spark var kaþólsk og sagði sjálf að trú sín mót-
aði verkin og að í þeim væri að finna skilaboð um
að líf væri að loknu hinu jarðneska lífi, og það sem
gerðist í lifanda lífi væri ekki það mikilvægasta.
Lesendur geta svo leikið sér að því að máta þessi
orð hennar við þessa skáldsögu.
Spark er ekki gefin fyrir tilfinningasemi þótt
harmrænir hlutir gerist iðulega í verkum hennar.
Aðalpersóna hennar í þessari bók, frú Hawkins,
er yfirlætisfull, gjörn á að gefa öðrum ráð og dóm-
hörð. Vegna þess að hún er enginn bjáni kemst
hún upp með þetta allt saman. Hún er áhugaverð
og forvitnileg aðalpersóna og Spark gefur heldur
ekkert eftir þegar kemur að því að skapa auka-
persónur. Hún kann sitt fag.
Langur vegur frá Kensington er stórskemmtileg
bók, vandlega og fagmannlega unnin, fyndin og
harmræn í senn. Semsagt mikil og góð skemmt-
un.
Muriel Hún er í hópi bestu rithöfunda Bretlands á 20. öld.
Gamansemi og
harmleikir
Muriel Spark kunni sannarlega að vefa saman harm og
fyndni í verkum sínum. Skáldsaga hennar Langur vegur
frá Kensington er komin út í íslenskri þýðingu.
Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrun@mbl.is