Morgunblaðið - 21.02.2012, Blaðsíða 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. FEBRÚAR 2012
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Jóna Valgerður Kristjánsdóttir, formaður
Landssambands eldri borgara, heyrði fyrst
af því um síðustu helgi að lyfjakostnaður
einstaklinga gæti haft áhrif á hvort þeir
fengju inni á hjúkrunarheimilum. Þetta væri
afleiðing niðurskurðar framlaga til hjúkr-
unarheimilanna.
Gísli Páll Pálsson, formaður Samtaka fyr-
irtækja í heilbrigðisþjónustu, vakti athygli á
því í Morgunblaðinu að þegar nýir heimilis-
menn væru teknir inn á hjúkrunarheimili
fengju stjórnendur að velja einn af þremur
sem sendar væru upplýsingar um. Þá væri
lyfjanotkun þessara einstaklinga skoðuð
sérstaklega og ef einhver hinna þriggja not-
aði mjög dýr lyf kæmi hann ekki til greina
sem heimilismaður.
„Mér finnst það alveg með ólíkindum að
þessi staða sé komin upp,“ sagði Jóna Val-
gerður. „Þetta er í flestum tilfellum fólk
sem er á sjúkrahúsi og þar greiðir ríkið fyr-
ir lyfin sem þarf að nota. Svo er þessu öðru-
vísi varið þegar kemur að hjúkrunarheim-
ilum.“
Hún benti á að flest hjúkrunarheimili
væru án gildra þjónustusamninga. Þar væri
þó Sóltún undanskilið. Í þjónustusamningi
Sóltúns væri kveðið á um sérstaka upphæð
vegna lyfjakostnaðar einstaklings og færi
kostnaðurinn yfir þá fjárhæð kæmi viðbót-
arfjármagn. Jóna Valgerður sagði að hjúkr-
unarheimili án þjónustusamninga hefði farið
fram á það við velferðarráðherra að gengið
yrði frá slíkum samningi en það hefði ekki
verið gert ennþá.
Dæmið ekki skoðað heildstætt
„Það verður að komast á hreint hvernig
þessum málum er háttað,“ sagði Jóna Val-
gerður. „Það er óviðunandi að veikasta fólk-
inu sem þarf að komast í öryggi á hjúkr-
unarheimilum sé neitað um pláss vegna
lyfjakostnaðar. Sjúkrahúsin þurfa líka á
plássinu að halda. Auk þess er það dýrasta
úrræðið fyrir ríkið að halda fólki á sjúkra-
húsum. En það er í þessu eins og mörgu
öðru að dæmið er ekki skoðað heildstætt.“
Jóna Valgerður sagði að velferðarráð-
herra yrði að taka á þessu máli. „Að mínu
mati eiga sjúkratryggingar að taka þátt í
kostnaði við lyf fyrir okkur eldri borgara
eins og aðra, hvort sem við búum heima eða
á hjúkrunarheimilum. Við í Landssambandi
eldri borgara höfum ályktað margoft um að
gera eigi þjónustusamning við öll hjúkr-
unar-og dvalarheimili fyrir aldraða.“
Óviðunandi að neita þeim veikustu
Flest hjúkrunarheimili án gildra þjónustusamninga, segir formaður Landssambands eldri borgara
„Að mínu mati eiga
sjúkratryggingar að taka
þátt í kostnaði við lyf fyrir
okkur eldri borgara eins
og aðra“
Jóna Valgerður Kristjánsdóttir
BAKSVIÐ
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
Skúli Bjarnason hæstaréttarlögmaður óskaði í
gær, fyrir hönd Gunnars Þ. Andersen, forstjóra
Fjármálaeftirlitsins, eftir lengri fresti til þess að
skila inn andmælum vegna fyrirhugaðrar upp-
sagnar Gunnars. Í erindi sínu til stjórnar Fjár-
málaeftirlitsins óskar Skúli einnig eftir svörum við
fimm spurningum í tengslum við málið. Eins og
áður hefur komið fram í umfjöllun Morgunblaðs-
ins um uppsögnina fékk Gunnar upphaflega frest
til loka gærdagsins til þess að skila inn andmælum
sínum til stjórnar Fjármálaeftirlitsins.
„Þetta bréf er boðsent heim til hans á föstu-
dagskvöldið, því sé fresturinn í raun bara einn
virkur dagur, og á sama tíma er álitsgerðin hans
Ástráðs sett af stjórninni inn á heimasíðu FME,“
segir Skúli og bendir jafnframt á að ekki sé hægt
að gera ráð fyrir að einstaklingar verji helgi ein-
göngu í svona mál án nokkurs fyrirvara.
„Við teljum ekki tækt að fjalla efnislega um
málið fyrr en búið er að fá þessi gögn og upplýs-
ingar sem m.a. er beðið um,“ segir Skúli og bætir
við: „Því það er náttúrlega voðalega erfitt ef þú
ætlar að mótmæla einhverju eða fara yfir það að
þurfa að giska á hvað liggur því til grundvallar.“
Bréfið sem Gunnari barst á föstudagskvöldið
var ekki eiginlegt uppsagnarbréf heldur svokallað
bréf um fyrirhugaða uppsögn. Spurður hvort hann
hafi séð sambærilegt bréf áður á sínum lögmanns-
ferli segir Skúli svo ekki vera.
Í bréfinu sem Gunnari barst á föstudagskvöldið
frá stjórn Fjármálaeftirlitsins er vísað til 6. tl. 3.
gr. stjórnsýslulaga 37/1993 sem lagaheimildar fyr-
ir uppsögn Gunnars. Skúli furðar sig á þessari
lagatilvísun og í erindi sínu til stjórnar Fjármála-
eftirlitsins óskar hann eftir því að upplýst verði
hvort um innsláttarvillu sé að ræða.
Furðar sig á lagatilvísun
„Þessi lagagrein fjallar um vanhæfi stjórnvalds
við ákvörðunartöku í tilteknu máli. Þ.e. ef þú
gegnir einhverju stjórnsýsluhlutverki og stjórn-
valdið fær til meðferðar mál sem tengist þér eða
einhverjum nákomnum þér þarftu að segja þig frá
afgreiðslu þess tiltekna máls út af þessu sérstaka
vanhæfi,“ segir Skúli og tekur fram að lagalegur
grundvöllur uppsagnarinnar geti augljóslega ekki
byggst á þessu ákvæði.
Hann spyr einnig hvernig svona boðuð uppsögn
samræmist því að málið sé ennþá á rannsóknar-
stigi, líkt og Aðalsteinn Leifsson, stjórnarfor-
maður Fjármálaeftirlitsins, hefur haldið fram
á síðustu dögum. „Þetta samræmist ekki
neinni lögfræði sem ég þekki,“ segir Skúli
og bætir við að Gunnar eigi rétt á því að fá
að vita hvort málið sé á rannsókn-
arstigi eða ekki. Skúli segir að sé
auðséð að fresturinn sem Gunnar
fékk upprunalega hafi verið allt-
of stuttur. „Menn þurfa ekki að
vera doktorar í stjórnsýslu-
fræðum til að sjá að ef haldið
verður fast í þennan frest og
lengingu hans hafnað er það
ekkert annað en valdníðsla,“ segir
Skúli.
Morgunblaðið/Kristinn
Þingnefnd Fjallað var um boðaða uppsögn Gunnars Þ. Andersen og hæstaréttardóminn í síðustu viku á fundi efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis í gær.
Gunnar óskar eftir fram-
lengingu á andmælafresti
„Það er mikilvægt að hagsmunir
neytenda séu í forgangi, ekki síst í
ljósi forsögunnar,“ segir Helgi
Hjörvar, formaður efnahags- og við-
skiptanefndar. Nefndin hafi lagt
áherslu á að á meðan óvissutímabilið
stæði yfir væri mikilvægt að ekki
væru gerðar aðfarir að fólki á grund-
velli krafna sem óljóst væri um lög-
mæti á. Reynslan sýni að þar hafi
verið gengið lengra til þessa en lög
leyfa og það verði allir að láta sér að
kenningu verða.
Helgi segir enn óljóst hversu víð-
tækt fordæmisgildi dómurinn hafi.
Það ráðist ekki fyrr en Hæstiréttur
taki á þeim spurningum sem ósvarað
er. Aðrar lausnir séu ekki sjáanlegar
og því æskilegt að slíkum málum sé
hraðað í dómskerfinu.
Málum
verði
hraðað
Bíði með aðfarir ef
óljóst er um lögmæti
Efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis fékk
á fund sinn í gær endurskoðandann Ásbjörn
Björnsson, sem vann ásamt Ástráði Har-
aldssyni lögmanni álitsgerðina fyrir
Fjármálaeftirlitið. „Þar kom fram að þeir
hafa algjörlega sömu sýn á lögfræðina í
þessu og Andri Árnason hafði áður haft,
segir Helgi Hjörvar, formaður nefndarinnar.
„Það kom meðal annars ótvírætt fram að
forstjóri Fjármálaeftirlitsins hefði ekki brot-
ið nein lög í þessu máli sem til athugunar
var.“
Niðurstaða höfunda álitsgerðarinnar
hafi verið sú að hann hafi ekki veitt þær
upplýsingar sem honum bar um aðild
sína að aflandsfélögum fyrir liðlega tíu ár-
um. Það rýri trúverðugleika forstjórans.
Helgi segir nefndina hafa óskað eftir
því að fá kynnt andmæli forstjórans
og leggur áherslu á að ferlið eigi að
vera málefnalegt og virða réttindi
aðila og byggjast á traustum laga-
legum grunni. Hann vill að svo
stöddu ekki tjá sig um möguleg
eða einhver áhrif af málinu á
stofnunina sjálfa. sigrunrosa@mbl.is
Álitið sagði engin
lög brotin í málinu
FORSTJÓRI FME
Lögmaður Gunnars spyr hvernig svokölluð boðuð uppsögn samrýmist því að
málið sé á rannsóknarstigi Furðar sig á lagagrundvelli uppsagnarinnar
Fulltrúar Samtaka fjármálafyrir-
tækja gengu á fund efnahags- og
viðskiptanefndar í gær. Þau greindu
frá því að farið hefði verið fram á
leyfi frá Samkeppniseftirlitinu til
þess að fjármálafyrirtæki gætu haft
samráð sín á milli um hvernig þau
ættu að bregðast við vaxtadómi
Hæstaréttar sem féll í síðustu viku.
Þá er lögmannsstofan Lex að vinna
lögfræðiálit um dóminn fyrir SFF.
„Aðalatriðið er að finna út hvað
dómurinn þýðir og svo vinna úr því
eins hratt og örugglega og hægt er.
Þá þarf að tryggja að það verði end-
anleg niðurstaða í þessu máli. Það
skiptir miklu máli að klára þetta
endanlega,“ segir Guðjón Rúnars-
son, framkvæmdastjóri SFF.
Hann segir að áhyggjur hafi ver-
ið uppi um að ef hvert
fjármálafyrirtæki útfærði sína eigin
lausn yrðu útfærslurnar mismun-
andi. Hafi verið talið farsælla að
finna út úr þessu í sameiningu með
stjórnvöldum.
Meiri hagsmunir
fyrir neytendur
Að sögn Páls Gunnars Pálssonar,
forstjóra Samkeppniseftirlitsins, er
beiðni SFF í skoðun. Fyrirtæki á
markaði sem vilji hafa með sér sam-
ráð í andstöðu við samkeppnislög
þurfi að sækja um undanþágu. Slík-
ar afmarkaðar undanþágur hafi í
nokkrum tilfellum verið veittar á
árunum eftir hrun þar sem meiri
hagsmunir væru fyrir neytendur og
samfélagið að heimila samvinnu
vegna greiðsluerfiðleikaúrræða.
Fjármálafyr-
irtæki vilja
samvinnu
Helgi Hjörvar