Morgunblaðið - 21.02.2012, Blaðsíða 9
FRÉTTIR 9Innlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. FEBRÚAR 2012
Birna G. Konráðsdóttir
Efnt var um helgina til málþings um
hlutverk og stöðu fjölmiðla á lands-
byggðinni af hálfu héraðsfrétta-
blaðsins Skessuhorns og Snorra-
stofu. Til málþingsins var meðal
annars stofnað vegna fjórtán ára af-
mælis héraðsfréttablaðsins Skessu-
horns á Vesturlandi og var það borið
uppi af erindum fólks með víðtæka
þekkingu á málefninu. Magnús
Magnússon, ritstjóri Skessuhorns,
var dagskrárstjóri á málþinginu.
Bergur Þorgeirsson, for-
stöðumaður Snorrastofu, setti mál-
þingið og sagði meðal annars í inn-
gangsorðum sínum að mikil breyting
hefði orðið í samfélaginu og fjöl-
miðlun frá því að griðkonur voru
dagspressan, fóru milli bæja og
sögðu fréttir. Það merkilegasta úr
frásögn þeirra rataði síðan á bókfell
en nú væri öldin önnur.
Bergur sagði að fólk gerði sér
kannski ekki nógsamlega grein fyrir
því að orð væru dýr. Það sem sett
væri á Facebook, blogg og fleiri slíka
miðla stæði ætíð.
Varðhundar og
samfélagssmiðir
Birgir Guðmundsson dósent
ræddi um staðbundna fjölmiðlum,
lýðræði og lífsgæði. Sagði hann hlut-
verk fjölmiðla gífurlega mikilvægt,
hvort sem um staðbundna miðlun
væri að ræða eða ekki. Ef almenn-
ingur ætti að taka upplýstar ákvarð-
anir og fá sem gleggstar og bestar
upplýsingar yrðu fjölmiðlar að
standa í stykkinu.
Birgir sagði að flestir fjölmiðlar
væru í tveimur hlutverkum. Annars
vegar sem varðhundar og hins vegar
sem samfélagssmiðir. Stóru miðl-
arnir gegndu báðum hlutverkunum
en hinir staðbundnu frekar hinu síð-
arnefnda.
Staðbundnu miðlarnir væru einn-
ig í mikilvægu hlutverki þegar kæmi
að samfélagssamheldni og blómlegri
svæðum. Svo virtist einnig að þeir
sem fylgdust vel með fréttum úr
sínu umhverfi, læsu heimamiðlana,
yrðu virkari hluti af samfélaginu
sem þeir byggju í og ólíklegra að
þeir einstaklingar flyttu í burtu.
Ofan við Ártúnsbrekku
Ragnar Karlsson, sérfræðingur á
Hagstofu Íslands, flutti erindi sem
hann nefndi „Fjölmiðlun utan Ár-
túnsbrekku: Staða fjölmiðla á lands-
byggðinni“.
Nefndi Ragnar að á landsbyggð-
inni væri mest um prentmiðla en
minna um hljóðvarp eða sjónvarp.
Miklar sviptingar hefðu orðið á út-
gáfu héraðs- og staðarblaða frá
árinu 1975 þar sem vöxtur hefði orð-
ið í útgáfu svokallaðra fríblaða en
tala þeirra blaða sem seld væri í
áskrift staðið í stað.
Tilhneiging landsbyggðarblað-
anna hefði einnig verið að stækka
útbreiðslusvæði sín án mikils árang-
urs ásamt sameiginlegu eignarhaldi
þ.e. að sami aðili gæfi út blöð á
nokkrum stöðum. En markaðurinn
væri erfiður og flestir lifðu stutt í
þessum geira. Héraðs- og staðar-
umfjöllun hefði breyst mikið á lands-
vísu. Við tilkomu fríblaðanna á þess-
um markaði væri minni gagnrýni í
fréttaflutningi og minna af eiginlegri
blaðamennsku. Fríblöðin væru háð-
ari auglýsingatekjum sem gerði þau
veikari fyrir áhrifavaldi þeirra sem
borguðu brúsann. Hæpið væri að
þessi gerð af blöðum gæti staðið í
stykkinu sem varðhundar.
Áslaug Karen Jóhannsdóttir
blaðamaður fjallaði um fjölmiðla og
unga fólkið. Sagði hún að mikil aukn-
ing væri í netnotkun og tölvupósts-
sendingum. Sífellt færri vildu borga
fyrir aðgang að fréttum og að kyn-
slóð sem ekki vildi lesa skólabækur
færi varla að lesa stór blöð.
Þá byði útgáfa á netinu upp á
endalausa möguleika. Ókostir slíkr-
ar útgáfu, að mati Áslaugar Karen-
ar, væru einkum að hún væri ekki
eins sýnileg og prentútgáfa, og nið-
urhal gæti orðið þungt, sérstaklega í
ljósi þeirrar staðreyndar að landið
byggi ekki allt við sömu möguleika í
þeim efnum.
Nátttröll og nútíminn
Jón Jónsson, þjóðfræðingur á
Kirkjubóli á Ströndum, dvaldi einnig
við nútímafjölmiðlun. Unga fólkið
væri m.a. á Facebook. Ef vilji væri
til að ná til þeirra yrði að leika með.
Hlutverk og áhrif svæðismiðla væru
mikil og skiptu máli í samfélaginu
sem þeir störfuðu í við að miðla upp-
lýsingum, ekki síst fyrir brottflutta.
Einnig væru þeir mikilvægir fyrir
ferðaþjónustu viðkomandi svæða og
að byggja brú til fréttamiðla á lands-
vísu. Svæðismiðlarnir væru oft and-
lit svæðisins út á við. Því mætti ekki
gleyma sér í sögum af nátttröllum og
skrítlingum þótt það virkaði vel fyrir
ferðaþjónustuna.
Jón sagði að hver og einn yrði að
líta í eigin barm að þessu leyti.
„Hvernig sér fólk landsbyggðina og
hvernig kynna landsbyggðarmiðl-
arnir sitt svæði,“ spurði Jón. „Eru
íbúarnir náttúrubörn, jafnvel hálf-
tröll sem urðu eftir þegar hinir fluttu
í burtu?“ Gjarnan eigi að segja
skemmtisögur en jafnframt láta vita
af því að á landsbyggðinni búi bara
venjulegt fólk með venjulegar þarfir.
Staðbundnir miðlar
stuðla að fjölbreytni
Málþing um hlutverk og stöðu fjölmiðla á landsbyggðinni
Morgunblaðið/Birna G. Konráðsdóttir
Nýir miðlar Áslaug Karen Jóhannsdóttir og Jón Jónsson fjölluðu bæði um
nútímaaðferðir við að miðla fréttum og öðru efni á landsbyggðinni.
Hljóð úr horni Gísli Einarsson,
fréttamaður RÚV, á málþinginu.
Stórhöfða 21, við Gullinbrú, s. 545 5500
www.flis.is • netfang: flis@flis.is
lím og fúguefni
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
Karlmanni, sem er ákærður fyrir tilraun til mann-
dráps með því að hafa í tvígang skotið úr hagla-
byssu í átt að bifreið í Bryggjuhverfi, er gert að sitja
í gæsluvarðhaldi þar til dómur fellur í máli hans.
Ríkissaksóknari hefur ákært þrjá fyrir skotárás-
ina, sem gerð var 18. nóvember. Einn þeirra er
ákærður fyrir tilraun til manndráps en hinir tveir
fyrir hlutdeild í tilraun til manndráps.
Mönnunum hefur öllum verið birt ákæra í málinu
og fer þingfesting í því fram í Héraðsdómi Reykja-
víkur á miðvikudag.
Fram hefur komið að einn mannanna játaði við
yfirheyrslur að hafa staðið að skotárásinni ásamt
hinum mönnunum tveimur.
Ákærður fyrir manndrápstilraun
Kjólar
Einlitir og tvílitir
Str. 40 - 52
Bæjarlind 6, sími 554 7030
Eddufelli 2, sími 557 1730
www.rita.is
–– Meira fyrir lesendur
Skólahreysti er starfrækt í um 120
grunnskólum landsins og í ár
taka um 720 nemendur
þátt í mótinu sjálfu.
Þetta er einn vinsælasti
íþróttaviðburður sem
grunnskólakrakkar taka þátt í.
NÁNARI UPPLÝSINGAR:
Katrín Theódórsdóttir,
sími 569 1105, kata@mbl.is
PÖNTUN AUGLÝSINGA:
Fyrir kl. 12, fimmtudaginn 23. febrúar.
Skólahreysti
SÉRBLAÐ
Þann 28. febrúar gefur
Morgunblaðið út sérblað
tileinkað Skólahreysti
sem hefst 1. mars 2012.
Sundbolir
Tankini
Bikini
Náttföt
Undirföt
Sloppar
YÜØ f|zâÜÄtâz
Mjóddin s. 774-7377
Laugavegi 63 • S: 551 4422
LAGERSALA
Í NOKKRA DAGA – 60-70% AFSLÁTTUR
VETRARYFIRHAFNIRPEYSUR
BOLIR
BLÚSSUR
Birgir Guðmundsson dósent sagði á
málþingi um héraðsfréttamiðla að
Ríkisútvarpið hefði ekki staðið sig
þegar kæmi að þjónustu við lands-
byggðina. Það sama gilti um stóru
blöðin, þau hefðu dregið sig til
baka. Því væri það sem hann kallaði
innansveitarsamtalið afar mik-
ilvægt.
Þóroddur Bjarnason prófessor
tók mun dýpra í árinni er kom að
RÚV og sagði að útvarp allra lands-
manna vekti hann á hverjum morgni
með orðunum: „Útvarp Reykjavík.“
Þóroddur var sammála öðrum um
að nútímasamfélag þyrfti fjölmiðla
og velti fyrir sér og bað fólk að hug-
leiða hvort RÚV gæti sinnt landinu
öllu. Hvort nær væri að skipta þeim
þremur milljörðum sem fyrirtækið
fengi til að sinna hlutverkinu sem
miðill allra landsmanna á milli land-
svæða eða setja nefskatt lands-
manna í sameiginlegan sjóð og láta
RÚV keppa við staðarmiðla um fjár-
magnið.
Þóroddur nefndi jafnframt dæmi
um að fréttir af landsbyggðinni
væru gamlar þegar þær birtust á vef
Ríkisútvarpsins.
Gísli Einarsson, fréttamaður RÚV,
svaraði gagnrýrni Þórodds og sagði
lélegt að vitna til frétta á vef Ríkis-
útvarpsins frá árinu 2010 þar sem
vitað væri að meginþungi frétta-
flutnings hjá stofnuninni hefði lengi
vel ekki verið á vefnum sem nú væri
verið að taka í gegn.
Gísli sagði að landsbyggðinni
væri vel sinnt hjá RÚV. Þar væru
fréttir af allri landsbyggðinni, fluttar
til allra landsmanna. Kæmi hann þar
að fyrirsögn síns erindis sem var
„Hljóð úr horni eða hljóð í horni“. Að
flytja hljóð úr horni til allra gerði
meira gagn en að vera með hljóð í
horni. Þar kæmi þátturinn Landinn
sterkur inn sem að mati Gísla hefði
gert meira fyrir landsbyggðina en
svæðisstöðvarnar á sínum tíma,
sem hefðu þá verið hljóð í horni. Í
Landanum hefði í eitt skipti fyrir öll
komið fram að á landsbyggðinni
væri fleira en skrítið fólk. Hlutverk
RÚV væri ekki að sinna innanhér-
aðsmiðlun, enda væri fullt af góðum
miðlum í því hlutverki.
Hljóð úr horni eða hljóð í horni
INNANSVEITARSAMTALIÐ MIKILVÆGT