Morgunblaðið - 23.01.2013, Qupperneq 24

24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 2013
Við hjúkr-
unardeildastjórar á
bráðalyflækn-
ingadeildum Land-
spítalans við Hring-
braut viljum skora á
velferðar- og fjár-
málaráðherra að
bregðast sem fyrst við
uppsögnum hjúkr-
unarfræðinga með við-
unandi hætti. Hver
dagur sem líður skipt-
ir sköpum. Landspít-
alinn er háskóla-
sjúkrahús og
sjúkrahús allra lands-
manna, þar er veitt
flókin, dýr og sérhæf
meðferð.
Hjúkrunarfræð-
ingar útskrifast eftir
fjögurra ára há-
skólanám og við tekur
afar krefjandi starf. Eftir því sem
starfsreynsla þeirra eykst verður
sérhæfingin oft meiri, sem er einn
af lykilþáttum hvað varðar öryggi í
meðferð og umönnun sjúklinga. Við
efnahagshrunið á Íslandi voru
gerðar miklar kröfur um sparnað á
Landspítala en á sama tíma jókst
vinnuálag. Þrátt fyrir þetta hafa
hjúkrunarfræðingar lagt sig fram
um að veita sjúklingum örugga og
góða þjónustu.
Við undirritaðar höfum und-
anfarið fundið fyrir vaxandi þreytu
hjúkrunarfræðinga á þessu viðvar-
andi ástandi sem ríkir á Landspít-
ala og óánægju með að þeir fái ekki
laun í samræmi við mikla ábyrgð
og álag.
Meirihluti þeirra hjúkrunarfræð-
inga sem nú hafa sagt upp eru
reynslumiklir og er fyrirséð að
brotthvarf þeirra mun hafa miklar
afleiðingar fyrir starfsemi Land-
spítala. Margir þessara hjúkr-
unarfræðinga eru nú þegar að leita
sér að annarri vinnu hér á landi eða
erlendis. Það virðist vera mjög auð-
velt að fá vinnu annars staðar og
eftir því sem tíminn líður stækkar
sá hópur sem ekki hyggst koma
aftur til baka til starfa á Landspít-
ala. Uppsagnirnar munu taka gildi
1. mars og þegar sá dagur rennur
upp er mikil hætta á að sjúklingar
á Landspítala fái ekki þá lágmarks-
þjónustu sem þeir þurfa.
Mikil uppbygging hefur átt sér
stað í faglegu starfi á deildum á
undanförnum árum og í nokkur ár
hefur náðst undraverður árangur í
rekstri spítalans, m.a. vegna þess
að stöðugildi hjúkrunarfræðinga
hafa verið vel mönnuð og því hægt
að draga úr aukavöktum og yf-
irvinnu. Ef af uppsögnunum verður
er þessi stöðugleiki fyrir bí og loka
þarf deildum og sameina aðrar sem
við sjáum ekki ganga upp þar sem
spítalinn er fullnýttur nú þegar.
Við skipuleggjum alla þjónustu
sem veitt er út frá hagsmunum
sjúklinga og því höfum við af þessu
miklar áhyggjur. Þetta mál verður
að leysa. Allir þeir aðilar sem koma
að þessu máli verða að finna far-
sæla lausn á þessu svo ekki skapist
hættuástand.
Við sem þjóð ættum að samein-
ast í því að hafa góða og örugga
heilbrigðisþjónustu því öll þurfum
við á þessari þjónustu að halda á
einhverjum tímapunkti lífs okkar.
Opið bréf til velferðar- og fjár-
málaráðherra vegna uppsagnar
hjúkrunarfræðinga á Landspítala
Eftir Bylgju Kær-
nested, Halldóru
Hálfdánardóttur,
Hildi Þóru Hall-
björnsdóttur og
Kristjönu G. Guð-
bergsdóttur
»Eftir því sem starfs-
reynsla þeirra eykst
verður sérhæfingin oft
meiri, sem er einn af
lykilþáttum hvað varðar
öryggi í meðferð og
umönnun sjúklinga.
Bylgja
Kærnested
Bylgja er hjúkrunardeildarstjóri
áhjartadeild 14EG, Halldóra
hjúkrunardeildarstjóri á krabba-
meinslækningadeild 11E, Hildur
Þóra hjúkrunardeildarstjóri á melt-
ingar- og nýrnadeild 13E og Krist-
jana hjúkrunardeildarstjóri á blóð-
lækningadeild 11G.
Kristjana G.
Guðbergsdóttir
Halldóra
Hálfdánardóttir
Hildur Þóra
Hallbjörnsdóttir
Að geta átt sam-
skipti við aðrar mann-
eskjur er eitt það mik-
ilvægasta í daglegu lífi
hvers manns. Það
hjálpar manneskju að
geta tjáð vanlíðan sína
og óánægju, tjáð gleði
og langanir. Til að ná
árangri í starfi þurfum
við að geta skýrt hugs-
anir okkar í máli. Sam-
skiptahæfni okkar
byggist á þróun máls, tals og skiln-
ings. Ef röskun verður á tali eða
málþroska geta afleiðingarnar verið
námserfiðleikar, hegðunarvandamál
og andlegir erfiðleikar.
Á Íslandi er áætlað að um 300-700
börn í hverjum árgangi þurfi á að-
stoð að halda vegna tal- og mál-
þroskaröskunar.
Til að þessir einstaklingar virki
betur innan hópsins, samfélaginu
öllu til heilla, þarf að aðstoða þau. Í
dag er þjónusta við þessi börn ekki
nægjanleg og oft erfitt fyrir að-
standendur þeirra að átta sig á hvert
skuli leita. Aðalskýringin á því er að
málaflokkurinn heyrir undir tvö
ráðuneyti og er bæði á vegum ríkis
og sveitarfélaga. Margar stofnanir
bera ábyrgð á þjónustu, eftirliti og
stefnumótun og skimun fer bæði
fram innan heilbrigðiskerfisins og
menntakerfisins.
Menntamálanefnd Alþingis óskaði
eftir skýrslu frá menntamálaráð-
herra um stöðu þessara mála og kom
skýrslan út í mars 2012. Í skýrslunni
kemur fram að erlendis sé víða gert
ráð fyrir að um 15% leikskólabarna
og 10% grunnskólabarna þurfi að-
stoð vegna tal- og málþroskaraskana
til lengri eða skemmri tíma. Á Ís-
landi eru engar opinberar tölulegar
upplýsingar til um fjölda barna sem
greind hafa verið með tal- og mál-
þroskaröskun.
Skýrslan dregur fram að kerfið er
of flókið og ekki nægilega skilvirkt
auk þess sem það annar
engan veginn eft-
irspurn. Langir biðlist-
ar eru eftir greiningu
og sérfræðiaðstoð. Það
er ekki ásættanlegt að
ung börn þurfi að bíða í
allt að ár eftir að fá þá
þjónustu sem þau
þurfa.
Ég hef ásamt 9 öðr-
um þingmönnum lagt
fram þingsályktun-
artillögu þess efnis að
mennta- og menningar-
málaráðherra verið falið að endur-
skoða málefni barna og ungmenna
með tal- og málþroskaröskun með
markvissri aðgerðaáætlun í sam-
ræmi við niðurstöður skýrslunnar.
Tillaga að endurskoðun hefur nú
verið samþykkt í velferðarnefnd og
bíður afgreiðslu Alþingis.
Foreldrar, talmeinafræðingar,
sérkennarar, grunnskólakennarar
og leikskólakennarar þurfa að geta
unnið saman af virðingu og heil-
indum börnunum til heilla. Nefndin
leggur áherslu á að náin samvinna
verði milli mennta- og menningar-
málaráðuneytisins, velferðarráðu-
neytisins og Sambands íslenskra
sveitarfélaga. Ef hægt er að láta
þessa málsaðila og þessar stofnanir
tala saman er von til þess að brag-
arbót verði á málefnum þess stóra
hóps barna sem eru með tal- og mál-
þroskaröskun. Þá geta allir talað
betur saman.
Bragarbót fyrir
börn með tal- og
málþroskaraskanir
Eftir Unni Brá
Konráðsdóttur
Unnur Brá
Konráðsdóttir
» Á Íslandi er áætlað
að um 300-700 börn í
hverjum árgangi þurfi á
aðstoð að halda vegna
tal- og málþroskarösk-
unar.
Höfundur er þingmaður og gefur kost
á sér í 2. sæti í prófkjöri sjálfstæð-
ismanna í Suðurkjördæmi.
Frásögn Ingibjargar Reynisdóttur
af lífshlaupi Gísla á Uppsölum er góð
lýsing á því hvernig sveitarstjórn-
arfulltrúar og
ráðherrar búa að
þeim sem sam-
félagið ýtir til
hliðar vegna fá-
tæktar og sér-
sinnis.
Skólaár Gísla
einkenndust af
brengluðu hug-
arfari þeirra sem
töldu sig standa
honum ofar í
þjóðfélagsstiganum og gerðu honum
lífið nánast óbærilegt og það varð
upphaf að hans samfélagslegu ein-
angrun. Skólastjórnendur létu svona
mál yfirleitt óhreyfð svo lengi sem
kostur var eða viku þolendum úr
skóla, gerendunum til ánægju. Gísli
var samt ekki einn á þessum tíma
því móðurástin er oft sterkust til
þeirra hrjáðu og Gísli átti traust at-
hvarf hjá móður sinni. Það má svo
velta því fyrir sér hvort hún hafi
ekki verið of verndandi síðar meir
því það leyndi sér ekki að Gísli þráði
að elska og vera elskaður, hann
þráði einnig einhverja nafnbót sem
lyfti honum upp yfir núllið. Hvort
hann hefði svo verið fær um að fara
þá leið sem hann þráði mest verður
aldrei svarað því hann fékk ekki
tækifæri.
Eftir að móðir Gísla dó og bræður
hans fluttu að heiman varð einangr-
unin nánast alger og ekkert skipt
sér af því við hvaða lífsskilyrði hann
bjó, samt voru sumir nágrannar
hans landsþekktir embættismenn.
Síðan gerist það að Árni Johnsen, þá
blaðamaður, gefur sig á tal við Gísla
og finnst aðstæður hans allfrum-
legar og bendir Ómari Ragnarssyni,
sem þá vann að mannlífsþáttunum
Stiklum, á að þarna væri verkefni
fyrir hann. Þáttur Ómars leiddi í ljós
að Gísli byggi við steinaldarað-
stæður, það var ekkert í íbúð hans
sem tilheyrði samtímanum, ekki
einu sinni rafmagn eða vatnslögn í
húsinu. Eftir umfjöllun Ómars var
leitt inn rafmagn og vatn, einnig
komu góðhjartaðir menn með sjón-
varp. Rafmagn og vatn var Gísla
kærkomið en sjónvarp sýndi honum
inn í heim sem hann þráði en fékk
aldrei að njóta, svo hann lét það fara.
Hann hafði verið færður yfir í stein-
aldartímabil og það var orðið of seint
að snúa við. Eftir að Gísli dó hafa ís-
lenskir ferðafrömuðir stoltir sýnt
umheiminum þær aðstæður sem
Gísli bjó víð en eru raunverulega að
sýna niðurlægingu mannréttinda á
Íslandi. Embættismenn hefðu gott
af því að íhuga hvernig þeim myndi
líða í híbýlum Gísla í vetrarkulda
skammdegisins og samfélagslegri
einangrun. Ég held að flestir myndu
fá hroll af að hugsa til dvalarinnar.
GUÐVARÐUR JÓNSSON,
Valshólum 2.
Gísli á Uppsölum
Frá Guðvarði Jónssyni
Guðvarður
Jónsson
Bréf til blaðsins
- með morgunkaffinu
Langtímaleiga
www.avis.is
52.100 kr. á mánuði og allt
innifalið nema bensín!*
Hafðu endilega samband við okkur í síma 591 4000 eða
kíktu á avis.is og sjáðu hvað við getum gert fyrir þig.
*Hyundai l10, árgerð 2011, í 36 mánaða leigu.
Komdu í langtímaleigu Avisog láttu dæmið ganga upp!