Morgunblaðið - 31.01.2013, Blaðsíða 26

26 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. JANÚAR 2013
OPNUNARTÍMI EFNALAUG
MÁN - FÖS: 8-18 • LAU: 11-13
OPNUNARTÍMI FATALEIGA
MÁN - FÖS: 13-17 • LAU: LOKAÐ
EFNALAUG OG FATALEIGA GARÐABÆJAR | GARÐATORGI 3 | GARÐABÆ | SÍMI 565 6680 | FATALEIGA.IS
Hröð og vönduð þjónusta.
Fjölskyldufyrirtæki til 27 ára.
Persónuleg þjónusta og hagstætt verð.
ALHLIÐA HREINSUN,
DÚKAÞVOTTUR OG
HEIMILISÞVOTTUR
Eitt það merkasta og mikilvæg-
asta í mannlegum samskiptum er að
vera trúr því sem manni er treyst
fyrir. Vinna af heiðarleika, og trú-
mennsku, ganga á vegum sannleik-
ans, jafnvel þó það sé ekki alltaf til
vinsælda, þá er það alltaf að lokum
leiðin til velfarnaðar, og vel þess
virði að feta þann stíg til enda.
Við þurfum að ganga hiklaust til
verks um að standa vörð um kristin
gildi, sem eiga í vök að verjast, um
þessar mundir, og halda góðum sið-
um að ungdómnum, okkur sjálfum
og meðbræðrum okkar.
Ég hylli hiklausa sporið.
Ég hylli æskuna og vorið,
Því þar er öll von minnar þjökuðu þjóðar
og þar er framtíð míns lands,
Ástin, trúin, eldurinn, krafturinn
og andi sannleikans.
(Jóhannes úr Kötlum.)
Í öllum trúarbrögðum heims, og
jafnvel meðal frumstæðustu þjóða
virða menn heiðurs-
mannasamkomulag og
brjóta ekki drengskap-
arheit, sem þeir hafa
gefið. Við sjáum þetta
hvarvetna í samfélagi
okkar, ekki síst hjá
okkar minnstu bræðr-
um sem hafa lent í
ógöngum með líf sitt
vegna afbrota eða
vímuefnaneyslu. Götu-
fólkið svíkur þannig
aldrei þjáning-
arbræður sína. Það er
lögmál á götunni.
Þetta á að vera lögmál allra sið-
aðra manna, hvar í stétt sem þeir
standa, snauðir sem ríkir. Rann-
sóknarlögreglumaður hefur sagt
mér að það sé tímaeyðsla að reyna
að fá ógæfufólk til að bregðast trún-
aði sínum við meðbræður sína. Við
varðveitum drengskap okkar og
heiður með að bregðast ekki trúnaði.
Maður sem bregst þessum heilögu
skyldum verður alltaf með sár á sál-
inni og enginn treystir
honum framvegis.
Glatað traust er ekki
svo auðunnið aftur.
Sagt er frá því í göml-
um sögnum, að þeim
manni sem brjóti heið-
ursmannasamkomulag
verði hegnt, og almætt-
ið leggi bölvun yfir
hann og fjölskyldu
hans. Ekki er ég viss
um að almættið sé svo
miskunnarlaust, en
enginn skyldi taka þá
áhættu að storka örlögunum, með
jafn óskynsamlegum hætti. Góðvin-
ur minn sagði mér að þeir sem helst
kölluðu þessa ógæfu yfir sig væru
þeir sem hefðu óhreint mjöl í poka-
horninu, eða í eigin hagsmunaskyni.
Líklega er eitthvað til í því.
Stundum reyna þeir sem bregðast
trúnaði að notast við, „Vinur er sá
sem til vamms segir“ eða að „Maður
eigi að segja vinum sínum hvað um
þá er sagt“. Þetta er hvort tveggja
allt annað mál, auðvitað eiga menn
að upplýsa vini sína um það ef al-
mannarómur kveður eitthvað um þá.
Trúnaðarsamtal er allt annað. Það
er „eiðstafur“ sem gefinn er og verð-
ur ekki rofinn nema með leyfi þess
sem trúði viðkomandi fyrir traust-
inu, eins og kristin fræði kenna okk-
ur. Sem betur fer er þetta fátítt í
okkar kristna samfélagi, en ljóst er
þó að trúnaðarbrestur er algengari
meðal svokallaðra menntamanna, en
þeirra sem skemmri menntun hafa.
Menntun spillir oft sálinni, og ger-
ir menn að hrokagikkjum, sem þykj-
ast vera yfir aðra hafnir, og geta
haft vit fyrir öðrum, þetta er þó ekki
algilt.
Menntun hefur ekkert með mann-
gildi að gera. Hún er fyrst og fremst
til að koma að gagni fyrir viðkom-
andi til að afla sér viðurværis, og
vinna við það sem hugur hans stend-
ur til.. Hrunið var til dæmis afurð
viðskiptafræðinga og lögfræðinga
fyrst og fremst.
Við þurfum að passa sjálf að falla
ekki í gryfju óheiðarleikans og að
halda að niðjum okkar gildum „heið-
ursmanna.“ Og muna einnig að vald
spillir, svo þeim sem fara með vald
er ekki treystandi jafn vel og gras-
rótinni.
Lífið er stanslaust próf, við náum
sumum, en föllum á öðrum. Þau próf
sem mikilvægast er að ná, eru þau
að vera velviljuð, góð og hrein sál,
halda boðorðin og hafa kristin gildi í
hávegum. Margt í okkar samfélagi
bendir hinsvegar til að allt of margir
falli á mikilvægustu prófum lífsins.
Við þurfum að spyrja sjálf okkur
hvað við viljum standa fyrir.
Heiðursmaður eða skúrkur
Eftir Ómar Sigurðsson » Í öllum trúarbrögð-
um heims virða
menn „heiðursmanna-
samkomulag“ eða öðru
nafni drengskaparheit.
Ómar Sigurðsson
Höfundur er skipstjóri.
Það er búið að
leggja af eða minnka
þjónustuna í ýmsum
sjúkrastofunum vítt
og breitt um landið.
Hugsunin er sú, að
allt skuli fara fram í
Reykjavík á einu nýju
háskólasjúkrahúsi.
Með þessu hefur þjón-
ustan fjarlægst fólkið,
minnkað öryggi þess
og velsæld og aukið
útgjöld þeirra, sem búa fjarri. Er
það þetta sem fólkið, sem greiðir
skattana, virkilega vill? Ég hef
lúmskan grun um að svo sé ekki.
Forgangsröðunin
enn og aftur
Menn greinir á um hvað verðið
er á hinum nýju fyrirhuguðu
spítalabyggingum. Ljóst er þó að
við erum að tala um mjög háar
fjárhæðir, peninga,
sem hafa verið af svo
skornum skammti
undanfarin ár, að til
vandræða er á flestum
sviðum heilbrigð-
isþjónustunnar. Þetta
þekkja auðvitað allir,
nema þá helst núver-
andi ráðamenn. Þjón-
ustan felst auðvitað í
mannauðinum og
tækjunum, sem hann
notar, en ekki í skel-
inni utan um, þótt hún
verði að vera fullnægj-
andi. Spurningin er um forgangs-
röðun og skynsamlega notkun fjár-
magns, hvað er til og hvernig best
er með það farið á hverjum tíma.
Viðhald á núverandi byggingum
mun örugglega kosta sitt, enda hef-
ur það setið á hakanum og sumar
liggja undir skemmdum af þeim
sökum. Lækningatæki eru gengin
úr sér og ekkert gerist ef hæft og
ánægt starfsfólk er ekki til staðar.
Því þetta: Ef það er viðurkennt, að
það þarf að halda við núverandi
sjúkrahúsbyggingum í landinu, hví
þá ekki að byrja á því og nýta þær
og nota? Ef það vantar tæki og tól
vítt og breitt, hví þá ekki að byrja
á því að útvega þau? Ef starfs-
fólkið er að segja upp, flýja land
eða hvaðeina, hví þá ekki að byrja
á því að leysa það mál?
Staðsetning nýs spítala
Staðsetningin við Hringbraut
getur vart talist góð út frá að- og
frágengi. Þeir, sem þarna fara um,
vita það best hve umferðarþunginn
er þegar orðinn mikill á svæðinu,
þegar það getur tekið t.d. tæpan
klukkutíma að fara á milli borg-
arhluta, austurs og vesturs, vegna
tafanna þar, jafnvel um miðjan dag
í miðri viku. Sjúkrabílar fara ekk-
ert mikið hraðar, þegar allt er í
strandi og fast. Til samanburðar
má nefna að það tekur venjulega
styttri tíma að fara til Keflavíkur.
Þá er einnig talað um einhvern
nýjan vegspotta þarna í stokki.
Hvað á hann að kosta til viðbótar
við hitt og leysir þessi stokkur
nokkuð? Hann hlýtur að hafa tvo
enda. Verða ekki nýir flöskuhálsar
þar? Nýjan stað verður að finna og
þá með tilliti til umferðaræða og
góðs aðgengis. Einhverjir vitringar
segja, að staðsetningin sé valin
vegna þess að 30% starfsfólks hjóli
í vinnuna og ætlunin sé að hækka
þá tölu í okkar góðviðrasama landi.
Það er nefnilega það. Ég spyr
hvort staðsetningin skipti þá
nokkru máli ef allir ætla að hjóla í
vinnuna?
Geymum nýbyggingardæmið
– Þjónustum fólkið
Það mun auðvitað kosta peninga
að fara í viðhaldið, tækjakaupin og
launasamninga. En það verður
ekki hjá því komist að semja, von-
andi með mikilli nýbreytni, við
heilbrigðisstéttirnar, né heldur að
kaupa þessi lífsnauðsynlegu lækn-
ingatæki eins og áður sagði. Eftir
stendur þá nýbygging vs. viðhald
á þeim eldri. Það getur vart annað
verið, en að viðhaldsreikningurinn
verði mun lægri en nýbygging-
arkostnaðurinn og hægt er að fara
í viðhaldið eftir efnum og ástæð-
um. Og ef markmið heilbrigð-
isþjónustunnar er eftir allt að
þjóna fólkinu í landinu, þá hlýtur
svarið að vera augljóst hvernig
ber að forgangsraða. Er þetta
ekki allt saman þá bara „no-
brainer“?
Sjúkrahúsin – Hvað vill fólkið, eða er það ekki spurt?
Eftir Kjartan Örn
Kjartansson
Kjartan Örn
Kjartansson
» Viðhald á núverandi
bygginum mun
örugglega kosta sitt,
enda hefur það setið á
hakanum og sumar
liggja undir skemmdum
af þeim sökum.
Höfundur er fyrrv. forstjóri og stuðn-
ingsmaður XG Hægri grænna.
Veðrið er alltaf fyrsta umræðuefni
Íslendinga. Í áranna rás hefur þó
ýmislegt breyst svo sem fjölbreytni
í orðavali. Ýmis veðurorð, sem dag-
lega voru notuð,
heyrast nú
varla. Síðasta
breytingin var
áberandi. Nú er
lítt talað um
golu, kalda eða
stinningskalda.
Metrar á sek-
úndu eru ráð-
andi.
Lakara er þó,
ef menn greinir
á um hvort rigningarskúrirnar skuli
hafðar í kvenkyni eður ei. Mér
heyrist tveir veðurfræðinganna,
sem í sjónvarp koma, hafa skúr-
irnar í karlkyni.
Gjarnan talar fólk og skrifar um
indælt veður. Nýlega sá ég svo í
gömlum texta skrifað um inndælt
veður. Stendur heima, stýft og
gagnbitað, hugsaði ég. Orðið indælt
vísar auðvitað í veðursæld inn til
dala.
Ekkert er íslenskara en veð-
urlýsingarnar í útvarpinu. Sést það
meðal annars á því, að varla er svo
gerð íslensk kvikmynd, að ekki
heyrist lýst veðri kl. 9. Vonandi
verður þessu haldið fram.
Margir hafa yndi af að hlusta á
lýsingarnar frá veðurstöðvunum.
Þá verður fólki um leið hugsað á
staðina.
Ég læt hér fylgja með viðbrögð
mín við veðurlýsingu frá einum
helsta útskaga landsins. Ekki er
inndælt veður í þeirri lýsingu þó
þar sé oft indælt veður.
Hornbjargsviti: NNV 27
Það hriktir í viðum
húsanna mannlausu
Hafnarskotta og Mópeys
híma undir vegg
æðandi vindurinn
hvín í gjánum
og jörðin skelfur
er fallandi hafaldan
lemur ryðgað flak
í fjörunni
en guðirnir baða
Hornstrandir sól
á sumrum
svo blikar á hallandi krossa
í hvannstóðinu
og mannabein í bjargi
skinin mannabein
í miðju bjargi.
HELGI KRISTJÁNSSON,
Ólafsvík.
Ýmislegt um veðrið kl. 9
Frá Helga Kristjánssyni
Helgi
Kristjánsson
Bréf til blaðsins