Morgunblaðið - Sunnudagur - 13.04.2014, Blaðsíða 56

56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13.4. 2014
Sýning á verkum úr dánarbúi Jóns Gunnars
Árnasonar (1931-1989) myndlistarmanns
verður opnuð í Gallerí Listamönnum, Skúla-
götu 32, á laugardag klukkan 17.
Verkin á sýningunni eru í eigu dætra Jóns
Gunnars, bæði tvívíð verk og þrívíð. Elsta
verkið á sýningunni er höggmyndin „Hjarta“
frá 1968 en meðal annarra þrívíðra verka má
nefna „Homage á Knut Hamsun“ frá 1983,
„Gravity“ frá 1982 og „Sólbörur“ frá 1978,
börur til að bera sólina á inn í hús. Einnig er
sýnt áritað módel að verkinu. Sum þessara
verka hafa verið á safnasýningum með verk-
um Jóns Gunnars á liðnum árum. Þá eru sýnd
nokkur tvívíð verk, til að mynda tvö úr stórri
seríu frá 1971 er kallast „Lesbian Dreams“.
SÝNA VERK JÓNS GUNNARS
ÚRVAL VERKA
Sólbörur Jóns Gunnars, frá árinu 1978, er eitt
verkanna á sýningunni í Listamönnum.
Verk eftir Jóhönnu Helgu Þorkelsdóttur. Hún
sýnir ljósinnsetningu á veggjunum í Þoku.
„Glit“ kallar Jóhanna Helga Þorkelsdóttir
myndlistarkona sýningu sem hún opnar í
Þoku, sýningarsalnum í kjallara Hríms á
Laugavegi 25, á laugardag klukkan 16.
Tilraunir með samspil ljóss og rýmis hafa
verið henni hugleiknar og heldur hún slíkum
tilraunum áfram hér. Jóhanna skoðar tengsl
manna við ljós og náttúru og miðlar þeirri at-
hugun á sinn hátt, í ljósinnsetningu þar sem
margir fletir gallerísins hafa verið gerðir að
einum stórum skjá. Sýndarsólarljós ferðast
um í rýminu líkt og inn um glugga. Með því
að líkja eftir sólarljósinu er listakonan að
gera tilraun til að njóta þess lengur.
JÓHANNA HELGA Í ÞOKU
GLIT OG LJÓS
Djasspíanistinn Ástvaldur
Traustason kemur fram á
tvennum tónleikum fyrir
norðan um helgina, í Dal-
víkurkirkju klukkan 17 á
laugardag og klukkan 16 á
sunnudag í Akureyrar-
kirkju. Ástvaldur hefur út-
sett bæði gamla og nýrri
sálma fyrir djasstríó, og
komu þeir út á geisla-
disknum Hymnasýn. Hann vinnur með þann
sálmaheim á tónleikunum.
„Með Hymnasýn vil ég freista þess að
opna nýja sýn á sálmana og jafnframt að fanga
þá fegurð sem felst í einfaldleika þeirra og
einlægni,“ segir Ástvaldur.
„Sálmar eru í senn lofgjörð og fögnuður
yfir fegurð lífsins og miskunnsemi Guðs,
huggun í harmi og dauða, hvatning í dagsins
önn, ákall til skaparans og notaleg sam-
verustund á sunnudagsmorgni.“
ÁSTVALDUR DJASSAR Í KIRKJUM
HYMNASÝN
Ástvaldur
Traustason
Sýningar á verkum myndlistarmannanna Önnu Jóelsdóttur ogGuðmundar Thoroddsen verða opnaðar í Listasafni ASÍ ídag, laugardag, kl. 15.
Sýning Önnu er í Ásmundarsal og nefnist „Brot/fragment, fract-
ure, fold, violation“. Anna býr og starfar í Chicago í Bandaríkj-
unum, hefur verið virk þar í listalífinu um árabil og sýnt víða. Á
sýningunni gefur að líta stórar hálfgegnsæjar arkir málaðar á báð-
ar hliðar, sveigðar og beygðar og mótaðar í skúlptúra, málverk á
striga og harmonikkubækur sem umbreyta Ásmundarsal í rými,
þar sem hugmyndir, reynsla og saga flæða, belgjast og brotna á
vírum, rekast á veggi, eru stundum klippt niður og sett saman aft-
ur, ofin eða heft. Verkin og myndmálið eiga rætur í persónulegri
reynslu, listasögu, sem og túlkun á uppbrotinni og tættri tilveru.
Sýning Guðmundar Thoroddsen í Gryfju og Arinstofu nefnist
„Hlutir“. Guðmundur lauk árið 2011 framhaldsnámi við School of
Visual Arts í New York. Hann sýnir nú hluti sem þjóna engum
öðrum tilgangi en að örva sjónskyn þess sem þá skoðar. Þeir eru
afurð undanlátssemi við efnislegar fýsnir og beygja sig aðeins und-
ir reglur fagurfræðinnar. Notagildi hlutanna er illsjáanlegt auk
þess sem þeir víkja sér undan því að líkjast fígúrum af nokkru
tagi.
TVÆR SÝNINGAR OPNAÐAR Í LISTASAFNI ASÍ
Myndverk sem
flæða og hlutir
Málverk Önnu Jóelsdóttur taka á sig óvæntar myndir þar sem verkin
flæða um Ásmundarsal. Hún vinnur hér að uppsetningu sýningarinnar.
Morgunblaðið/Einar Falur
Guðmundur Thoroddsen kemur nokkrum hlutum sínum fyrir í Gryfju
Listasafns ASÍ. Erfitt er að átta sig á notagildi þeirra eða uppruna.
Morgunblaðið/Einar Falur
ANNA JÓELSDÓTTIR OG GUÐMUNDUR THORODD-
SEN OPNA ÓLÍKA EN PERSÓNULEGA MYNDHEIMA.
Menning
Þetta er þáttur í leikhúsuppeldi,“ segirSigríður Sunna Reynisdóttir um Ham-let litla, leikverk sem er frumsýnt á
litla sviði Borgarleikhússins á laugardag. Hún
hannar leikmynd, búninga og leikbrúður fyrir
þessa líflegu og bráðskemmtilegu klukku-
stundar löngu sýningu. Leikstjóri er Bergur
Ingólfsson og leikarar þau Sigurður Þór Ósk-
arsson, Kristín Þóra Haraldsdóttir og Krist-
jana Stefánsdóttir söngkona, sem einnig er
tónlistarstjóri sýningarinnar. Leikritið byggist
á hinni sígildu harmsögu um Hamlet prins
Dana og gerir hana skiljanlega fyrir börn sem
fullorðna. Sýningin er hugsuð fyrir fimmtu-
bekkinga, eða tíu ára börn, og eldri.
„Í haust var leikskólabörnum boðið hingað í
Borgarleikhúsið, unglingum var nýverið boðið
að sjá Pörupilta en nú verður fimmtubekk-
ingum boðið að sjá Hamlet litla,“ segir Sigríð-
ur Sunna. „Við notum tækifærið til að nálgast
ýmislegt gegnum verkið, svo sem tilfinningar
sem börn geta tengt sig við en fullorðnir
treysta sér ekki alltaf til að ræða við þau.
Pabbi Hamlets deyr og börn á þessum aldri
geta hafa upplifað sorgarferli í tengslum við
dauða eða skilnað.
Þá er líka verið að kynna klassískar leik-
húsbókmenntir og verk Shakespeares þótt
ýmsum nýjum hlutum sé stungið inn í text-
ann. Bergur segir verkið skrifað með tilfinn-
ingagreind tíu ára barna í huga en vitaskuld
er aldur afstæður og börn misþroskuð.“
Hún segir að þótt börn þekki ekki sögu
Hamlets sé notast við fleygar setningar á
borð við „að vera eða ekki vera“ og hina íkon-
ísku mynd af Hamlet með hauskúpuna.
„Það eru orðin sammannleg minni fyrir
löngu. En það er búið að læða Ljónakonung-
inum og fleiri sögum sem byggjast á Hamlet
inn í leikritið og krakkar geta tengt sig við
þær. Þá er vísað í Batman, Súperman og aðr-
ar föðurlausar ofurhetjur sem fara að berjast
við hið illa afl sem drap föður þeirra.
Það er frábær lítill hópur sem kemur að
verkinu. Við byrjuðum á að tala mikið saman,
til að mynda um hvað það væri að vera tíu
ára og hvað maður hafi þá verið að hugsa.
Hamlet segist hafa verið með kvíðasting í
maganum síðan pabbi hans dó. Það kannast
börn við, þótt þau geti ekki nefnt þessar til-
finningar. Eins er verið að skoða vináttuna og
samband við foreldra. Hvernig á að takast á
við það ef mamma manns er allt í einu komin
með nýjan mann?“
Talandi hauskúpa og leikföng
Aðkoma Sigríðar Sunnu að verkinu er að
miklu leyti út frá forsendum brúðuleikhússins
en þetta er í fyrsta skipti sem hún vinnur í
Borgarleikhúsinu. Sigríður Sunna nam fyrst
bókmenntafræði og leikhúsfræði við Háskóla
Íslands og við Karlova-háskólann í Prag, þar
sem hún tók meðal annars kúrsa í tékknesku
brúðuleikhúsi og sá mikið af brúðuleikhús-
sýningum. Árið 2009 hóf hún nám við Central
School of Speech and Drama í London, lærði
leikbrúðu- og sviðslistir, og útskrifaðist árið
2012. Í Hamlet litla nær hún að steypa saman
mörgum þeim þáttum sem hún lagði stund á í
náminu.
„Þetta hefur verið draumaverkefni,“ segir
hún. „Þegar ég fór að lesa Hamlet í undir-
búningnum að sýningunni sá ég strax hvað
margt í sögunni hentar fyrir brúðuleikhús.
Draugar eru á sveimi, riddarabrynjur og ým-
iskonar annað dót að leika sér með. Þá setur
Hamlet leikrit á svið og við höfum það brúðu-
leikhússýningu, notum í það leikföng sem
krakkar kannast við. Þá er Kládíus brúða hjá
okkur, í fullri stærð, og Pólóníus er leikinn af
Shakespeare sjálfum. Ekki má gleyma talandi
hauskúpunni.
Það var mjög gaman að vinna leikmyndina
og við pældum líka mikið í hljóðheiminum.
Allir hafa stungið inn hugmyndum.“
Sjónrænt leikhús og leikhúsgaldur
Þær Sigríður Sunna og Sara Marti kynntust í
London, þar sem þær voru í sama skóla, og
árið 2011 stofnuðu þær sviðslistahópinn VaVa-
Voom. Fyrsta stóra verkefni þeirra, Nýjustu
fréttir, vakti verðskuldaða athygli þegar það
var sýnt í Þjóðleikhúsinu, og nú vinna þær
ásamt Bedroom Community að tónleik-
húsverkinu Wide Slumber sem verður frum-
sýnt í Tjarnarbíói á Listahátíð í vor.
„Við Sara höfum verið að fikra okkur áfram
með VaVaVoom,“ segir Sigríður Sunna. „Við
höfum svipaðar hugmyndir um sjónrænt leik-
hús og leikhúsgaldur. Í fyrrasumar fórum við
með Nýjustu fréttir á Edinborgarhátíðina,
sem var mikið ævintýri. Við sýndum 22 sinn-
um á 24 dögum, það gekk mjög vel og við
fengum góðar viðtökur. Wide Slumber hefur
síðan mallað hjá okkur í mörg ár. Valgeir Sig-
urðsson, maðurinn minn, semur tónlistina, og
það er verkefni með ótal spennandi þáttum
sem heldur áfram að gefa og gefa; tónleikhús
með þremur söngkonum sem sameinar til
dæmis fiðrildafræði og svefnrannsóknir.“
HAMLET LITLI ER HARMSAGA FYRIR FULLORÐNA OG BÖRN ELDRI EN TÍU ÁRA
„Þetta hefur verið
draumaverkefni“
SIGRÍÐUR SUNNA REYNISDÓTTIR HANNAR LEIKBRÚÐUR, BÚNINGA OG SVIÐSMYND Í LÍFLEGRI SÝNINGU UM
HAMLET. BYGGT ER Á VERKI SHAKESPEARES EN VÍSAÐ Í ÝMSAR ÁTTIR OG KOMA OFURHETJUR VIÐ SÖGU.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is
Leikararnir Kristín Þóra Haraldsdóttir, Krist-
jana Stefánsdóttir og Sigurður Þór Ósk-
arsson, ásamt Kládíusi, æfa Hamlet litla.
Morgunblaðið/Einar Falur