Morgunblaðið - 02.10.2014, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. OKTÓBER 2014
menn sem sagt var upp.
„Það verður bara að segjast eins
og er, að það er mjög bagalegt að fá
niðurskurðinn á þeim tíma þar sem
við erum að keppast við að reyna að
ljúka þessu annars vegar og hins
vegar þar sem við er að taka
mannaflsfrek málsmeðferð fyrir
dómi,“ segir hann.
En var niðurskurðurinn í uppsigl-
ingu?
„Það hefur í sjálfu sér ekki verið
gerð nein áætlun um 2015. Áætl-
unargerðin sem lá fyrir 2010 tiltók
bara tímabilið 2010-2014. Það er
ekki ennþá búið að taka ákvörðun
um framhaldið. Sem kannski væri
skynsamlegast að hafa fyrir stafni
áður en gerð er veruleg breyting á
starfseminni hér,“ segir Ólafur.
Ekki dregið úr álaginu
Í maí sl. skilaði allsherjar- og
menntamálanefnd áliti um skýrslu
innanríkisráðherra um skipulag og
tilhögum rannsókna og saksóknar í
efnahagsbrotamálum en Ólafur seg-
ir engar ákvarðanir hafa verið tekn-
ar um málið síðan þá. Hann játar
því að óvissa ríki um starfsemi sér-
staks saksóknara á næsta ári.
„Já, í raun og veru vantar annars
vegar ákvörðun um þetta og hins
vegar þarf náttúrlega með ein-
hverjum hætti að taka þá annars
vegar ákvörðun um framhaldið og
hins vegar í raun og veru umbreyt-
inguna frá núinu og yfir í það. Það
þarf að vera eitthvert ferli, það er
nú kallað eftir því,“ segir hann.
Starfsmenn embættisins voru
110, auk sérfræðinga, þegar mest
var í upphafi árs 2012 en verða um
50 eftir uppsagnirnar nú. Ólafur
segir álagið hins vegar ekki hafa
minnkað. „Nei, við sáum það nokk-
uð snemma á þessu ári að máls-
meðferðirnar myndu nú teygjast vel
fram á næsta ár og kalla eftir mikl-
um mannafla og við komum þeim
sjónarmiðum á framfæri. Við sjáum
það náttúrlega þegar við erum að
undirbúa þessi mál sem hafa farið
gegnum dómstóla að það liggur að
baki alveg óvenjumikil vinna. Hún
hvílir satt best að segja að mjög
miklu leyti á ákæruvaldinu, sönn-
unarfærslan er á okkar hendi,“ seg-
ir Ólafur. Hann segir að ekki gangi
að fara með alvarleg og stór mál
fyrir dómstóla en kasta hendi við
undirbúninginn. „Það er alveg ótæk
staða,“ segir hann.
Óvíst um lokaniðurstöðu
Ólafur segir að fækkunin hjá
embættinu muni hægja á vinnslu
mála. „Það mun draga úr framleiðni
sem þessu nemur og draga mál á
langinn, fyrirsjáanlega. Og við höf-
um náttúrlega bara af því verulegar
áhyggjur. Því ég held að það skipti
gríðarlega miklu máli að það verði
þannig búið um hnútana að rann-
sóknir á hrunmálunum fari að taka
einhvern enda,“ segir hann.
Ólafur segir að þrátt fyrir að
fækkunin geri ráð fyrir að 50
manns verði eftir hjá sérstökum
saksóknara hafi menn enga vissu
fyrir því að það verði lokaniður-
staðan, þar sem óvissa sé um hvort
gripið verði til enn frekari niður-
skurðar.
En mun hann eiga viðræður við
ráðherra dómsmála um stöðuna hjá
embættinu?
„Við höfum komið upplýsingum
um verkefnastöðu og fjárhagsstöðu
embættisins til ráðherra og ráðu-
neytisins þannig að ráðuneytið er
alveg upplýst um þessi atriði,“ segir
Ólafur. „En það er orðið mjög knýj-
andi að þessu verði markaður ein-
hver ákveðinn farvegur,“ segir
hann.
Niðurskurðarhnífurinn bítur
 96 mál enn í rannsókn hjá sérstökum saksóknara, þar af 39 hrunmál  Uppsagnir munu draga úr
framleiðni hjá embættinu  Brýnt að ákvörðun verði tekin um framtíðarskipan mála
Morgunblaðið/Ómar
Sérstakur saksóknari Stefnt er að því að ljúka rannsóknum á svokölluðum hrunmálum fyrir áramót.
Málaþungi
» Frá því að embætti sérstaks
saksóknara var stofnað hefur
það tekið 637 mál til rann-
sóknar.
» 187 mál hafa verið send í
ákærumeðferð.
» 330 málum hefur verið lokið
með öðrum hætti, þ.e.a.s. ver-
ið vísað frá, rannsókn hætt,
þau sameinuð öðrum málum
eða send öðrum embættum.
» 96 mál eru enn í rannsókn,
þar af 39 mál sem tengjast
efnahagshruninu.
» Starfsmenn embættisins
voru 110 þegar mest var en eru
í kringum 50 í dag.
» Embættið mun hafa 292
milljónir króna til að spila úr á
næsta ári en áætlaður kostn-
aður á þessu ári er 900 millj-
ónir.
VIÐTAL
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
Niðurskurður á fjárveitingum til
embættis sérstaks saksóknara kem-
ur sér afar illa, þar sem yfir stend-
ur mannfrek málsmeðferð fyrir
dómstólum og unnið er að því hörð-
um höndum að ljúka rannsóknum á
svokölluðum
hrunmálum.
Þetta segir sér-
stakur saksókn-
ari. Átta starfs-
mönnum var sagt
upp hjá embætt-
inu í vikunni og
átta lög-
reglumönnum
veitt lausn frá
starfi, í kjölfar
þess að fyrir lá
að fjárveitingar til sérstaks sak-
sóknara, samkvæmt fjárlaga-
frumvarpi 2015, munu nema 292
milljónum króna á næsta ári en
kostnaður við embættið á þessu ári
verður um 900 milljónir.
„Mál í rannsókn í dag eru 96 tals-
ins, þar af eru 39 sem tengjast
hruninu og þá er ég ekki að telja
með mál sem varða sparisjóða-
skýrsluna. Þau eru ekki inni í þeirri
tölu. Á sama tíma erum við með þó-
nokkuð mikið af málum annað hvort
í ákærumeðferð eða til meðferðar
fyrir dómi,“ segir Ólafur Þór
Hauksson, sérstakur saksóknari,
um stöðu mála.
Af þeim hrunmálum sem rann-
sókn er lokið á, á eftir að taka
ákvörðun um saksókn í ellefu mál-
um. Sjö eru rekin fyrir héraðsdómi
og nokkur á leið til Hæstaréttar,
þar sem fyrir liggur að rík-
issaksóknari muni fela sérstökum
saksóknara sókn, að sögn Ólafs.
Stefnt er að því að ljúka rannsókn
allra hrunmála fyrir áramót en
Ólafur segir það tvímælalaust munu
hafa áhrif að missa átta reynda lög-
reglumenn 1. nóvember nk., þegar
þeir fara á biðlaun, og þá starfs-
Ólafur Þór
Hauksson
Andri Karl
andri@mbl.is
Kauphallarhermir var í fyrsta skipti
notaður í dómsmáli hér á landi í gær
þegar fyrsti dagur aðalmeðferðar í
máli sérstaks saksóknara á hendur
fyrrverandi bankastjóra og þremur
starfsmönnum Landsbankans fór
fram. Engin sérstök ánægja var með
herminn sem hrundi reglulega auk
þess sem afar tafsamt er að notast
við hann við skýrslutökur.
Sérstakur saksóknari ákærði Sig-
urjón Árnason, fyrrverandi banka-
stjóra Landsbankans, Ívar Guðjóns-
son, fyrrverandi forstöðumann eigin
fjárfestinga sama banka, og tvo
starfsmenn eigin fjárfestinga, þá
Júlíus S. Heiðarsson og Sindra
Sveinsson. Allir eru þeir ákærðir fyr-
ir markaðsmisnotkun á tímabilinu 1.
nóvember 2007 til 3. október 2008 og
eru þeir sakaðir um að hafa hand-
stýrt verðmyndun hlutabréfa í
Landsbankanum og með því blekkt
fjárfesta, kröfuhafa, stjórnvöld og
samfélagið í heild.
Aðalmeðferðin hófst á skýrslutöku
yfir Júlíusi og heldur hún áfram í
dag. Júlíus sagðist hafa unnið starf
sitt í bankaum heiðarlega og eftir
bestu samvisku. Frá því hann hóf
störf í bankanum hafi aldrei verið
gerð athugasemd við störf hans og
hann skilji ekki hvernig verk hans
hafi allt í einu orðið að markaðsmis-
notkun 1. nóvember 2007, enda hefðu
starfsaðferðir hans í engu breyst.
Spurt út í 228 viðskiptadaga
Áður nefndur kauphallarhermir
var útbúinn fyrir sérstakan saksókn-
ara og gerir hann saksóknara kleift
að skoða hvern viðskiptadag fyrir sig
hjá Landsbankanum á umræddu
tímabili. Hermirinn er byggður á yf-
irliti frá kauphöllinni yfir viðskipti
með og tilboð í hlutabréf í Lands-
bankanum á tilteknu tímabili.
Ákært er fyrir 228 viðskiptadaga
og ætlar saksóknari að spyrja Júlíus
út í hvern og einn þeirra, hvers
vegna hann lagði fram tiltekin kaup-
tilboð í hluti Landsbankans á til-
teknu verði og tilteknum tíma. Er
þetta afar tafsamt og því riðlaðist
dagskrá aðalmeðferðarinnar strax á
fyrsta degi. Í dag á þannig enn eftir
að spyrja Júlíus út í marga mánuði
og þar á meðal væntanlega nokkuð
ýtarlega út í síðustu daga bankans,
þegar bankinn keypti hvað mest í
sjálfum sér.
Óbreytt starf en allt í einu
orðið markaðsmisnotkun
 Aðalmeðferð í
Landsbankamáli
hófst í gærmorgun
Morgunblaðið/Golli
Landsbankamál Sigurður G. Guðjónsson heilsar upp á Sigurjón Árnason,
skjólstæðing sinn, í Héraðsdómi Reykjavíkur við upphaf aðalmeðferðar.