Fréttablaðið - 28.09.2013, Blaðsíða 28

28. september 2013 LAUGARDAGUR| HELGIN | 28
Andr i Snær er ön nu m k a f i n n maður. Hann er nýlentur eftir ferð til Dublin og rétt ófarinn til Berlín-ar þegar tekst að króa hann af eitt
augnablik til viðtals. Eins og
sönnum umhverfis sinna sæmir
kemur hann hjólandi í rigning-
unni og rokinu en viðurkennir
þó að hann eigi reyndar bíl sem
ekki sé sérlega umhverfisvænn.
Eftir að hann hefur hrist af sér
mestu vætuna setjumst við niður
og snúum okkur að máli málanna,
nýju bókinni sem heitir Tímakist-
an og kemur út í nóvember.
Hvernig bók er þetta? „Þetta
er barna- og unglingabók sem
ég vona að höfði einnig til þeirra
sem eldri eru. Ég er ekki alveg
búinn að komast að því hver
markhópurinn er en vona að
hann verði svona í kringum les-
endahóp Bróður míns ljónshjarta.
Sagan er á tveimur plönum, ann-
ars vegar um konung sem sigrar
heiminn en er ósáttur við að geta
ekki sigrað tímann, að hann fái
ekki að lifa lengur en aðrir, að
hann hafi ekki tíma til að njóta
auðæfa sinna. Hann heimtar
lausn og fær hana með afdrifa-
ríkum afleiðingum. Hinn hlut-
inn gerist í samtímanum þegar
fólk eignast kassa sem það getur
skrúfað saman með sexkanti.
Ef menn skríða inn í hann geta
þeir látið tímann hverfa og sleppt
þannig leiðinlegum dögum eins
og mánudögum, rigningarsumr-
um, febrúardrunga. En þegar
hagfræðingar spá mjög leiðin-
legu ári og fólk ákveður að sleppa
árinu - þá fer ýmislegt úrskeiðis.
Og nú má ég ekki segja meira til
að skemma ekki fyrir væntanleg-
um lesendum.“
Hún er búin að vera lengi í
höfðinu á þér, ekki satt? „Jú,
þetta er bók sem ég ætlaði að
skrifa strax eftir Love Star en
Draumalandið skaust fram fyrir
og svo bættust við þrjú leikrit og
heimildarmynd, þannig að þessi
bók er búin að banka mjög fast
mjög lengi og var orðin mjög reið
við mig undir það síðasta. Það
var ekki um annað að ræða en
henda öllu frá sér og einbeita sér
að henni. Ég er búin að vera fjög-
ur ár að skrifa hana þótt ýmislegt
annað hafi reyndar verið að fæð-
ast samtímis.“
Móralistar
Draumalandið var skrifað í
ákveðnum tilgangi en hvernig
hugsarðu skáldverkin þín? Eiga
þau að vera einhvers konar boð-
skapsbækur? „Það er náttúrulega
sami maður á bak við öll verkin
og sá maður er að hugsa eitthvað
en þetta er ekki endilega hugsað
sem eitthvert lærdómsrit. Þegar
höfundar troða skoðunum sínum
inn í verk finnst mér það oft
koma út eins og „product place-
ment“ í kvikmyndum; kókflösk-
unni er bara allt í einu stillt upp
beint fyrir augum lesandans. Í
heiðarlegri söguritun getur auð-
vitað verið einhver ádeila en
svo ertu með persónur og þær
eru aldrei einlitar. Góðu karl-
arnir eru ekkert endilega allir í
náttúruverndar hreyfingunni og
hinir ekki allir á móti henni. Það
er aldrei hægt að skrifa svoleið-
is sögu. Ég reyni yfirleitt bara
að skrifa sögur sem mér finnst
vanta og mér fannst bara vera
kominn tími á ævintýri núna..“
Finnst þér að rithöfundar
eigi að vera móralistar? „Ef það
er þörf á því þá held ég að það
sé ómóralskt að vera það ekki.
Vandinn liggur auðvitað í því að
gera hlutina þannig úr garði að
þeir séu list. Það er ekkert mál
að móralísera og hafa skoðanir
en að gera þetta þannig að það
fléttist eðlilega inn í söguna er
flóknara mál. Stórar siðferði-
legar spurningar er oft hægt að
nota til að byggja upp skemmti-
legan leik og það er mjög gaman
að glíma við þær og leika sér
með stórar spurningar í verkun-
um. Mér finnst líka mjög gaman
að bregða nýju ljósi á hlutina.
Taka einhvern hlut sem allir sjá
og ganga að sem gefnum, snúa
honum við og velta honum fyrir
sér á annan hátt. Svo þykir mér
óskaplega gaman að fikta í tungu-
málinu og merkingu þess.“
Besti gagnrýnandinn
Það flaug sá kvittur fyrir jólin í
fyrra að þú værir með nýja bók
á markaðnum þá, var það Tíma-
kistan? „Já, ég ætlaði að reyna
það en fékk hugmynd á síðustu
stundu sem bætti heilli vídd
við verkið og því bættist ár við
skrifin með talsverðri yfirlegu.
Konan mín, Margrét Sjöfn Torp,
er frábær yfirlesari. Í sumar var
ég búinn með síðasta kaflann og
vildi bara koma bókinni frá en
hún sagði bara hreint út að hann
gæti orðið betri þetta væri ekki
nógu gott. „Ef þú vilt klúðra sög-
unni og kasta fjórum árum úr
lífi þínu á glæ, þá þú um það,“
sagði hún. Þannig að ég hlýddi og
hunskaðist niður aftur um miðja
nótt og kaflinn varð miklu betri.
Hún er minn besti gagnrýnandi
og hefur hjálpað mér mikið við
allar mínar bækur. Hefur verið
að lesa yfir handrit á fæðingar-
deildinni, í flugvélum, á jólunum
og hvar og hvenær sem er. Mjög
góður yfirlesari og alveg eitil-
hörð. Hún er í rauninni ljósmóðir
verksins. Það er til ótrúlegra bóta
að leyfa bókum að liggja og þetta
ár sem hefur bæst við ritunar-
tímann hefur bætt hana mikið.“
Sjaldan brattari
Og hún fer með þér til Ítalíu þegar
þú ferð þangað í skriftabúðir? „Já,
við höfum farið fimm sinnum og
dvalið á eyjunni Ustica sem er
norður af Sikiley. Þetta er eyja
með einu fjalli og sumarið 2012
vorum við í kofahúsi uppi á fjall-
inu. Það voru þrír kílómetrar til
sjávar og þrír kílómetrar í bæinn
þannig að við gengum upp undir
ellefu kílómetra á dag og upp
hálfa Esju í 40 stiga hita og misst-
um bæði fimm kíló. Þetta var
svona fjöldskyldu „boot camp“.
Sumarið í sumar var líka mjög
gott, ég náði ævintýralega góðri
Hornstrandaferð og ég kem alveg
veggbrattur inn í haustið, sérlega
glaður að hafa klárað verkið. Hef
eiginlega sjaldan verið brattari.“
Þú hefur verið mikið á ferð-
inni í upplestrarferðum, á
bókmenntahát íðum , kvik-
myndahátíðum og ráðstefnum
undanfarin ár. Bitnar þetta ekkert
á fjölskyldulífinu? „Ég er á ferð-
inni að meðaltali einu sinni í mán-
uði í sambandi við eitthvað slíkt
og mætti ekki vera meira enda er
konan mín líka í krefjandi starfi.
En svo förum við fjölskyldan oft
saman út og ég er yfirleitt heima
þegar krakkarnir koma heim úr
skólanum þannig að þetta jafn-
ast út.“
Draumalandið hefur vakið
athygli um allan heim og gert þig
að miklum aktívista í augum fólks
ertu að bakka út úr því hlutverki?
„Nei, alls ekki. Ég er kominn í
gang með næsta verkefni sem
er byggt á efni sem ég hef feng-
ið upp í hendurnar í gegnum þá
sem ég hef kynnst í sambandi við
Draumalandið. Það verður hug-
mynda- og staðreyndabók þann-
ig að ég hef að ýmsu leyti verið
fegin að geta bakkað ofan í Tíma-
kistuna og dregið mig aðeins í hlé.
En það er ekki til frambúðar.“
KOMINN
TÍMI Á
ÆVINTÝRI
Andri Snær Magnason hefur verið stöðugt
í sviðsljósinu undanfarin ár. Bækur hans
LoveStar, Blái hnötturinn og Draumalandið
hafa komið honum á kortið sem spennandi
og eftirtektarverðum höfundi víða um
heim. Það eru því engin smávegis tíðindi
þegar hann sendir frá sér nýja bók.
Tímakistan er fyrsta bók hans síðan 2006
og hún er væntanleg á næstu vikum.
VEGGBRATTUR
„Ég hef að ýmsu
leyti verið feginn að
geta bakkað ofan
í Tímakistuna og
dregið mig aðeins í
hlé. En það er ekki
til frambúðar.“
AFREKASKRÁ ANDRA SNÆS
VERÐLAUN OG VIÐURKENNINGAR TILNEFNINGARSagan af bláa hnettinum hefur komið út í: Draumalandið hefur komið út á
ensku, dönsku, sænsku,
þýsku og japönsku
LoveStar hefur komið út á
ensku, þýsku og ungversku
Bónusljóð hafa komið út á þýsku
Ljóð eftir Andra hafa komið út á
hollensku, þýsku og ensku
Smásögur hafa komið út á
þýsku og norsku
Leikritið eftir Sögunni af Bláa hnettinum hefur
verið sett á svið í fimm löndum.
2013 - The Green Earth Honor Award 2013: Sagan af Bláa hnettinum
2006 - Íslensku bókmenntaverðlaunin: Draumalandið: sjálfshjálparbók
handa hræddri þjóð (í flokki fræðirita og bóka almenns efnis)
2006 - Bókmenntaverðlaun starfsfólks bókaverslana: Draumalandið (í
flokki handbóka og fræðibóka)
2006 - Fyrstu verðlaun fyrir tillögu að nýjum höfuðstöðvum Íslands-
banka á Kirkjusandi. Ásamt Arkitektúr.is og Einrúm arkítektar.
Þáttur Andra var að leita að heimspeki hússins, sögulegum
tengingum og tengslum við umhverfið.
2003 - Menningarverðlaun DV í bókmenntum: LoveStar
2002 - Bókaverðlaun starfsfólks bókaverslana: LoveStar
2002 - Vestnorrænu barnabókaverðlaunin: Sagan af bláa hnettinum
2000 - Heiðursverðlaun Janusz Korczak: Sagan af bláa hnettinum
1999 - Íslensku bókmenntaverðlaunin: Sagan af bláa hnettinum
2013– UKLA Book
Award: Sagan af
Bláa hnettinum
2013 - The Philip
K. Dick Award:
LoveStar
2003 - Íslensku
bókmenntaverð-
launin: LoveStar
Frakklandi
Danmörku
Svíþjóð
Færeyjum
Grænlandi
Eistlandi
Spáni
Ítalíu
Júgóslavíu
Taílandi
Grikklandi
Kóreu
Japan
Kína
Rúmeníu
Ungverjalandi
Litháen
Þýskalandi
Finnlandi
Noregi
Rússlandi
Tyrklandi
Bandaríkjunum
Bretlandi
Kanada
Ástralíu
Brasilíu
Portúgal
Taívan
Póllandi
Friðrika
Benónýsdóttir
fridrikab@frettabladid.is
Stórar siðferðilegar
spurningar er oft
hægt að nota til að byggja
upp skemmtilegan leik
og það er mjög gaman að
glíma við þær.