Akureyri - 30.01.2014, Blaðsíða 14

14 30. janúar 2014
VIFTUR
íshúsið
Útsogsblásarar og
þakblásarar. Henta
fyrir vinnustaðinn,
heimili eða gripahúsið.
Útsogsblásarar
Er raki í gluggunum?
Stjórnaðu rakanum og
bættu loftið. Vörn
gegn myglusvepp.
Þurrktæki
Öflugir loftskipti-
blásarar. Henta
vel í loftleysi eða
til að fá yfirþrýsting.
Blásarar
Dreifing:
www.ktak.is | Njarðarnesi 4, 603 Akureyri | Sími 777 1800
Ekki láta raka og óhreinindi safnast fyrir í lofti íbúðarinnar.
Rétt loftun tryggir hreint, þurrt og gott loft.
Hljóðlátar
Bleikjan lifir af sleppingar
Erlendur Steinar Friðriksson heldur
meistaravörn sína á morgun í fyr-
irlestrarsal Háskólans á Akureyri.
Verkefni Erlends Steinar nær til
meistaragráðu í auðlindafræðum og
nefnist Veiða og sleppa sem veiði-
stjórnun á bleikju í Eyjafjarðará.
Verkefni Erlends Steinar var var
unnið við Háskólann á Akureyri, í
samstarfi við Veiðimálastofnun og
Veiðifélag Eyjafjarðarár. Í útdrætti
meistararitgerðarinnar segir Erlend-
ur: „Bleikjustofnum heimsins fer
fækkandi og stofnstærðir minnka,
á sama tíma eykst til muna sókn í
stangveiðar. Skýrt dæmi er bleikju-
stofninn í Eyjafjarðará, þar sem að
sókn jókst jafnt og þétt til ársins
2001 eða þar til algert hrun varð
í stofninum. Hverjar sem ástæður
fækkunar bleikju eru, má segja að
skynsamlegt sé að bregðast við með
veiðistjórnun er miðar að sjálfbærni.
Markmið veiða og sleppa sem veiði-
stjórnunaraðferðar er minnka afföll
vegna veiða með því að sleppa veidd-
um fiski aftur lifandi. Aðferðinni
hefur verið beitt til margra ára með
ágætis árangri í ýmsum tegundum
sportfiskjar, m.a. í laxi og urriða.“
Lítt hefur fram til þessa verið
hugað að veiðistjórnun á bleikju.
Rannsóknin var þannig framkvæmd
að fiskur var fangaður og merktur,
sleppt og fylgst með endurheimtum.
Til samanburðar voru nokkrar aðrar
ár, stangveiddur lax og urriði, og fisk-
ur fangaður með neti í Eyjafjarðará.
Margir stangveiðimenn komu að
merkingunum og var þess ekki kraf-
ist að þeir beittu sérstökum varúðar-
ráðstöfunum við að veiða og sleppa.
Einnig var bleikja fönguð, merkt,
geymd í búri í tvo daga og afföll mæld.
Niðurstöður voru þær að lítill mun-
ur var á endurheimtum á bleikju í
Eyjafjarðará, hvort heldur sem hún
var fönguð og merkt á stöng eða í net.
Ekki var mælanlegur munur á endur-
heimtum á bleikju í Eyjafjarðará eft-
ir stærð fiskjar við merkingu, tíma
sumars eða veiðimanni. Engin afföll
mældust á bleikju fyrstu 48 stundir-
nar eftir föngun og merkingu.
Niðurstaða mín og allra annarra
rannsókna á sviði „veiðaogsleppa“
er að fiskurinn lifi í flestum tilvik-
um. Að því gefnu að rétt sé staðið að
sleppingum,“ segir Erlendur í sam-
tali við Akureyri vikublað.
Mörgum þyki þetta þó framandi
að sögn Erlends, að veiðimenn borgi
fyrir að fá að veiða fisk til þess eins
að sleppa honum aftur, en stangveiði-
menning, líkt og önnur menning sé
margbreytileg.
„Að veiða og sleppa er nær okkur
en ætla mætti við fyrstu sýn. Börn
sem fanga fiðrildi, hunangsflugur eða
köngulær dást að, skoða og sleppa
svo. Að ganga um kríuvarp á áreyr-
um eða á melum í leit að ungum, elta
þá uppi, fanga, rannsaka, dást að
og sleppa svo er eitthvað sem flestir
kannast við. Þetta eru fyrstu kynni
fólks af því að fanga og sleppa. Að-
ferðin í stangveiði snýst stundum
ekki um annað en að fanga lífveru,
dást að henni og sleppa svo. Þegar
fiskinum er sleppt er venjulega gert
ráð fyrir því að fiskurinn lifi það af
að vera sleppt og geti jafnvel verið
veiddur aftur síðar. Þannig er það
að í sumum tegundum stangveiða er
þessi aðferð stundað af veiðimönn-
um af fúsum og frjálsum vilja. Allt
að 100% af fiskinum sleppt og hátt
í 100% lifir,“ segir Erlendur.
Niðurstöðurnar voru stuttu mál-
ið þær að endurheimtur á bleikju í
Eyjafjarðará voru í kringum 10%, og
afföll vegna V&S á fyrstu 48 stund-
um eftir sleppingu mældust engin.
Náttúruleg afföll á milli ára voru
metin um 50% og er því ljóst að sögn
rannsakandans að veiðiafföll geta
haft mikil áhrif á stofnstærð. a
ENN ER ÞAÐ sumum framandi að veiða fisk til að sleppa honum. En ný rannsókn Erlends Steinars bendir til að það valdi bleikjunni
engu fjörtjóni.