Skessuhorn


Skessuhorn - 29.09.2010, Blaðsíða 16

Skessuhorn - 29.09.2010, Blaðsíða 16
16 MIÐVIKUDAGUR 29. SEPTEMBER Snorri Þor steins son frá Hvassa­ felli hóf kennslu í Sam vinnu skól an­ um þeg ar skól inn var flutt ur að Bif­ röst árið 1955 og var þar sam ferða Guð mundi Sveins syni, sem þá varð skóla stjóri í 19 ár til 1974 að báð­ ir hættu, en síð ustu árin var Snorri yf ir kenn ari. Eft ir það varð hann fræðslu stjóri Vest ur lands allt þar til það emb ætti var lagt nið ur þeg­ ar sveit ar fé lög in yf ir tóku grunn­ skól ana. Þá tóku við síðustu fjögur ár starfsæfi Snorra þegar hann veitti forstöðu Skóla skrif stofu fyr ir Vest­ ur land, utan Akra ness. Þar starf­ aði hann til sjö tugs, hætti árið 2000. „Þá var ég kom inn á tamp ef svo má segja og orð inn lög gilt gam al­ menni,“ seg ir Snorri. Átt ræð ur að aldri hef ur hann enn nóg fyr ir stafni við rit störf og fé lags mál. „Snorra há tíð“ á Hraunsnefi í Norð ur ár dal Á Bif röst voru ís lenska og enska að al kennslu grein ar Snorra en hann fræddi nem end ur líka um funda­ regl ur og ræðu mennsku. Þeir voru marg ir nem end urn ir sem stund­ uðu nám hjá Snorra á þess um árum. Hann seg ir nem end ur hafa ver ið um 30 í hverj um ár gangi í fyrstu og síð an um 40 þannig að í tveggja ára námi, sem var í Sam vinnu skól an um, hafi þetta ver ið nokk uð marg ir nem end­ ur á 19 árum. „Ég er í sam bandi við þá marga enn þá og þeir eru ó trú lega trygg ir og hafa ver ið í sam bandi við mig alla tíð,“ seg ir hann. „Við hjón­ in vor um til dæm is ekki heima á átt­ ræð is af mæli mínu 31. júlí sl. og því voru eng in há tíð ar höld í til efni þess en svo voru það gaml ir nem end ur mín ir sem tóku sig til og héldu sér­ staka „Snorra há tíð“ á Hraunsnefi í Norð ur ár dal þann 28. á gúst og þar var góð mæt ing eða 90 manna hóp­ ur nem enda úr Bif röst,“ seg ir Snorri þeg ar við hefj um sam tal okk ar. „Ég var fyr ir stuttu að fara yfir mín plögg og ég sé að ég hef haft ó trú lega mik il bréfa skipti við þá. Þeg ar hald in eru ár ganga af mæli þá hafa nem end ur oft sam band við mig og eins hef ég nokkrum sinn um far ið með þeim í ut an lands ferð ir. Það má því segja að ég hafi hald ið tryggð við þá og þeir sér stak lega tryggð við mig.“ Fædd ur og upp al inn í Norð ur ár daln um Snorri er fædd ur og upp al inn á Hvassa felli í Norð ur ár dal og þar bjó hann alla tíð með an hann kenndi í Sam vinnu skól an um á Bif röst og sinnti bú skap með kennsl unni. Á Hvassa felli var bland að bú og þeir bræð ur Snorri og Gísli bjuggu þar fé lags búi en eft ir að for eldr ar þeirra, þau Þor steinn Snorra son og Sig ur­ laug Gísla dótt ir, hættu bú skap, tóku þeir al veg við. „Bú skap ur inn hélt í manni líf inu and lega og lík am­ lega með an ég stund aði kennsl una. Það var gott að kom ast í sveita störf­ in af full um krafti á sumr in,“ seg ir hann. Fé lags líf var fjörugt í Norð­ ur ár daln um þeg ar Snorri var að al­ ast þar upp og lengi á eft ir. Ung­ menna fé lag ið Baula í Norð ur ár­ dal var stofn að árið 1927 og Snorri gekk í það strax og hann hafði ald­ ur til um ferm ingu. „Ég var fljót lega kom inn í stjórn þar og varð líka for­ mað ur fé lags ins. Fé lag ið hélt fundi og stóð fyr ir jóla skemmt un um en þá voru gjarn an sýnd leik rit og síð­ an var hald ið ball á vor in, oft ast um hvíta sunn una í fé lags heim il inu að Dals mynni, sem er að hruni kom ið núna. Svo breytt ist þetta þeg ar skól­ inn á Varma landi kom en þá tengd­ ust krakk arn ir í Norð ur ár daln um öðru vísi bönd um þannig að Ung­ menna fé lag ið Baula leið und ir lok. „Í fram haldi af þessu ung menna fé­ lags starfi mínu var ég kos inn í stjórn Ung menna sam bands Borg ar fjarð ar og var þar í stjórn í fimm ár og fjög­ ur ár af því for mað ur. Eft ir tíma ung menna fé lags­ ins voru svo hald in þorra blót fyrst í Forna hvammi og síð ar í Hreða­ vatns skála, þar sem gam an vís ur voru flutt ar, leik þætt ir og jafn vel sýnd­ ar reví ur með söngv um.“ Snorri seg ist ekki geta svar ið fyr ir fað ern­ ið að þess um reví um en þorra blót­ in hefðu ver ið vin sæl. „Þar var alltaf ver ið að skensa sveit ung ana. Sum­ ir móðg uð ust ef þeir voru nefnd­ ir og aðr ir móðg uð ust ef þeir voru ekki nefnd ir. Það eru til upp tök ur af gam an vísna söng og af reví un um frá þess um tíma en þetta byrj aði upp úr 1960 og stóð eitt hvað vel fram yfir 1980.“ Var virk ur í flokks starfi Snorri seg ist snemma hafa orð ið póli tísk ur og hann sé fædd ur fram­ sókn ar mað ur. „Þeg ar ég var 12 ára gam all, árið 1942, var ég orð inn svo póli tísk ur að á kosn inga fundi í Dals­ mynni kall aði ég fram í. Þá var Jó­ hann Kúld í fram boði fyr ir Sós­ í alista flokk inn og hann fór eitt­ hvað að salla á Fram sókn ar flokk­ inn og þá kall aði ég: „Það er lygi.“ Ég starf aði síð an mik ið í Fram sókn­ ar flokkn um og var for mað ur kjör­ dæm is ráðs Vest ur lands í mörg ár auk þess að sitja í mið stjórn flokks­ ins. Ég var þarna í innsta hring en síð an fór ég að draga úr þessu og hætti að starfa að póli tík inni eft­ ir að ég varð fræðslu stjóri. Auð vit­ að var þetta geysi lega lær dóms ríkt og eft ir að hafa starf að í stjórn mála­ flokki í svona mörg ár get ur mað­ ur oft spáð fyr ir um hvað muni ger­ ast og séð plott ið fyr ir. Eins og í öllu fé lags starfi þá eign að ist ég þarna marga mjög góða kunn ingja og vini. Þannig að þetta er mik ils virði og raun veru lega al veg sama hvert fé­ lags starf ið er.“ Fræðslu stjóri með grunn skóla lög un um Ári eft ir að Snorri hætti kennslu og tók við ný stofn uðu emb ætti fræðslu­ stjóra á Vest ur landi flutti hann á samt konu sinni Eygló Guð munds dótt ur til Borg ar ness, þar sem fræðslu skrif­ stof an var sett á stofn. Þar búa þau hjón enn en sveita bú skap Snorra lauk samt ekki fyrr en ári eft ir stofn­ un fræðslu skrif stof unn ar. Eygló vann í Reykja vík og Snorri var á Hvassa felli. Þeg ar grunn skóla lög in urðu til 1975 var stofn að nýtt emb­ ætti fræðslu stjóra á Vest ur landi sem Snorri tók við. „Við vor um skip að ir þrír í upp hafi. Ég fyr ir Vest ur land, Jón R. Hjálm ars son fyr ir Suð ur land og Krist ján Ing ólfs son fyr ir Aust­ ur land. Þau urðu alls átta, eitt fyr ir hvert kjör dæmi þessi emb ætti áður en yfir lauk. Þau lögð ust svo af þeg­ ar sveit ar fé lög in yf ir tóku grunn skól­ ana. Það fylgdu þessu mik il ferða­ lög. Við þurft um að hitt ast fræðslu­ stjór arn ir til að ráða ráð um okk­ ar og síð an þurfti hver og einn okk­ ar að hitta skóla nefnd ir, skóla stjóra og þá sem unnu að skipu lagi skól­ anna. Það má segja að hvert emb­ ætti hafi ver ið ráðu neyti grunn skóla í sínu um dæmi. Auð vit að heyrð um við und ir mennta mála ráðu neyt ið en við höfð um býsna frjáls ar hend ur í okk ar um dæmi inn an þeirra marka sem lög og fjár veit ing ar veittu,“ seg­ ir Snorri. Grunn skól arn ir á Vest­ ur landi voru 15 þeg ar þetta var og átta starfs menn voru á fræðslu skrif­ stof unni í Borg ar nesi þeg ar mest var. Snorri seg ir grunn skóla starf ið á Vest ur landi þá hafa ver ið kom ið í nokk uð þrosk að form mið að við það sem var ann ars stað ar. Skól um hafði þeg ar fækk að og litl ir skól ar sam ein­ að ir öðr um stærri. „Það var ekki eins mik ið af smá skól um og í öðr um um­ dæm um þar sem kannski var skóli í hverj um hreppi.“ Féll í stærð fræði í MR og fór í ís lensku í há skól an um Eins og fyrr seg ir er Snorri fædd­ ur og upp al inn á Hvassa felli. Þar stund aði hann þau störf sem til féllu og sótti skóla í sveit inni. Síð an lá leið in að Laug ar vatni. Þar stund­ aði hann nám í Hér aðs skól an um og lauk lands prófi á tveim ur vetr­ um. „Síð an tók ég stúd ents próf úr MR og stund aði nám ið þar meira eða minna ut an skóla,“ seg ir hann og seg ist ekki vita al veg hvers vegna. „Þeg ar ég kom heim í sveit ina aft­ ur frá Laug ar vatni 19 ár gam all eft­ ir lands próf vissi ég ekki al menni­ lega hvað ég ætl aði að gera. Þá var ég beð inn um að ger ast far kenn ari í sveit inni og fór í það. Jafn framt fór ég að lesa ut an skóla náms efni fyrsta bekkj ar Mennta skól ans í Reykja­ vík og fór að Laug ar vatni um vor ið og tók próf ið. Síð an var ég svo tvo vet ur í MR. Ég féll í stærð fræð inni í fjórða bekk og stolt mitt sagði mér að ég yrði að taka það sem eft ir væri á einu ári og las þar fimmta og sjötta bekk á ein um vetri.“ Snorri fór síð an í Há skóla Ís­ lands. Reynsla hans af stærð fræð inni kenndi hon um að snúa sér að öðru og hann tók BA próf í ís lensku og sögu frá Há skóla Ís lands. „Ís lensk­ an var líka alltaf mitt upp á halds fag,“ seg ir hann. Hins veg ar lauk hann ekki end an lega BA prófi fyrr en hann var orð inn fræðslu stjóri, skrif­ aði þá þrjár loka rit gerð ir í sögu, ís­ lensku og upp eld is­ og kennslu fræði á einu sumri. Ein hleyp ur fram eft ir aldri Leið ir þeirra Snorra og Eygló­ ar lágu sam an á full orð ins ár um en fram að því hafði hann ver ið ein­ hleyp ur. „Hún var að vinna á hót el­ inu á Bif röst og þar kynnt umst við,“ seg ir hann. „Við gift um okk ur í des­ em ber 1973.“ Dótt ir Eygló ar og fóst ur dótt ur Snorra frá tíu ára aldri er Mar grét, sem nú býr á Hvassa felli á samt manni sín um Dav íð Magn ús­ syni. Þau eiga þrjú börn. Með an Snorri kenndi á Bif röst bjó hann alltaf á Hvassa felli og stund aði bú skap inn með kennsl unni. „ Þetta var nú bara sex kíló metra leið til vinnu og það var svo lít ið fynd ið að þeg ar ég var í Há skóla Ís lands í Reykja vík þá bjó ég í Voga hverf inu. Það an voru líka sex kíló metr ar vest­ ur í Há skóla. Ég gat al veg bók að það að ef ég ætl aði mér minna en 20 til 25 mín út ur í skól ann þá kom ég of seint í tíma en aft ur á móti þeg ar ég bjó heima á Hvassa felli í sömu fjar­ lægð frá Bif röst þá dugðu mér fimm mín út ur til að koma mér til vinnu. Svona er vega lengd af stæð og tím­ inn sem tek ur að fara hana. Þetta rek ur mað ur sig á núna þeg ar mað ur fer til Reykja vík ur. Það tek ur enga stund að fara suð ur á Þing valla vega­ mót en lengri tíma það an nið ur í mið bæ Reykja vík ur.“ Mik ið líf á Bif röst Um Sam vinnu skól ann var oft sagt áður fyrr að þar væri bara ver ið að mennta góða og gegna fram sókn­ ar menn til vinnu fyr ir kaup fé lög in. Snorri seg ir það að sumu leyti rétt. „ Þetta var auð vit að skóli sem ætl að­ Nem end ur hafa hald ið tryggð við mig og ég við þá - seg ir Snorri Þor steins son fyrr ver andi kenn ari og fræðslu stjóri Snorri við tölv una á heim ili sínu í Borg ar nesi. „Ég gaf mennta skól an um hér tals vert af bók um þeg ar hann tók til starfa og nú er ég að taka til, hendi sumu, geymi ann að og gef Mennta skóla Borg ar fjarð ar fleiri bæk ur,“ seg ir Snorri sem skrá ir hjá sér ým­ is legt. Með „Baul una,“ grip sem fyrr um nem end ur hans gáfu hon um þeg ar þeir fögn­ uðu átt ræð is af mæl is hans að Hraunsnefi í Borg ar firði í á gúst sl. Þenn an stein sótti Reyn­ ir Ingi bjarts son fyrr um nem andi hans á Bif röst upp á Baulu. Snorri tók eitt sinn að sér að dæma knatt spyrnu leik milli kvenna og „ antisportista“ á Bif röst en þeir síð ar nefndu fóru í ýmis gervi. Hér hvíl ir hann sig í hálf leik og ræð ir við Sig mund Örn Arn gríms­ son, síð ar leik ara, sem bjóst gervi Arg ans í „Í mynd un ar veik inni“. Þorra blót Norð dæl inga 1965. Þá var sýnd reví an „Margt er skrít­ ið í kýr hausn um.“ Á mynd inni eru Snorri og Þór ir Finns son á Hóli í hlut verk um sín um.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.