Skessuhorn - 14.03.2012, Blaðsíða 42
42 MIÐVIKUDAGUR 14. MARS
Jafn an hef ur Ferm ing ar blað Skessu horns seilst í minn inga sjóð ein hvers starfs hóps á Vest ur landi og fengið fólk til að rifja upp minn ing ar
frá ferm ing ar fræðsl unni, deg in um stóra, gjöf un um og því sem gjarn an fylg ir ferm ing unni. Að þessu sinni var bar ið að dyr um hjá nokkrum
sveit ar stjór um og odd vit um á Vest ur landi. Minn ing ar þeirra fara hér á eft ir.
Ferm ing in mín
- sveita stjór ar leita í sjóð minn ing anna
Dav íð Pét urs son odd viti í Skorra
dal og bóndi á Grund er elsti sveit
ar stjór inn á Vest ur landi. Hann
fermd ist í Hvann eyr ar kirkju vor ið
1953 og á enn gögn in úr ferm ing
ar fræðsl unni. Með al ann ars bók ina
sem hann skrif aði í allt sem átti að
læra fyr ir næsta dag. Seg ir Dav íð
að spurð ur að hann sé eins og aðr ir
í halds menn, hendi helst ekki neinu.
Prest ur inn sr. Guð mund ur Sveins
son bjó á Stað ar hóli á Hvann
eyri. Þang að hjólaði dreng ur inn
frá Grund til að sækja ferm ing ar
fræðsl una sem fór fram frá 5. til 14.
maí, eða var keyrð ur ef veð ur voru
verri. Á þeim tíma lærðu ferm ing
ar börn in 15 sálma og fóru í gegn
um kver ið. Gef um Dav íð orð ið:
„Við erum fjög ur ferm ing ar systk
in in en það voru fleiri börn sem
gengu til prests ins á sama tíma en
fermd ust að Fitj um og Lundi. Þeir
sem áttu lengra að sækja fengu inni
á bæj um sem nær voru prests setr
inu og komu þá oft ríð andi í ferm
ing ar fræðsl una. En til að gefa þér
inn sýn í hvern ig þetta var, þá get ég
les ið upp fyr ir þig eins og ég skrif
aði þetta nið ur fyr ir rúmri hálfri
öld. Þeg ar mætt var í fyrsta tím
ann 5. maí átt um við að vera búin
að læra fyrstu fimm kafl ana í kver
inu auk tveggja sálma „Í gegn um
lífs ins æðar all ar“ og „Nótt in var sú
ágæt enn,“ fyr ir 6. maí hef ég skrif
að „Á hend ur fel þú hon um,“ „Lof
ið vorn drott inn,“ á samt nokkrum
köfl um úr kver inu. 10. maí var frí
en ann ars var þetta eins alla dag ana,
yf ir leitt tveir sálm ar og ein hverj
ir kafl ar í kver inu. Alla jafna mætt
um við strax eft ir há deg ið. Stund
um byrj aði dagurinn á því að öll um
var hlýtt yfir sálm ana og kafl ana
úr kver inu. Hver og einn varð að
romsa út úr sér sálm un um. Það tók
fram und ir kaffi og þá var far ið yfir
heima verk efni næsta dags. Það var
ekki mik il tími til að læra heima. En
við vor um vön að læra utan bók ar í
skól an um, hjá okk ar á gæta kenn ara
Sig urði Jóns syni frá Brún, það hef
ur á byggi lega hjálp að til.
Eng ar græn ar baun ir
Barna skól an um lauk um miðj an
apr íl en þá fór dreng ur inn á Grund
til Reykja vík ur til að láta sauma á
sig ferm ing ar föt in. Kyrtl ar voru
ekki komn ir á þess um tíma. Far ið
var um Akra nes og með bátn um til
Reykja vík ur. „Að koma til Reykja
vík ur var mik ið æv in týri, þang að
hafði ég sjald an kom ið,“ seg ir Dav
íð. „Það var frændi minn Hann es
Er lends son klæð skera meist ari sem
saum aði föt in og ég þurfti að dvelja
í Reykja vík í ein hverja daga vegna
þess og úr varð helj ar inn ar upp lif
un. „Ég gisti í Kópa vogi en þurfti að
fara á hverj um degi nið ur á Lauga
veg og fór þá auð vit að með strætó
sem var skemmti leg reynsla.“
Svo rann ferm ing ar dag ur inn upp,
24. maí sem var Hvíta sunna. Hvert
og eitt ferm ing ar barn þurfti að fara
með trú ar játn ing una og Fað ir vor
ið og með an barn ið var fermt stóðu
ætt in gj arn ir upp. Heima á Grund
var feikn ar mat ar veisla. „ Mamma
hafði feng ið kon ur til að hjálpa til
við und ir bún ing veisl unn ar á með
an at höfn in stóð yfir. En það varð
ó happ en sem bet ur fer urðu eng in
slys á fólki. Það átti að sjóða græn
ar baun ir í hraðsuðu potti. Hann var
með loft tappa og þurfti að hleypa
þrýst ingn um af áður en pott ur inn
var opn að ur eft ir suð una. Kon an
sem var að sjóða baun irn ar gleymdi
þessu og þeg ar hún opn aði skaust
lok ið upp í loft og all ar baun irn ar
á eft ir. Lok ið skaust aft ur nið ur en
sem bet ur fer varð eng inn fyr ir því.
Það var rétt búið að hreinsa þeg ar
við kom um heim, en það voru eng
ar græn ar baun ir í veisl unni.“
Dav íð fékk góð ar gjaf ir. Þar á
með al hryssu og hnakk frá móð ur
sinni. Sú hryssa varð síð ar ætt móð
ir margra góðra hrossa frá Grund.
Síð an fékk hann úr og hring með
fanga mark inu í gröfnu. „Þeg ar
hryss an mín hafði ver ið tam in fór
hún á gæð inga keppni á Faxa borg
og var dæmd fjör hæsta hross ið í
keppn inni. Það var ekki leið in legt,“
seg ir Dav íð Pét urs son að end ingu.
Sveinn Páls son sveit ar stjóri í
Dala byggð fermd ist í Vík ur kirkju,
Vík í Mýr dal. Ár gang ur inn var
frem ur stór sem sótti hefð bundna
ferm ing ar fræðslu í þorp inu. Eins
og víð ar á land inu höfðu krakk arn
ir á Vík nokkr ar á hyggj ur af því að
líða myndi yfir ein hvern þar sem
oft var svo loft laust inni við alt ar
ið í kirkj unni og oft hafði lið ið yfir
eitt hvert ferm ing ar barn ið. En það
slapp allt til.
Smá hippafíl ing ur
Þeg ar leið nær ferm ingu þurfti að
fara að huga að fatn aði á ferm ing
ar dreng inn. Far in var ferð til höf
uð borg ar inn ar af því til efni. Sveini
þótt ekki verra að það var eldri syst
ir sem fór með. „Ég fór með syst
ur minni til Reykja vík ur að kaupa
föt in,“ seg ir Sveinn þeg ar far ið er
að spjalla um hin ar praktísku hlið
ar ferm ing ar inn ar. „Mér þótti gott
að það var ekki bara mamma sem
fór með, mað ur var ögn við kvæm
ur fyr ir því á þess um árum. En ég
keypti mér stak an jakka en ekki
jakka föt, bux ur og gíf ur lega flotta
blóma skyrtu. Síð an voru keypt
ir al vöru skór, með þykk um botn
um. Það varð til þess að ég nálg að
ist að eins stelp urn ar í hæð en ég var
einn af þeim strák um sem tók vöxt
inn út frem ur seint. Mig minn ir
þó að skórn ir hafi ekki ver ið mik ið
not að ir eft ir ferm ing una, en jakk
ann not aði ég eitt hvað. Svo var ég
með sítt hár sem reynd ar var alltaf
hálf ó stýri látt, kannski krull að öðr
um meg in og slétt hin um meg in.
Það var svona að eins hippa fíl ing ur
á þessu hjá mér,“ seg ir Sveinn.
Óska list inn
At höfn in gekk eins og best verð
ur á kos ið. Ekk ert ferm ing ar barn
féll í yf ir lið inni við alt ar ið, sem
gat þó al veg kom ið fyr ir. Veisl an
var hald in heima, köku veisla fyr ir
stóra fjöl skyldu Sveins. „Áður en að
ferm ing unni kom höfðu eldri syst
ur mín ar sem flutt ar voru að heim
an beð ið mig um óska lista svo þær
hefðu ein hvern grun um hvað strák
inn lang aði helst í. Efst á list an um
var Honda CB50 skellinaðra,“
seg ir Sveinn bros andi og held ur
á fram. „Kröf urn ar voru nátt úru
lega frem ur ó raun hæf ar og auð vit
að fékk ég ekki skell inöðru í ferm
ing ar gjöf frá systr um mín um eða
nein um öðr um. En það kom ekki í
veg fyr ir að ég eign að ist slíkt far ar
tæki síð ar.“ Að spurð ur hvort hann
eigi enn mót or hjól, seg ir hann svo
ekki vera, þessi bylgja hafi geng ið
yfir eins og margt ann að.
Ferm ing ar dag ur inn rann upp
og eft ir at höfn ina var far ið heim
til veislu. Marg ar góð ar gjaf ir bár
ust. „Ég fékk voða fínt arm bandsúr
frá mömmu og pabba sem ég á enn
og hring frá ömmu sem ég hef not
að með köfl um, alla vega þeg ar ég
hef kom ið hon um á fing ur inn. Svo
man ég eft ir að hafa feng ið bréfa
hníf sem kom sér vel við að opna
um slög in. En dag ur inn var góð ur
og greini lega ekk ert sér stakt far ið
úr skeið is því það man mað ur alltaf
best,“ seg ir Sveinn Páls son.
Dav íð Pét urs son á Grund í Skorra dal. Flest ar ferm ing ar mynd ir á þess um tíma
voru með svona upp still ingu
Á enn gögn in úr
ferm ing ar fræðsl unni
Skellinaðra á
óska list an um
Odd vit inn á Grund tæp um sex tíu árum
síð ar.
Sveinn Páls son ný fermd ur heima í Vík.
Ein hverj um ára tug um síð ar, orð inn
sveit ar stjóri í Dala byggð.