Skessuhorn - 14.03.2012, Qupperneq 44
44 MIÐVIKUDAGUR 14. MARS
Í Hval fjarð ar sveit er Lauf ey Jó
hanns dótt ir sveit ar stjóri. Hún
fermd ist í Lang holts kirkju und ir
hand leiðslu sr. Ár el í us ar Ní els son
ar. Ár gang ur inn var gríð ar lega stór,
lík lega um 300 börn. Upp fræðsl an
mik il og tók tölu verð an tíma.
Alltaf ver ið trú ræk in
„Sr. Ár el í us lét okk ur skrifa heil
ó kjör og læra ó grynni af vers um og
sálm um sem ég bý enn að,“ seg ir
Lauf ey í upp hafi spjalls. „Við vor
um einnig lát in gera vinnu bók sem
tók mik inn tíma og þurfti að vanda
vel til að gera man ég og þurfti
að vera vel út lít andi. En öll þessi
vinna og lær dóm ur, á samt upp
fræðslu móð ur minn ar, hafði þau
á hrif að ég hef alltaf ver ið mjög trú
ræk in. Ég leit upp til sr. Ár el í us ar
og fann ekki fyr ir því sem oft var
sagt að hann væri væm inn. Á þess
um tíma þjón aði hann einn í Lang
hol ts kirkju svo ann irn ar voru mikl
ar hjá hon um. Skömmu síð ar var
ráð inn ann ar prest ur, sr. Sig urð ur
Hauk ur Guð jóns son. En svo leið
að sjálfri at höfn inni. Mamma átti
vin konu sem var hár greiðslu kona
og lag aði hár ið og svo voru kyrtl
arn ir komn ir þannig að öll börn in
voru eins klædd. Þeg ar við kom andi
barn var fermt stóðu for eldr arn
ir upp í kirkj unni, sið ur sem bet ur
fer er aflagð ur. Mið að við breytt ar
fjöl skyldu að stæð ur víða er ég feg
in því.“
Mik ið stúss
En áður en dag ur inn góði rann
upp hafði mik ið vatn runn ið til
sjáv ar í und ir bún ingn um. Lauf ey er
elst sinna systk ina svo um frumraun
for eldr anna í ferm ing ar veisl um var
að ræða. „Við bjugg um í ein býl is
húsi á tveim ur hæð um. For eld ar
mín ir á kváðu að taka allt hús ið und
ir sig svo al veg frá jól um var unn ið
að lag fær ing um á hús næð inu. Það
var mik ið stúss. Síð an var á kveð
ið að hafa kaffi veislu upp á gaml
an vest firsk an máta og þá voru tert
ur als ráð andi, lít ið af brauð meti.
Mamma hef ur því stað ið á hvolfi
við bakst ur inn. En þarna árið 1962
voru mikl ir um brota tím ar í sam fé
lag inu. Ég man eft ir skömmt un ar
seðl um sem höfðu runn ið skeið sitt
á enda er hér var kom ið sögu. Mik
il ný sköp un og við reisn var því í
gangi og allt ein kennd ist af því. En
veisl an heppn að ist af bragðsvel og
mik ið var um dýrð ir.“
Stóra stökk ið
Lauf ey fékk mik ið af skart grip um
sem hún á enn í dag. „Ef ég man
rétt þá var Hjálm ar Torfa son gull
smið ur ný lega kom inn fram á þess
um tíma. Ég fékk því mik ið af ný
smíð uð um silf ur grip um sem voru
með öðr um brag en þekkst hafði
fyrr og margt af þess um grip um
á ég enn. Svo var mik ið af háls
men um, kross um og lömp um sem
mörg um var gef ið, á samt úri. En hjá
okk ur var sið ur að ganga til alt ar is
ein hverj um dög um eft ir ferm ing
una sjálfa og sú at höfn fór fram að
kvöldi. Þá gát um við ekki stillt okk
ur, ferm ing ar systk in in, og feng um
hlát ur skast upp við grát urn ar. Við
vor um nú ekki vin sæl hjá eldri kyn
slóð inni fyr ir þetta upp á tæki. En
eft ir alt ar is göng una var aft ur boð
ið í veislu. Afi og amma og nán ustu
ætt ingj ar komu aft ur í kaffi. Þótt sú
veisla væri minni hef ur fljótt hall að
hátt í tutt ugu manns. En ég man að
þarna, við ferm ing una, varð stóra
stökk ið út í heim full orð inna. Ég
fann að allt í einu var ég orð ið full
orð in. Það var nokk uð merki leg,“
seg ir Lauf ey Jó hanns dótt ir að end
ingu.
Krist inn Jón as son bæj ar stjóri í
Snæ fells bæ er al inn upp á Þing
eyri við Dýra fjörð og þar fermd
ist hann árið 1979. Þeg ar Krist
inn var í ferm ing ar fræðsl unni var
á stand ið nokk uð sér stakt því sami
prest ur inn þjón aði bæði í Dýra
firði og Ön und ar firði á þeim tíma,
sr. Lár us Þ. Guð munds son sem sat
Holt í Ön und ar firði. Venju sam
kvæmt átti að ferma á hvíta sunnu
dag en vegna anna hjá prest in um
var á kveð ið að bjóða einnig upp á
ferm ingu um páska. Sú til laga var
bor in und ir ferm ing ar börn og for
eldra og hlaut ein róma und ir tekt
ir. Þar með voru ferm ing ar börn in
full gild á páska ball ið sem var mik
ill við burð ur á svæð inu.
Ekk ert um yf ir heyrsl ur
Sr. Lár us vildi að börn in lærðu
sálma og ann að gott guðs orð en yf
ir heyrði börn in ekki. „Hann treysti
okk ur til að læra þetta sjálf,“ seg ir
Krist inn þeg ar spurt er um fyr ir
komu lag ið á ferm ing ar fræðsl unni.
„Við átt um að læra sálma og gera
verk efni en tím arn ir með prest in
um fóru í að ræða líf ið og til ver
una og voru skemmti leg ir. Það
var aldrei spurn ing í mín um huga
að ferm ast. Ég var al inn upp í því
að fara í sunnu daga skóla og hafði
meira að segja feng ið verð laun fyr
ir góða á stund un, þannig að sú um
ræða fór ekki einu sinni fram. Það
var oft sagt að ferm ing ar fræðsl an
væri leið in leg ur tími og eina sögu
hef ég heyrt um slíkt. Eins og við
vit um voru ung ling ar hér áður
fyrr farn ir að vinna fyr ir laun um
þeg ar kom ið var á þenn an ald ur.
Einn strák ur bjó fyr ir utan bæ inn
og það voru sex kíló metr ar sem
hann þurfti að ganga til að kom
ast í ferm ing ar fræðsl una og vinn
una ef því var að skipta. Hann var
hins veg ar orð lagð ur fyr ir stund
vísi og vinnu semi í þeim störf um
sem hann stund aði en í ferm ing ar
fræðsl una kom hann alltaf of seint.
Prest ur inn, sem þá var, spurði
hverju þetta sætti. Strák ur svar aði
af bragði: „Það er langt að fara, en
lít ið að sækja.“ En hjá mín um ár
gangi var það sem sagt alls ekki
svo.“
Mest drukk ið
í kirkj unni
Eins og víð ar í minni kirkj um
var ekki óal gengt að það liði yfir
ein hvern í kirkj unni þeg ar stærri
at hafn ir fóru fram að vori eða
sum ar lagi. Krist inn seg ir krakk
ana hafa spáð mik ið í þetta, hvað
myndi nú líða yfir marga. „Stór
ir strák ar sem náðu upp í heit ara
loft ið áttu það til að hníga nið
ur við svona at hafn ir. Enda tóku
ferm ing ar lang an tíma, jafn vel allt
að þrem ur klukku stund um. Það
gat orð ið ó bæri lega heitt í kirkj
unni á góð viðr is dög um. En af því
að við vor um fyrr í ár inu datt þetta
eig in lega upp fyr ir hjá okk ur. Það
var gott veð ur en ekki svo heitt
þar sem ferm ing in var í apr íl. Svo
var alt ar is gang an kvöld ið eft ir
og þá varð ég mér til há bor inn ar
skamm ar. Það fóru nokk ur börn
í einu upp að alt ar inu með þeim
að stand end um sem vildu fylgja.
Ég var í síð asta hópn um og síð
ast ur í röð inni við alt ar ið. Prest
ur inn var með kaleik inn og ég
vissi ekki að hann ætl aði að klára
blóð Krists upp í mig. Hann hellt
því svo ríf lega að mér svelgd ist
gíf ur lega á. Mér fannst barka kýl
ið vera kom ið fram í kirkju, slík ur
var hama gang ur inn. Og öll kirkj
an hló. Þetta er það mesta sem ég
hef not að af á fengi um æv ina og
það í kirkju. Kannski þessi reynsla
hafi bara dug að fyr ir lífs tíð,“ seg ir
Krist inn bros andi.
Að sjálf sögðu blá skífa
Yf ir leitt voru ferm ing ar veisl
ur í heima hús um á þess um tíma.
Í til viki Krist ins hag aði svo til
að skyld menni og vin ir voru að
ferm ast á sama tíma. Það var
því að ráði að halda fimm barna
ferm ing ar veislu í fé lags heim il inu.
„Mér finnst þetta snið ugt hjá for
eldr un um að skella þessu svona
sam an og hafði mjög gam an af.
Það var hvort sem er sama fólk ið
sem boð ið var hjá okk ur mörg um,
þannig að þetta var hag kvæmt.“
Þeg ar spurt er um gjaf irn ar eru
eink um tvær sem standa upp úr.
„ Fyrsta rúm ið sem ég eign að ist
sjálf ur var ferm ing ar gjöf frá for
eldr um mín um. Eins og gerð
ist þá hafði ég fram að þeim tíma
feng ið rúm sem eldri systk ini
voru hætt að nota en þarna fékk
ég mitt eig ið rúm og sem meira
var, rúm ið var ein og hálf breidd,
al gjör lúx us. Svo fékk ég Pi er pont
úr frá ömmu og afa sem auð vit
að var með blárri skífu, hvað ann
að! Það sem mér fannst hins veg
ar merki legt var sú breyt ing sem
varð á lífi manns við að ferm ast.
Í orðs ins fyllstu merk ingu breytt
ist ein stak ling ur inn úr barni í
full orð inn við þessi tíma mót. Öll
fram koma varð öðru vísi eft ir dag
inn en fyr ir. Þetta hef ur mér alltaf
fund ist merki legt,“ seg ir Krist inn
Jón as son að end ingu.
Komust á páska ball ið
Mikl ir um brota tím ar
í sam fé lag inu
Krist inn Jón as son ung ur ferm ing ar dreng ur heima á Þing eyri við Dýra fjörð.
Bæj ar stjór inn í Snæ fells bæ, ein hverj
um árum síð ar.
Lauf ey Jó hanns dótt ir sveit ar stjóri
Hval fjarð ar sveit ar.
Unga ferm ing ar stúlk an sem fermd ist hjá sr. Ár el íusi Ní els syni.