Skessuhorn - 10.10.2012, Blaðsíða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 10. OKTÓBER 2012
„Það er alltaf á skor un fyr ir kennar ann
að laða fram á hug ann hjá nem and­
an um fyr ir nám inu, því fólk verð ur
ekki bar ið til bók ar. Mér finnst þetta
skemmti legt starf. Yf ir leitt eru nem­
end ur mjög á huga sam ir, manni finnst
það stund um furðu sæta. Hins veg­
ar geta líka kom­
ið kennslu stund ir
þeg ar and rúms­
loft ið er þannig
í skóla stof unni
að það er á við
að grafa skurð
að fanga at hygli
nem enda,“ seg ir
Finn bogi Rögn­
valds son raun­
greina kenn ari við
Fjöl brauta skóla Vest ur lands á Akra­
nesi. Til efni þess að blaða mað ur
Skessu horns hitti Finn boga að máli
og átti við hann spjall, var að morg­
un einn á dög un um þeg ar blaða mað­
ur var á leið vest ur í Dali til efn is öfl­
un ar varð hann var við hóp fólks á leið
til fjalls til móts við bæ inn Kjal ar dal í
Hval fjarð ar sveit. Þarna var á ferð hóp­
ur nem enda frá FVA í jarð fræði tíma
hjá Finn boga, að skoða jarð fræði leg
fyr ir brigði við ræt ur Akra fjalls, mar­
bakka frá því að sjáv ar staða var mun
hærri en nú við lok ís ald ar inn ar fyr ir
10 þús und árum. Þarna fyr ir ofan bæ­
inn er líka hvilft eft ir fram rás jök uls á
ís ald ar tíma, svo kall að skessu sæti.
Nam ís ald ar jarð fræði
í Nor egi
Finn bogi hef ur kennt við FVA frá ár­
inu 1992, að al lega eðl is­ og jarð fræði,
eða í 20 ár og er því að verða með al
kenn ara skól ans sem hafa ver ið hvað
lengst við skól ann. Finn bogi flutti
á Vest ur land ið með fjöl skyldu sína
gagn gert til að kenna við FVA og það
hef ur ver ið hans að al at vinna þenn­
an tíma. Nýtil kom in eru auka verk­
efni, eins og stunda kennsla við Stór­
iðju skól ann á Grund ar tanga og efna­
fræði kennsla við Mennta skóla Borg­
ar fjarð ar, en Finn bogi býr í Borg ar­
nesi.
„Kon an mín er af Hér aði og val­
ið stóð á milli þess að flytja aust­
ur eða í Borg ar nes þeg ar við kom um
úr fram halds námi í Nor egi. Ég lauk
BS prófi í jarð fræði við Há skóla Ís­
lands 1989 og fór síð an í upp eld is­ og
kennslu fræði árið eft ir til að ná mér
í rétt indi sem fram halds skóla kenn­
ari. Eft ir það fór ég í fram halds nám
til Bergen í Nor egi og ætl aði að læra
þar haf botns jarð fræði. En þá datt ég
inn í að læra ís ald ar jarð fræði og var
við það nám þann tíma sem við vor­
um í Nor egi. Það var mjög lær dóms­
rík ur og skemmti leg ur tími. Nám inu
fylgdi rann sókna ferð ir til Sval barða
og til staða í Skand in av íu. Kenn ar arn­
ir í Bergen fannst mér að mörgu leyti
fag legri en ég hafði kynnst hérna við
há skól ann. Þó þar væru marg ir fær ir á
sínu sviði og aðr ir á heims vísu eins og
Helgi Björns son jökla fræð ing ur, sem
er frá bær kenn ari.“
Stutt í jarð fræði leg
fyr ir brigði
Að spurð ur seg ir Finn bogi að jarð­
fræð in sé kennd í ein um grunn á­
fanga í FVA. Til að brjóta upp nám­
ið er far ið út á vett vang einu sinni til
tvisvar á önn. „Það þarf ekki að fara
langt til að kom ast í jarð fræði leg fyr­
ir bæri, enda er eld virkni hvergi meiri
í heim in um nema á Hawaii og um­
merki um jök ul rof, sjáv ar stöðu breyt­
ing ar og fleira for vitni legt hvar vetna
í um hverf inu. Í þetta skipt ið leit uð um
við ekki langt yfir skammt held ur fór­
um að skoða gömlu Hval fjarð ar eld­
stöð ina. Frá Akra fjall inu var far ið inn
í fjör una neð an við Fer stiklu og end­
að und ir Brekku kambi við Mið sand.
Á þessu svæði má finna há hitaum­
mynd an ir og berg ganga sem mynd­
ast hafa við gossprung ur fyr ir tveim­
ur millj ón um ára. Frá því að eld virkn­
in í þess ari eld stöð kuln aði hafa jökl ar
lagst yfir svæð ið og hörf að ótal sinn­
um og það eru nátt úr lega for rétt indi
að geta far ið með nem end ur spöl korn
og sýnt þeim þetta allt sam an. Við
höf um að gengi lega á yf ir borð inu inn­
viði þess ar ar gömlu eld stöðv ar sem er
á 1000 m dýpi í virk um eld stöðv um,
eins og t.d. í Heklu. Stund um höf­
um við far ið í lengri vett vangs ferð ir í
jarð fræði tím um, þá úr Hval firð in um
yfir Drag ann, í Lund ar reykj ar dal, yfir
á Þing völl, á Nesja velli og heim. Þá er
þetta meira fræðsla um jarð fræð ina á
hverj um stað og minni tími gefst til
þess að skoða jarð fræði leg fyr ir brigði.
Þess vegna tel ég svona styttri ferð­
ir eins og í Hval fjörð inn um dag inn
komi nem end um að betri not um við
nám ið. Þeir öðlist við það meiri þekk­
ingu á því sem þeir eru að nema og
það er ekki spurn ing að vett vangs­
ferð irn ar eru mun á huga verð ari fyr­
ir nem end ur en ein tóm ur bóka lær­
dóm ur.“
Á flakki milli sókna
Finn bogi er eins og marg ir vita prests­
son ur, son ur séra Rögn vald ar Finn­
bog as son ar sem var prest ur víða um
land og Krist ín ar R. Thor lac í us. „Ég
fædd ist í Reykja vík en skömmu síð­
ar flutt ist fjöl skyld an aust ur að Hofi í
Vopna firði. Það an fór um við til Seyð­
is fjarð ar og síð an norð ur á Siglu fjörð.
Frá Siglu firði fór um við svo vest ur á
Snæ fells nes, en fað ir minn var prest­
ur á Stað ar stað í Stað ar sveit á Snæ­
fells nesi frá 1973 til dauða dags,“ seg­
ir Finn bogi þeg ar hann er spurð ur
um upp runann. Hann seg ir erfitt að
kenna sig við ein hvern á kveð inn stað,
eft ir að hafa ver ið á þessu flakki milli
sókna lands ins, en hvern ig var með
barn ið, mynd aði hann ein hver tengsl
við leik­ og bekkj ar fé laga í upp vext­
in um?
„Nei, þau rofn uðu alltaf. Þess vegna
var það svo lít ið skond ið þeg ar bekkj­
ar systk ini mín frá Siglu firði höfðu allt
í einu sam band við mig fyr ir tveim ur
árum, þeg ar þau hitt ust á Menn ing­
arnótt í Reykja vík. Ég var ekki nema
átta ára gam all þeg ar ég fór frá Siglu­
firði, en þar vor um við í tvö ár. Það
var svo lít ið skrýt ið að hitta þau aft ur
eft ir all an þenn an tíma. Ég mundi eft­
ir mörg um þeirra en þekkti fáa í gervi
full orð ins fólks, enda langt um lið ið.“
Lærði mik ið af Örn ólfi
Finn bogi átti heima á Stað ar stað í átta
ár. „Ég fór til Reykja vík ur í fram halds­
skóla þeg ar ég var 16 ára. Þar hélt ég
til hjá móð ur bróð ur mín um Örn ólfi
Thor lac í us og Stellu konu hans. Ég
nam við Mennta skól ann í Hamra­
hlíð þar sem Örn ólf ur var rekt or. Ég
lærði mik ið af frænda mín um og hann
hafði mik il á hrif á hvert á hugi minn
beind ist, að raun grein un um. Örn­
ólf ur er gríð ar lega góð ur kenn ari og
ég held hann hafi haft mik il á hrif í þá
átt að glæða á huga minn ar kyn slóð­
ar á tækni og vís ind um með þátt um
sín um í sjón varp inu um nýj ustu tækni
og vís indi. Þeir þætt ir voru vin sæl­
ir, fengu mik ið á horf eins nú er sagt.
Þá var auð veld ara að koma góðu efni
á fram færi, held ur en núna þeg ar allt
drukkn ar í flór unni miklu á fjöl miðla­
mark aðn um. Ég held hrein lega að
þess ir þætt ir hafi haft nokk ur á hrif á
sam fé lag ið, það hvern ig Ís lend ing­
ar fóru að til einka sér nú tíma hugs­
un ar hátt. Örn ólf ur var alla vega vak in
og sof in við að boða heims mynd vís­
ind anna, núna í seinni tíð má kannski
benda á Ara Trausta sem hef ur lagt
sig fram um að kynna vís indi fyr ir al­
menn ingi, t.d. með á gæt um bók um
um jarð fræð ina.“
Ekki neinn dellu kall
Að spurð ur seg ir Finn bogi að fjöl­
skyld an hafi kunn að mjög vel við sig í
Borg ar nesi þessi tutt ugu ár. „Við sjá­
um ekki eft ir því að hafa flutt í Borg­
ar nes. Hérna er mik il nátt úru feg urð
og skemmti legt um hverfi. Ég er eng­
inn dellu kall að neinu leyti, hef t.d.
aldrei ver ið í í þrótt um. Ég hef aft ur
á móti mjög gam an að því að ganga
á fjöll og nóg er af þeim hér í kring.
Jarð fræði á hug inn kynd ir nátt úr­
lega und ir því að stunda úti vist ina og
hafa gagn og gam an af henni. Hér er
allt til alls og ef eitt hvað vant ar þá er
bara að skutl ast í bæ inn. Ann ars velti
ég því oft fyr ir mér hvern ig þetta er
með þétt býl is mynd un á Ís landi. Ég
held að mest sé þetta sókn í fé lags­
leg tæki færi sem bjóð ast í meira mæli
á höf uð borg ar svæð inu. Þjón ust an og
af þrey ing in sog ast þang að sem fólk ið
er flest, og eft ir því sem hún er meiri
fjölg ar fólk inu og af þrey ing ar mögu­
leik arn ir aukast. Ég get aldrei sætt
mig við að tal að sé um fólks flótta af
lands byggð inni. Fólk vel ur sér bú­
setu, á kveð ur að færa sig um set af
ýms um á stæð um, það er ekki á flótta.
Þetta er svona póli tíkst hjal um fólks­
flótta og það t.d. að stjórn völd skuli
á kveða að fara í sér stak ar að gerð­
ir gegn fólks fækk un á Vest fjörð um
frek ar en t.d. á Suð aust ur landi, skil
ég ekki, þó svo að fólki á Vest fjörð­
um hafi fækk að hlut falls lega mest
síð ustu 20 árin,“ seg ir Finn bogi, en
hann hef ur einnig haft nokk ur af­
skipti af sveit ar stjórn ar mál um á þeim
tíma sem hann hef ur búið á Vest ur­
landi. Var í sveit ar stjórn í Borg ar­
byggð 2002­2010. „Ég held það hafi
ver ið gott bæði fyr ir mig og í bú ana
að ég gaf ekki kost á mér til á fram­
hald andi starfa í sveit ar stjórn. Það er
nauð syn legt að skipta út fólki og fá
nýtt fólk inn í fé lags­ og stjórn mál in.
Það er kall að eft ir því í þjóð fé lag inu,
eins og t.d. á þjóð þing ið. Ég held að
því mið ur sé minna fram boð af fólki
til þeirra starfa en æski legt væri,“
seg ir Finn bogi Rögn valds son.
þá
Get aldrei sætt mig við tal um fólks flótta af lands byggð inni
Spjall að við Finn boga Rögn valds son um jarð fræði kennslu og sitt hvað fleira
Finn bogi með nem end ur sína í jarð fræði tíma við ræt ur Akra fjalls.
Finn bogi Rögn­
valds son.