Vísbending - 23.12.2013, Blaðsíða 20

20
Stjórnvöld veita álverunum afslátt af sköttum og selja þeim
rafmagn.
Árið 1946 kynnti hreppsnefnd Sléttuhrepps björgunaráætlun
í 6 liðum fyrir þingmönnunum Sigurði Bjarnasyni frá Vigur og
Hannibal Valdimarssyni. Sumar tillögurnar hljóma kunnuglega.
Ríkið átti að reisa tvö lítil hraðfrystihús, annað á Hesteyri, en hitt
á Sæbóli í Aðalvík. Jafnframt skyldi leggja sumarveg milli þessara
staða. Lendingarskilyrði fyrir báta yrðu bætt og hagkvæmni þess
könnuð að virkja tvær ár í hreppnum. Þá átti að fá lækni í héraðið og
hann mundi eiga heima á Hesteyri.12 Þessar hugmyndir lýsa nokkurri
örvæntingu, eins og skiljanlegt er. Velta má fyrir sér hvort svipaðar
hvatir hafi legið að baki hafnargerð í Flatey á Skjálfanda árið 1966.
En ekkert varð úr aðgerðum að þessu sinni.
Vísbendingar um hnignun
Er hægt að sjá eyðingu byggða fyrir? Það er erfitt og ekki er að sjá
að kerfisbundin greining hafi verið gerð á þeim svæðum sem hafa
sumardvalarstaði ekki uppi húsnæðisverði. Ef þessi regla væri tekin
upp hér á landi yrði enn erfiðara fyrir landsbyggðarfólk að flytja
suður.
Stjórnvöld styðja búsetu úti um land á ýmsan hátt. Samgöngubætur
eru ein aðferðin. Stundum bera þær árangur. Landeyjahöfn olli
sennilega mestu um að fólki tók aftur að fjölga í Vestmannaeyjum
og húsnæðisverð hækkaði í bænum eftir áratuga afturför.
Héðinsfjarðargöng virðast ekki hafa gert meira en að hægja mjög
á hnignun byggðar á Siglufirði og Ólafsfirði. Stjórnvöld réðu miklu
um það hvert þeir skuttogarar fóru sem keyptir voru til landsins á
áttunda áratug 20. aldar. Farið var að gera út skuttogara frá stöðum
þar sem aldrei hafði verið togaraútgerð.11
Á seinni árum hefur útgerð smábáta verið studd á ýmsan hátt.
Hlutdeild þeirra í heildarkvóta hefur vaxið mikið. Strandveiðar
eru mikilvægur þáttur í atvinnulífi margra staða sem standa
höllum fæti. Landbúnaður er studdur með flóknu kerfi styrkja
og tolla. Þær ráðstafanir sem mest hefur munað um síðustu ár
eru þó sennilega uppbygging álvera í Reyðarfirði og Hvalfirði.
Bærinn í Drangavík 1927. Mynd: Hans Kuhn.
Mynd 1. Aldursdreifing Siglfirðinga 2013. Heimild: Hagstofa Íslands.
0
5
10
15
20
25
30
0-1 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 100 104