Læknablaðið : fylgirit - 01.10.2010, Blaðsíða 26

XIX ÞING LYFLÆKNA
FYLGIRIT 65
langtímanotkunar kvenhormónalyfja eftir tíðahvörf og aukinnar tíðni
brjóstakrabbameins sem og aukinnar tíðni hjarta- og æðasjúkdóma.
Jafnframt virðist minni hætta á ristilkrabbameini og beinbrotum
samhliða notkim þeirra. Markmið rannsóknarinnar var að kanna hvort
notkim slíkra lyfja hefði áhrif á tíðni krabbameina og að meta lífshorfur.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn þýðisrannsókn með samkeyrslu á
upplýsingum úr Lyfjagagnagrunni og Krabbameinsskrá. Rannsóknar-
þýðið voru konur, 50 ára og eldri árið 2003, sem tóku hormónalyf
árin 2003-2004 og höfðu ekki greinst með krabbamein fyrir árið 2005.
Aldursstaðlaður viðmiðunarhópur var fenginn úr þjóðskrá þar sem
engin kona tók inn slík lyf árin 2003-2010. Hlutfallsleg áhætta var
reiknuð til að meta mun milli hópa.
Niðurstöður: f rannsóknarþýði voru 13.087 konur, af þeim greindust
726 (5,5%) með krabbamein árin 2005-2009. í viðmiðunarhóp voru
14.565 konur og af þeim greindust 654 (4,5%) með krabbamein.
Aukin áhætta var á greiningu brjóstakrabbameins 1 rannsóknarþýði,
OR=l,51 (vikmörk 1,26-1,81), mest aukning hjá konum á samsettri
hormónameðferð OR=l,98 (1,58-2,49). Lífshorfur eftir greiningu
brjóstakrabbameins voru betri en hjá viðmiðunarhóp. Marktækt færri
tilfelli ristilkrabbameins voru hjá konum á samsettri hormónameðferð,
OR=0,40 (0,21-0,78), en ekki á annars konar meðferð. Lífshorfur eftir
greiningu ristilkrabbameins voru verri en hjá viðmiðunarhóp.
Ályktanir: Konur sem nota hormónalyf eftir tíðahvörf greinast frekar
með brjóstakrabbamein en þær sem ekki nota þau. Lífshorfur eftir
greiningu virðast þó betri hjá þeim sem taka hormónalyf. Vernd gegn
ristilkrabbameini virðist vera samhliða notkun lyfjana en þau tilfelli sem
greinast eru heldur illvígari.
V040 Réttlætir kostnaður við meðferð krabbameins í ristli og
endaþarmi skimun fyrir sjúkdómnum?
Friðbjöm Sigurðsson, Kristín Skúladóttir
Lyflækningasviði Landspítala
Inngangur: Nýgengi krabbameins í ristli og endaþarmi hefur aukist
umtalsvert á íslandi á undanförnum áratugum. Miklar framfarir hafa
orðið í meðferð, en þeim fylgir jafnframt mikill kostnaðarauki. Með
skimun fyrir sjúkdómnum, er unnt að greina hann á fyrri stigum og
meðhöndla með minni kostnaði. í rannsókninni var leitast við að leggja
mat á kostnað vegna meðferðar á krabbameini í ristli og endaþarmi á
íslandi og hann borinn saman við kostnað við skimun.
Efniviður og aðferðir: Samkvæmt erlendum rannsóknum má
áætla að sjúklingar, sem greinast með sjúkdóminn, fái nær alla sína
meðferð á 5 ára tímabili frá greiningu. Því voru fengnar upplýsingar
frá Krabbameinsskrá íslands um þá einstaklinga sem greinst
höfðu með krabbamein í ristli og endaþarmi á árunum 2004-2008.
Kostnaður vegna meðferðar þeirra árið 2008 á Landspítalanum var
skoðaður. Kostnaðartölur voru fengnar frá hag- og upplýsingasviði,
Sjúkrahúsapótekinu og nokkrum öðrum einingum spítalans. Reynt
var að áætla hver kostnaður væri vegna meðferðar sjúklinga á
öðrum sjúkrastofmmum. Ekki var lagt mat á kostnað sjúklinga vegna
sjúkdómsins, vinnutaps, né annarra óbeinna þátta. Kostnaður við
mismunandi skimunaraðferðir var metinn.
Niðurstöður: Beinn kostnaður við meðferð sjúklinga með krabbamein
í ristli og endaþarmi, sem fengu þjónustu á Landspítalanum árið 2008,
var 547.453.110 krónur sem er varlega áætlað. Áætlað var að kostnaður
vegna sjúklinga sem fengu hluta eða alla sína meðferð utan Landspítala
væri um fjórðungur af þessari upphæð. Því gæti heildarkostnaður verið
um 684.000.000 krónur.
Ályktanir: Hafa verður í huga kostnað við meðferð sjúkdómsins þegar
rætt er um fýsileika þess að hefja skipulagða skimun hér á landi.
V041 Testing of a poly(ADP-ribose) polymerase (PARP) inhibitor on
human BRCA2 heterozygous cell lines
Anna María Halldórsdóttir, Linda Viðarsdóttir, Ólafur Andri Stefánsson, Hörður Bjamason,
Sigríður Klara Böðvarsdóttir, Jórunn Erla Eyfjörð
Rannsóknarstofu í krabbameinsfræðum og læknadeild Háskóla íslands
Introduction: The PARP inhibitor olaparib is a promising targeted
anticancer agent for patients with specific DNA-repair defects such as
found in BRCA mutation carriers. Early clinical trials suggest that this
targeted drug is effective on tumour cells and well tolerated by normal
tissues in mutation carriers.
Materials and methods: Response to olaparib was tested on three
heterozygous mammary epithelial cell lines derived from carriers of a
999del5 BRCA2 founder mutation (A176, A240, A256) and a non-BRCA
cell line (D492) transformed in the same way, as well as the commercially
available BRCA2 deficient pancreatic cell line Capan-1 and the
mammary cell line MCF7. Heterozygous cell lines were examined for
BRCA2 allel loss using TaqMan qRT-PCR and copy number changes on
CGH arrays. MTS assay was used to estimate survival and determine
the IC50 values for all cell lines. Cell death was assessed with annexin-V
and PI staining. Immunostaining for RAD51 and yH2AX was carried out
to evaluate DNA double stand breaks and DNA repair.
Results: Olaparib testing using the MTS assay shows that the
heterozygous cell lines have similar IC50 values as both the non-
BRCA cell lines, D492 and MCF-7. Whereas, Capan-1 shows
increased sensitivity to the inhibitor. Annexin-V and PI staining show
that the Capan-1 cell line goes through apoptosis at low dosages.
Immunostaining with yH2AX and RAD51 antibodies indicates that
the Capan-1 cell line has loss of yH2AX/RAD51 colocalization after
treatment with olaparib, whereas the heterozygous cell lines show
colocalization after treatment.
Conclusions: Human mammary cell lines heterozygous for a BRCA2
mutation that have retained the second BRCA2 allel are not more
sensitive to PARP inhibitor olaparib treatment than non-BRCA2
mammary cell line controls.
V042 Stærð nýrnafrumukrabbameina - líkur á meinvörpum og
lífshorfur
Jóhann P. Ingimarsson1, Sverrir Harðarson2,4, Vigdís Pétursdóttir2, Eiríkur Jónsson1,
Guðmundur V. Einarsson1, Tómas Guðbjartsson3-4
'Þvagfæraskurðlækningadeild, 2rannsóknastofu í meinafræði, 3skurðlækningasviði Landspítala,
4læknadeild Háskóla íslands
Inngangur: Sífellt fleiri nýrnafrumukrabbamein greinast fyrir tilviljim,
og mörg þeirra eru smá (<4 cm). Oftast er mælt með brottnámi þessara
æxla. Sumir hafa þó hallast að virku eftirliti (active surveillance),
einkum hjá eldri sjúklingum og þeim sem síður eru taldir þola aðgerð.
Slíkt eftirlit hefur verið byggt á þeim forsendum að smærri æxlin hafi
aðra klíníska hegðun en þau stærri og meinverpist síður. Tilgangur
rannsóknarinnar var að kanna áhrif stærðar nýmafrumukrabbameins á
tíðni meinvarpa við greiningu og lífshorfur sjúklinga.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn rannsókn á 791 sjúklingum með
nýrnafrumukrabbamein á íslandi 1971-2005. Aðeins vom tekin með
26 LÆKNAblaðið 2010/96