Iðnaðarmál - 01.04.1961, Blaðsíða 18

Vintuirannsóknir
Framh. ai 62. bls.
ist einnig kostur á framhaldsþjálfun
á sjálfum vinnustaðnum, í samstarfi
við tímarannsóknarmanninn.
Vinnuveitandinn
Sérfræðingur í vinnurannsóknum
mun ekki létta störfum af honum, svo
að nokkru nemi, og vinnurannsókna-
deild getur ekki komið í hans stað.
Ekki má líta á tímarannsóknir sem
starsfemi, er aðeins þurfi að fram-
kvæma í eitt skipti, heldur ber að
skoða þær sem tæki, er beita þarf
stöðugt og á kerfisbundinn hátt. Það
er augljóst mál, að stofnun vinnu-
rannsóknadeildar mun kosta talsvert
fé, en það er varla hægt að benda á
nokkra fjárfestingu, er gefur jafn-
skjótan arð.
Gabrielsson framkvæmdastjóri hef-
ur reiknað út, að til þess að unnt sé
að spara einn mann við framleiðsl-
una, verði fyrirtækið VOLVO h/f að
ráðast í eina af þremur eftirfarandi
fjárfestingum:
í byggingar og vélar .. ca. 300.000 ísl. kr.
í verkfæri og útbúnað . — 150.000-
1 endurbætur á vinnu-
aðferðum ...... — 35.000 — —
Tölur þessar eru sj álfsagt breytileg-
ar hjá hinum ýmsu fyrirtækjum, eftir
aðstæðum, en sennilegt má telja, að
hjá mörgum fyrirtækjum séu aðstæð-
ur svipaðar og hjá VOLVO h/f: Að
ódýrasta aðferðin til vinnusparnaðar,
eða — það sem er kjarni vandamáls-
ins — til framleiðsluaukningar með
því vinnuafli, sem maður hefur yfir
að ráða, sé fjárfesting í endurbótum
á vinnuaðferðum, með stofnun vinnu-
rannsóknadeildar.
Verkstjórinn
Þegar tímarannsóknir eru teknar
upp, mun honum finnast sem eitthvert
framandi afl sé að ryðjast inn á hans
verksvið. Og við breytingar eða end-
urskipulagningu á vinnuaðferðum er
hætt við, að honum finnist sem verið
sé að svipta hann allri stjórn, þótt
hann hafi raunar enga ástæðu til að
taka því á þann hátt. Verkstjórinn er
nefnilega fagmaður — sá sem veit
mest um starfið — þar sem vinnu-
rannsóknamaðurinn er aftur á móti
skipulagningarmaður, sein með tækni-
legum aðferðum sínum hjálpar til að
finna hentugustu aðferðirnar. Það
verður því að leggja áherzlu á, að gott
samstarf milli vinnurannsóknamanns
og verkstjóra er sérlega mikilvægt til
að ná góðum árangri. Verkstjórinn
verður samt sem áður að fá sína við-
bótarfræðslu, t. d. á námskeiði, í þeim
efnum og um þau vandamál, sem
komið hafa fram á sjónarsviðið, þeg-
ar tekið var að beita vinnuhagræð-
ingu og tímarannsóknum.
Vinnugreiningarmaðurinn
Þetta er ekki auðvelt starf, en
skemmtilegt. Vinnurannsóknamaður-
inn á að uppfylla óskir vinnuveitand-
ans jafnt sem verkafólksins. Auk stað-
góðrar menntunar þarf hann að eiga
í fari sínu eftirfarandi eiginleika:
Hæfileika til að umgangast fólk.
Réttsýni og einbeitni.
Hæversku og prúða framkomu.
Vakandi áhuga á hugmyndum ann-
arra.
Stöðu hans í fyrirtækinu verður að
telja meðal hinna mikilvægustu.
Tímabilið, meðan verið er að koma
öllu af stað, er jafnan erfiðast.
Þegar nokkur tími hefur liðið og
starfsliðið hefur komizt að raun um,
að framleiðsluaukning hefur átt sér
stað vegna endurbættra aðferða, en
ekki vegna meiri áreynslu hvers ein-
staklings, og tekjur fara vaxandi
vegna þess, að eigið framlag er meira,
verður afstaðan gagnvart vinnurann-
sóknarmanninum önnur.
Tímarannsóknir eru tæki í hagræð-
ingarstarfinu. Eins og hverju öðru
tæki má beita því á réttan eða rangan
hátt. Sé því beitt ranglega, verður á-
rangurinn rangsnúinn, en notað á
réttan hátt er það óviðjafnanlegt.
Fyrírlestur, haldinn í Stjórnunarfélagi
fslands 24. jan. 1961.
}. Bj. þýddi.
Kcglur um
i'ínnurunmélmir
Framh. aí 66. bls.
ar stafa af dugnaði og vinnuframlagi,
sem fer fram úr staðalafköstum.
2. Tilskilið er, að hver einstakur
verkamaðui leitist við að notfæra sér
þá möguleika til tekjuöflunar, sem hin
vinnurannsökuðu ákvæði veita.
VII.
Grundvöllur til breytinga ó
vinnurannsökuðum ákvæðum
Endurskoðun ákvæðisgildanna skal
geta átt sér stað, þegar eftirgreindar
aðstæður — ein eða fleiri — eru fyrir
hendi:
1. Almenn hækkun eða lækkun
launa vegna endurskoðunar samn-
ingsákvæða.
2. Breytingar á aðferð, vél, vinnu-
plássi eða efni.
3. Breyting á hinu almenna hag-
ræðingarstigi fyrirtækisins (eða
deildarinnar), sem m. a. kemur fram
í breytingum á persónulegu eða
rekstrartæknilegu tímatapi.
4. Ákvæði, sem eru sýnilega röng,
t. d. vegna þess, að reikningsskekkja
hefur átt sér stað við útreikning
þeirra. Báðir aðilar skuldbinda sig á
gagnkvæman hátt til að skýra frá, ef
þeir uppgötva slíkar skekkjur.
VIII.
Laun meðan vinnurannsókn fer fram
Meðan vinnurannsókn er fram-
kvæmd, skal greiða laun samkvæmt
eftirfarandi reglum:
1. Hafi vinnan áður verið greidd
samkvæmt ákvæðistaxta, skal greiða
eftir honum.
2. Við tímataps- eða vinnuaðferða-
rannsóknir skal greiða eins og venja
er fyrir verkið — eins og engin rann-
sókn stæði yfir. Við tímalaunaða
vinnu, sem krefst ákvæðisvinnuhraða
og er unnin þannig, skal þó veita við-
bót eins og nefnt er í 3. gr. þessa kafla.
Ákvæðisvinnumenn, sem ekki geta
Framh. á 79. bls.
72
IÐNAÐARMÁL