Frjáls verslun - 01.08.2010, Page 146
146 F R J Á L S V E R S L U N • 8 . - 9 . T B L . 2 0 1 0
TEXTI: HILMAR KARLSSON
Kvik myndir
Nýjasta kvikmynd Darrens Aronofskys, Black Swan, hefur vakið mikla athygli og var hún opnunar-kvikmyndin á kvikmyndahátíðinni í Feneyjum í haust og stuttu síðar sýnd á kvikmyndahátíðinni í Toronto. Black Swan fylgir í kjölfarið á marg-
verð launaðri kvikmynd Aronofskys, The Wrestler, en sú mynd var
meðal annars valin besta kvikmyndin í Feneyjum fyrir tveimur
árum. Black Swan er fimmta kvikmyndin sem Aronofsky leikstýrir
á tólf árum og eins og með aðrar kvikmyndir hans er hún ekkert
popp kornsfóður.
Ballerína af lífi og sál
Black Swan er sálrænn hryllingstryllir þar sem ballettinn Svana-
vatn ið eftir Tjækovský er í forgrunni. Aðalpersónan er Nína (Natalie
Portman), sem eins og margir ballettdansarar á sér aðeins eitt líf;
ballettinn. Hún býr með ráðríkri móður sinni (Barbara Hershey)
sem er fyrrverandi ballettdansari með endasleppan feril að baki og
leggur nú allt í sölurnar fyrir dóttur sína. Þegar listrænn stjórnandi
New York-ballettsins, Thomas (Vincent Cassel), ákveður að láta
prímadonnuna fjúka í uppsetningu á Svanavatninu og velur Nínu
tekur hann völdin í lífi hennar, ekki aðeins í vinnunni heldur
einnig í einkalífinu.
Nína er að hans mati hin fullkomna ballerína, tæknilega, en honum
finnst vanta tilfinningar og ástríðu í dans hennar sem er ekki nema
von þar sem Nína er köld í öllum samskiptum og líður illa í námunda
við aðra dansara í ballettinum sem njóta lífsins eins og annað
fólk, fara út að borða og skemmta sér, sem Nina hefur aldrei gert.
Thomas metur það síðan svo að Nína sé mjög góð fyrir hlutverk
Hvíta svansins í Svanavatninu en hefur þó í huga að láta nýliðann
Lily (Mila Kunis) leika Svarta svaninn, en Lily hefur allt það sem
Ninu vantar, er lífsglöð og tilfinningarík. Sérkennilegur vinskapur
myndast milli þessara ólíku stúlkna sem hafa ballettinn að atvinnu.
Það sem er síðan megininntak myndarinnar eru geðsveiflur Nínu,
en smátt og smátt fer hún að missa tökin á veruleikanum og þar
með fer myndin í farveg sem þekktur er í sálfræðitryllum.
Bíður óskarinn eftir Natalie Portman?
Black Swan hefur yfirleitt fengið mjög fína gagnrýni frá þeim gagn-
rýnendum sem sáu hana á kvikmyndahátíðunum en þó ekki hjá
öllum enda er myndin þannig í eðli sínu að annaðhvort verður fólk
hrifið eða þolir myndina ekki. Eitt eru þó allir sammála um,
Natalie Portman er stórkostleg í hlutverki Nínu. Hún æfði stíft
ballett fyrir hlutverkið og þótt hún sé ekki þrautþjálfuð ballerína
Natalie Portman í hlutverki ballettdansarans
Nínu sem smám saman fær ranghugmyndir
um lífið og tilveruna.
Sálfræðitryllir þar sem blandað er saman listum og hryll-
ingi á áhrifamikinn hátt og er Natalie Portman líkleg til að
fá tilnefn ingu til óskarsverðlauna fyrir leik í hlutverki ball er-
ínu sem um sama leyti og hún er að nálgast toppinn er að
missa tökin á veruleikanum
SVARTI SVANURINN
Darren Aronofsky ræðir við Vincent Cassel, sem leikur listrænan
stjórnanda New Yorkballettsins, meðan á tökum stóð á Black Swan.