Neytendablaðið - 01.09.2007, Blaðsíða 5
Það getur verið erfitt að átta sig á því hvort matvæli innihalda asó-litarefni, en efnin hafa lengi verið umdeild.
Tvær af stærstu matvælakeðjum Bretlands, Asda og Marks &
Spencer, hafa tilkynnt að þær muni hætta að nota kemísk litar- og
bragðefni í matvæli sem seld eru undir þeirra nafni og munu nota
náttúruleg efni í staðinn. Er þetta m.a. gert í ljósi umræðunnar um
samhengi á milli ofvirkni og asó-litarefna. Sætuefnið aspartame
verður einnig fjarlægt. Samkvæmt Marks & Spencer verða 4.455
matar- og drykkjartegundir án kemískra litar- og bragðefna í lok
árs 2007. Keðjan hefur þegar hætt að selja matvæli sem innihalda
MSG (monosodium glutomate) og E102 (litarefnið Tartrazine).
Kemísk litar- og bragðefni á undanhaldi
Nokkuð umdeild reglugerð tók gildi í Bretlandi í apríl sl. Nú er
bannað að auglýsa matvæli sem innihalda hátt hlutfall fitu, sykurs
eða salts í kringum barnatíma og aðra þætti sem eru líklegir til
að höfða til barna 9 ára og yngri. Lögin taka gildi í áföngum og
mun breska matvælastofnunin (Food Standards Agency) meta
árangurinn á næsta ári. Lögin ganga að fullu í gildi í desember
2008 og þá munu óhollustuauglýsingar einnig verða bannaðar í
kringum þætti sem höfða til barna upp að allt að 15 ára aldri.
Bannað að auglýsa
óholl matvæli
Neytendamálaráðherra Dana, Carina Christensen, mælir nú með því
að börn drekki ekki meira en hálfan lítra af gosi á viku. Byggir
hún ráðleggingarnar á áliti sérfræðinga, en í nýrri skýrslu danska
manneldisráðsins kemur fram að börn á aldrinum 4-14 ára drukku
að meðaltali 350 ml af sykruðum drykkjum daglega árið 2001. Það
er tvöfalt meira en mælt er með.
Christensen bendir á að foreldrar beri ábyrgð á sykurneyslu barna
sinna og verði að setja þeim mörk. Margir foreldrar vita hinsvegar
ekki hversu lítils sykurmagns er æskilegt að börn þeirra neyti. Þá
segir ráðherrann að skilaboð til almennings séu alltof óskýr og
það sé ekki nóg að segja „drekktu minna af gosi og ávaxtasafa“
Þess vegna leggur hún nú fram tillögur um hámarksneyslu, svipað
og gert er með áfengi. Með þessu vill hún tryggja að foreldrar fái
nauðsynlegar upplýsingar og eigi þannig
auðveldara með að stemma stigu við sykur-
neyslu barna sinna.
Boðskapurinn verður kynntur í herferð
danska heilbrigðismálaráðuneytisins og mat-
vælastofnunarinnar.
Til fróðleiks má benda á að í íslenskri rannsókn
frá í fyrra á mataræði 9 og 15 ára barna og
unglinga kom eftirfarandi fram: „9 ára börn
drekka að meðaltali tæplega 2,5 lítra á viku af
gosdrykkjum og sætum svaladrykkjum og 15 ára
unglingar tæplega 4 lítra á viku.“
Í Bandaríkjunum hafa ekki verið settar neinar reglur um matvæla-
auglýsingar og börn líkt og í Bretlandi. Það er þó kannski ekki
vanþörf á.
Samkvæmt bandarískri könnun (Kaiser Family Foundation) eru
matvælaauglýsingar um helmingur allra auglýsinga sem bandarísk
börn sjá í sjónvarpi, en hvert barn sér að meðaltali um 17 slíkar
á dag.
Könnunin leiddi í ljós að langflestar auglýsingar voru fyrir sælgæti,
snakk, skyndibita. og morgunkorn. Hlutfall auglýsinga fyrir
mjólkurvörur var um 3 % og ávaxtasafar komu fyrir í einungis í
1% allra auglýsinga. Athygli vekur að engin auglýsing snerist um
grænmeti og ávexti enda þótt heildarfjöldi auglýsinga væri 8.854.
Það er athyglisvert að matvælaauglýsingum skuli beint að börnum
í þessum mæli og það gefur hugmynd um hversu mikil völd yngstu
fjölskyldumeðlimirnir hafa í sambandi við matarinnkaupin. Ljóst
er að auglýsendur væru ekki að eyða púðri í börnin ef það skilaði
sér ekki í kassann.
Matvælaauglýsingum
beint að börnum
Hámark hálfur lítri af gosi á viku
Enn á ný er rotvarnarefnið sodium benzoate (E211) undir
smásjánni. Ný könnun frá Sheffield-háskóla bendir til þess
að rotvarnarefnið skaði frumur og geti þannig flýtt fyrir öldrun
og ýtt undir hrörnunarsjúkdóma eins og Parkinsons.
E211 er notað í fjölmargar teg-undir gosdrykkja auk þess sem
það er að finna í ýmsum matvælum. Þessar fréttir setja aukinn
þrýsting á gosdrykkjaframleiðendur um að finna nýjar leiðir en
þetta er í þriðja sinn á einu ári sem rotvarnarefnið er í fréttum
vegna skaðlegra áhrifa á heilsuna.
Rotvarnarefnið
E211 aftur undir
NEYTENDABLA‹I‹ 3. TBL. 2007