Neytendablaðið - 01.10.2009, Blaðsíða 7

Talsvert er um að Neytendasamtökunum berist kvartanir vegna
töku seðilgjalda. Um er að ræða gjald sem bætist við reiknings-
upphæð þegar reikningur er sendur greiðanda eða er greiddur
í heimabanka. Þá gengur gjaldtakan undir ýmsum nöfnum, s.s.
tilkynningargjald, greiðslugjald, útprentunargjald o.s.frv., en í raun
er alltaf um seðilgjald að ræða og getur gjaldið sem lagt er á hvern
reikning hlaupið á hundruðum króna. Þegar allt er talið geta seðil­
gjöld vegna reikninga hvers heimilis numið tugum þúsunda á ári.
Neytendasamtökin hafa árum saman barist gegn töku seðilgjalda
en því miður er það svo að ekki er að finna neitt afdráttarlaust
lagaákvæði sem bannar töku þeirra. Þá hafa samtökin lengi barist
fyrir því að séu þessi gjöld á annað borð innheimt endurspegli þau
raunkostnað og að neytendum sé einnig boðið upp á gjaldfrjálsan
valkost við greiðslu.
Til að stemma stigu við seðilgjaldatöku beindi Björgvin G
Sigurðsson, þáverandi viðskiptaráðherra, ákveðnum tilmælum til
fjármálafyrirtækja sem sjá um innheimtu krafna fyrir aðra. Tilmæli
þessi kváðu meðal annars á um það að neytendum skyldi standa
til boða raunhæfur, gjaldfrjáls valmöguleiki við greiðslu og það
að væri gjald á annað borð innheimt skyldi það endurspegla raun­
kostnað. Á þessum tilmælum eru því miður ýmsir annmarkar. Bæði
beindust þau bara að innheimtu fjármálafyrirtækja fyrir aðra, en
ekki að þeim aðilum sem sjá sjálfir um innheimtu, eins og orku­
og fjarskiptafyrirtækin. Eins er því miður ekki að sjá að mörg
fjármálafyrirtæki hafi tekið þessi tilmæli sérlega alvarlega eða kynnt
þau fyrir þeim viðskiptavinum sem láta bankana sjá um innheimtu
krafna. Í það minnsta hafa margir kvartað yfir því við samtökin að
þessi tilmæli hafi engu breytt hvað varðar gjaldtökuna.
Neytendasamtökin hafa tvívegis sent erindi til viðskiptaráðuneytisins
þar sem farið er fram á setningu laga er banni töku seðilgjalda,
enda virðist vilji stjórnvalda í raun hafa staðið til þess að banna
þessa gjaldtöku. Neytendasamtökin vonast til að stjórnvöld beita
sér fyrir lagabreytingu svo seðilgjöld heyri endanlega sögunni til.
Þá er neytendum bent á að hafa samband við Neytendastofu, sem
hefur eftirlit með töku seðilgjalda, telji þeir gjaldtökuna ekki í
samræmi við samning og skilmála viðsemjanda.
Seðilgjöldin
enn við lýði
Hvenær gilda lög um
neytendakaup?
Nú er lagagrein í lögum um neytendakaup sem segir að
seljandi geti ekki (nema samið hafi verið um greiðslufrest)
krafist þóknunar fyrir að gefa út og senda reikninga. Ætti þessi
lagagrein ekki alveg að koma í veg fyrir seðilgjöld?
Nei, því miður er málið ekki svo einfalt, lög um neytendakaup
gilda t.a.m. ekki þegar um er að ræða afhendingu á rafmagni,
kaup á farsímaþjónustu eða afborgun láns. Því er ekkert
lagaákvæði sem bannar töku seðilgjalds þegar slík þjónusta
er keypt. Þá eru raunar sumir seljendur sem halda því einnig
fram að greiðsluseðillinn sé ekki beinlínis reikningur í skilningi
þessarar lagagreinar heldur sé verið að veita neytandanum
ákveðið hagræði með því að hann geti þá borgað seðilinn í
gegnum heimabankann sinn eða í næsta útibúi. Því telja
Neytendasamtökin brýnt að lögfest verði raunverulegt bann
við töku seðilgjalda.
Neytendasamtökin könnuðu framboð og verð á DVD tækjum í 9
verslunum um mánaðarmótin ágúst-september.
34 mismunandi tegundir DVD spilara án upptöku eru til sölu í
þessum verslunum og kostaði ódýrasta tækið 9.995 kr. en það
dýrasta 34.995 kr. 16 mismunandi tegundir DVD spilara með
upptöku eru til sölu í þessum verslunum. Ódýrasta tækið kostar
33.989 kr. en það dýrasta 84.989 kr.
Þegar markaðskannanir eru gerðar eru þær jafnskjótt settar á
www.ns.is þar sem félagsmenn geta nálgast þær. Þegar fjárfest
er í heimilistækjum eða raftækjum er því um að gera að kanna
markaðinn og lesa sér til á heimasíðu Neytendasamtakanna áður
en kaupin fara fram. Lykilorð á læstar síður fyrir félagsmenn er
á bls. 2.
Markaðskönnun
á DVD tækjum á vefnum
 NEYTENDABLA‹I‹ 3. TBL. 2009