Neytendablaðið - 01.06.2008, Blaðsíða 9

hörð og allt er gert til að ná niður verði.
Ég veit að við viljum ekki sjá slíkt gerast
hér á Íslandi. Staðreyndin er sú að dönsk
svínarækt stendur höllum fæti í samkeppni
við lönd eins og Rússland, Úkraínu, Pólland
og Rúmeníu en þar eru laun lægri, kröfur til
aðbúnaðar minni og mun minna lagt upp
úr velferð dýra. Fólk verður að hafa í huga
að gæði og verð fara oftast saman.“
Fóðurverð vegur þungt
Hvað varðar spurninguna um samkeppnis-
hæfi íslenskra svínabónda segir Ingvi að
ýmislegt skýri þann verðmun sem er á
íslenskri og t.d. danskri framleiðslu. „Stærsti
einstaki liðurinn er munur á fóðurverði hér
og erlendis en nærri lætur að um helmingur
framleiðslukostnaðar sé vegna fóðurs.
Þrátt fyrir að við getum keypt niðurgreitt
korn frá löndum Evrópusambandsins vegur
flutningskostnaður þungt enda þurfum við
4-5 kg af korni til að búa til 1 kg af svína-
kjöti.“
Kornrækt á Íslandi
En þar sem fóðrið vegur svona þungt
hlýtur að vera hagkvæmast að rækta eins
mikið og hægt er hér á landi. Í 24 stundum
þann 17. apríl sl. kom fram að hægt væri
að framleiða 75% þess korns sem þörf er á
til fóðurgerðar hérlendis. Í dag eru ræktuð
11.000 tonn af byggi en það magn þyrfti
að fimmfalda til að uppfylla innlenda
eftirspurn. Kemur ekki til greina að rækta
meira korn?
„Ef styrkir til kornræktar væru sambærilegir
við það sem gerist í Evrópu væri kornrækt
hér á landi ekki bara raunhæfur kostur
heldur beinlínis fýsilegur“, segir Ingvi.
En kemur ekki til greina að auka
kornrækt án ríkisstyrkja?
„Jú, kornrækt er að aukast og við viljum
feta okkur áfram í þá átt að auka kornrækt
hér á landi. Vandamálið er að það kallar
á fjárfestingu og áhættu sem fáir eru til í
að leggja út í á meðan jafnmikil óvissa er
um horfur í okkar rekstri. Við búum ekki
eins vel og t.d. sauðfjár- og kúabændur
sem fá samninga við ríkisvaldið til fjölda
ára. Ég minni á að svínarækt hér á landi
er að keppa við niðurgreidda framleiðslu
úti í heimi. Ég fullyrði að ef við gætum
keypt fóður, bóluefni, rekstrarvörur og
önnur aðföng á sömu kjörum og kollegar
okkar erlendis værum við samkeppnisfærir.
Vaxtastigið yrði líka að vera það sama en
svínarækt er mjög fjárfrek grein og lítil
velta á bak við hverja krónu sem fjárfest
er fyrir. Sláturhúsin og kjötvinnslurnar
hér á landi búa einnig við allt önnur
skilyrði og sem dæmi má nefna að hér á
landi er svínum slátrað í sex sláturhúsum
og heildarslátrun er 80 þúsund grísir á ári.
Stærsta svínasláturhús Danmerkur slátrar
samsvarandi magni á einni viku.
Of lítil bú
Á Íslandi eru 20 svínabú dreifð um landið.
Eitt sæmilega stórt bú í Danmörku gæti
séð Íslendingum fyrir öllu því svínakjöti
sem við neytum. Það liggur því beinast
við að spyrja Ingva hvort íslensk svínabú
séu einfaldlega ekki of lítil til að hægt
sé að ná fram hagkvæmum rekstri?
„Svínabúum hefur fækkað mikið á undan-
förnum árum og búin hafa stækkað. Auð-
vitað er viss stærðarhagkvæmni eftir því
sem búin verða stærri en það getur líka
verið ókostur að hafa búin mjög stór. Ef
t.d. alvarlegir sjúkdómar berast inn á bú
sem hefði í för með sér að nauðsynlegt væri
að slátra bústofninum, hvar værum við
stödd þá með einungis eitt bú hér á landi?
Það er ekki gott að hafa öll eggin í sömu
körfunni.“
Hafa svínabændur ekki gott af sam-
keppni rétt eins og aðrir? Hvaða
trygg ingu hafa íslenskir neytendur
fyrir því að fákeppnin hér leiði ekki
til óeðlilega hás verðs á svínakjöti?
„Auðvitað höfum við eins og aðrir gott af
samkeppni og ég held að allir sem þekkja til
í þessari grein viti að það er mikil samkeppni
á milli framleiðenda. Það eru ekki nema
3-4 ár síðan greinin fór í gegnum mjög
erfiða tíma með gjaldþrotum og tilheyrandi
erfiðleikum. Það má líka spyrja á móti,
er eðlilegt að fella niður tolla á innflutt
kjöt og láta okkur keppa við niðurgreidda
framleiðslu utan úr í heimi? Við megum
9 NEYTENDABLA‹I‹ 2. TBL. 2008