Tímarit Máls og menningar - 01.11.1939, Blaðsíða 19

TVÖ ÞINGEYSK SKÁLD.
Sigurjón Friðjónsson: Heyrði ég í hamrinum, Ak. 1939.
Indriði Þorkelsson: Baugabrot, Rvik 1939.
Ivvæðum Þingeyinganna Indriða Þorkelssonar og Sigurjóns
Friðjónsonar fagnar hver góður vinur islenzkrar menningar
meira en mörgum þeim skáldskap, sem ber sterkari einkenni
frumleikans: Það er nú einu sinni svo, að þótt náttúran sé fremst
yrkisefna, geyma borgir og stórstaðir'lykil formsins, en sveitin
ekki. Hitt er einn lofsverðastur eiginleiki islenzkrar menning-
ar, að vér eigum viðsvegar, og oft á afskekktum stöðum, hljóð-
glögga og hrifnæma gáfumenn í ýmsum atvinnustéttum, ekki
sízt bændastétt, sem bergmála ljóðsnilld og ritlist menntamið-
stöðvanna í senn á vandvirkari og virðulegri hátt og með ó-
sviknara menntunarblæ en algengast er um átthagaskáld annars-
staðar. Þessir gáfuðu menn afskekktra héraða eru boðberar
liinna skapandi afla hver í sinni byggð; í Ijóðum þeirra renn-
ur saman andi þeirra eigin byggðarlags og hrifni þeirra af stór-
skáldum samtiðarinnar. Þingeyjarsýsla hefur verið flestum byggð-
arlögum ríkari að gáfuðum, vel menntum átthagaskáldum, sem
stillt hafa hörpu sína undir meiðum stórskáldanna. Eitt hið sí-
gildasta dæmi slíkra ágætismanna er Sigurður Jónsson, sem
gert hefur Mývetningum svo inndæla eftirmynd af Dalvisum,
að maður elskar Jónas Hallgrímsson meira en nokkru sinni fyr,
en er þó jafn þakklátur Sigurði.
Indriði Þorkelsson er hinn þingeyski fulltrúi Þorsteins Er-
lingssonar og Stephans G., en hefur einnig, eins og fleiri þing-
eysk skáld, orðið snortinn af rómantískum háttum og hugmynd-
um í ljóðaþýðingum Steingríms og Matthíasar (Uhland, Tegnér,
vottur af Heine o. s. frv.). Ferskeytlan, sem er í eðli sínu sam-
nýlt form („fúnksjónalistisk"), i senn skelegg og hnittin, lifir
sferku lífi i brjósti Indriða. Hátturinn er næsta vandasamur
vegna hinna háu meta, sem þar hafa verið sett, jafnvel svo, að
mörg skáld yrkja ferskeytlur æfilangt, án þess að verða þar
nokkru sinni hlutgengir. Indriða tekst stundum að láta ferskeytl-
una inna af hendi allt að því hið bezta, sem hún á til, og er
þá mikið sagt.
Grunntónar Sigurjóns Friðjónssonar eru hjá Steingrími og
Jónasi Hallgrimssyni, eins og honum er sjálfum ljóst; blæ þjóð-
kvæðisins og stíl þulunnar bregður einnig viða fyrir í kvæð-
um hans, en ferskeytluna hættir honum við að gera ljóðrænni
en efni standa til. En þótt Sigurjón sé æfinlega fíngerður í
73