Morgunblaðið - 10.12.2014, Side 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. DESEMBER 2014
 


   
  
   
  

 




 
  

!"
"#$
" "!
  
$ 
#
"%!%
#$
"$
&'()* (+(

 
 
,-&.&+/0 -'+(1(23& 45+(2/5
%!
!"
" !$
"#!
 %$!
$ $
 
"%%%
#"!
%

!
"##
"$!
 
$
  #
"%$%
#%
%$%
"$
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Afgangur af viðskiptum við útlönd
mun fara minnkandi á næstu tveimur
árum en mun þó haldast jákvæður,
samkvæmt spá Greiningardeildar Arion
banka. Jákvæður viðskiptajöfnuður
byggist á frekari vexti í útflutningi á
næstu árum, einkum í ferðaþjónustu
framan af en einnig í vaxandi útflutningi
á kísil þegar á líður.
Gangi spáin eftir mun undirliggjandi
afgangur af viðskiptum við útlönd nema
um 4,8% af landsframleiðslu í ár en
dragast svo saman og verða 2,7% árið
2016. Viðskiptaafgangur mun svo
aukast á ný í kjölfar batnandi vöru- og
þjónustujafnaðar. Í ljósi lengingar á líf-
tíma skuldabréfs Landsbankans og LBI
bendir spá Arion banka til þess að veru-
lega muni létta á þrýstingi vegna er-
lendra skulda á komandi árum og þar af
leiðandi þrýstingi á krónuna.
Spá minnkandi en jákvæð-
um viðskiptajöfnuði
● Fasteignafélagið Reitir hefur lokið 68
milljarða króna endurfjármögnun félags-
ins, með 51 milljarðs króna láns-
fjármögnun og sölu á nýju hlutafé að
andvirði 17 milljarða. Alls keyptu lífeyris-
sjóðir hlutabréf fyrir 12 milljarða, eða
sem nemur 31% af heildarhlutafé, þeirra
á meðal LSR, Lífeyrissjóður verzl-
unarmanna og Gildi, auk sjóða í stýringu
hjá Arion banka. Stærstu einstöku eig-
endur Reita eru hins vegar Arion banki
með 31% hlut og Landsbankinn með
22%. Þá keyptu lífeyrissjóðir skuldabréf
af Reitum fyrir 25 milljarða króna auk
þess sem félagið samdi um 26 milljarða
króna lánsfjármögnun við Íslandsbanka.
Að sögn Guðjóns Auðunssonar, for-
stjóra, er fjárhæð þessara viðskipta ein
sú hæsta með íslenskt einkafyrirtæki til
þessa og viðskiptin ein þau stærstu sem
lífeyrissjóðir landsins hafa átt hlutdeild í.
Reitir eru stærsta fasteignafélag lands-
ins með eignasafn sem metið er á um
100 milljarða króna. Stefnt er að skrán-
ingu félagsins í apríl á næsta ári.
Reitir ljúka 68 milljarða
króna endurfjármögnun
STUTTAR FRÉTTIR ...
FRÉTTASKÝRING
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Það er raunhæft að stjórnvöld geti
kynnt áætlun um afnám fjármagns-
hafta „snemma á næsta ári“ en full-
mótuðum tillögum frá ráðgjöfum
stjórnvalda var skilað til stýrinefndar
um losun hafta í síðustu viku.
Þetta sagði Lee Buchheit, einn
helsti ráðgjafi stjórnvalda við vinnu
um losun hafta, í samtali við Morg-
unblaðið skömmu áður en fundur
slitastjórna föllnu bankanna og full-
trúa þeirra með ráðgjöfum íslenskra
yfirvalda hófst á Grand hóteli í gær.
Líkt og greint var frá í Morgun-
blaðinu sl. laugardag var fundurinn
haldinn að beiðni slitastjórnanna til
að veita þeim tækifæri til að koma á
framfæri sínum sjónarmiðum í
tengslum við uppgjör föllnu bank-
anna og afnám hafta. Buchheit benti
á að slitabúin væru ekki einu að-
ilarnir sem hefðu áhuga á því að fá
undanþágu til að fara út fyrir höftin.
Þetta er fjarri því í fyrsta skipti
sem ráðgjafar stjórnvalda hafa átt
fundi með slitastjórnum og fulltrúum
þeirra um þessi mál. Þannig átti slit-
astjórn Glitnis meðal annars fund
með framkvæmdastjórn stjórnvalda
um losun hafta í október sl., sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins.
Til stendur að haldnir verði fleiri
sambærilegir fundir með öðrum
hagsmunaaðilum á Íslandi sem
kunna einnig að hafa skoðanir á því
hvaða leið stjórnvöld eigi að fara
samhliða fyrstu skrefum við tilslökun
hafta. Þar má meðal annars nefna líf-
eyrissjóðina, að sögn Buchheits.
Allar eignir eru undir
Aðspurður vildi Buchheit ekkert
tjá sig um þær tillögur, sem Morgun-
blaðið hefur áður upplýst um, að
lagður verði sérstakur útgönguskatt-
ur á allar greiðslur út fyrir höft né
heldur hversu há skattprósentan
yrði. Slíkt útgöngugjald myndi þá
einnig ná til allra greiðslna slitabú-
anna til erlendra kröfuhafa út úr ís-
lenska þjóðarbúinu. Samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins hefur
verið ráðgert að gjaldið verði 35%.
Á fundi með samráðsnefnd fulltrúa
allra þingflokka í fyrradag gerðu ráð-
gjafar stjórnvalda nefndinni grein
fyrir meginatriðum þeirra tillagna
sem búið er að skila. Þær tillögur
samanstanda annars vegar af út-
gönguskatti og hins vegar aðgerðum
til að taka á aflandskrónuvandanum
og tilslökunum fyrir beinar erlendar
fjárfestingar innlendra aðila úr landi
og lengri tíma fjárfestingar í erlend-
um verðbréfum.
Tillögur um útgönguskatt miðast
einkum að því að tryggja jafnræði við
losun hafta. Er skatturinn því með
öðrum orðum yfirlýsing af hálfu ís-
lenskra stjórnvalda um að greiðslur
út fyrir landamæri, til að mynda
vegna mögulegra undanþágna til
handa slitabúunum við nauðasamn-
inga, verði meðhöndlaðar með sama
hætti og gildir um aðra íslenska lög-
aðila. Enginn greinarmunur er gerð-
ur á því hvort þær séu framkvæmdar
í krónum eða gjaldeyri. Erlendar
eignir búanna verða ekki teknar út
fyrir sviga, líkt og kröfuhafar hafa
ráðgert, enda eigi þeir aðeins kröfur í
krónum á íslensk slitabú.
Að óbreyttu myndi skatturinn
þýða að slitabúin gætu þurft að
greiða mörg hundruð milljarða til
ríkisins vilji þau ljúka uppgjöri bú-
anna. Bókfært virði eigna þeirra
nemur samtals um 2.600 milljörðum
– um 2.000 milljarðar eru í erlendum
eignum – og eiga erlendir aðilar um
94% allra krafna á hendur búunum
Þrengri fjárfestingaheimildir
Þær tillögur sem verður fyrst
hrint í framkvæmd við losun hafta
lúta að skammtímakrónueignum er-
lendra aðila – í ríkisverðbréfum og
innstæðum – og beinum fjárfest-
ingum innlendra aðila erlendis.
Vinnuheiti þeirrar áætlunar er Proj-
ect Slack, eins og áður hefur verið
sagt frá í Morgunblaðinu, en til skoð-
unar er að nýta meðal annars gjald-
eyrisforða Seðlabankans – hrein
gjaldeyriskaup hans nema hátt í 100
milljörðum á þessu ári – í þessu sam-
hengi. Markmiðið er jafnframt að út-
búa leiðir fyrir innlenda aðila, bæði
lífeyrissjóði og fyrirtæki, til að koma
fjármunum úr landi án þess að þurfa
að greiða þann útgönguskatt sem
fyrirhugað er að kynna til sögunnar
sem hluta af áætlun um afnám hafta.
Útgöngugjaldið mun hins vegar ná
til aflandskróna í eigu erlendra aðila
eftir að þeir verða knúnir til að skipta
krónueignum sínum á afslætti yfir í
skuldabréf í erlendri mynt til meira
en 30 ára. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins hafa tillögur gert
ráð fyrir því að um yrði að ræða fasta
vexti undir 3%. Líklegt má telja að
ríkið myndi þurfa að greiða nærri
helmingi hærri vexti ef það gæfi út
sambærilegt skuldabréf á alþjóð-
legum lánamörkuðum.
Þrengt verður að fjárfestinga-
heimildum aflandskrónueigenda,
sem eiga um 130 milljarða í inn-
stæðum og um 170 milljarða í ríkis-
verðbréfum, þannig að þeir muni
standa frammi fyrir því að taka ann-
aðhvort þátt í slíkum skuldabréfa-
skiptum eða að eiga krónur á vaxta-
lausum reikningi í Seðlabankanum
með engum fjárfestingarheimildum.
Aflandskrónueigendur sem hafa fjár-
fest í ríkisverðbréfum verða nauð-
beygðir til að taka þátt í skuldabréfa-
skiptunum þegar skuldabréfaflokkar
þeirra koma á gjalddaga. Erlendir
aðilar eiga um 80 milljarða í rík-
isverðbréfum á gjalddaga 2015 og
2016. Hægt verður að eiga í við-
skiptum með skuldabréfið sem verð-
ur útgefið af ríkinu en vilji fjárfestar
losa um bréfin sín þá munu þeir
þurfa að greiða 35% útgöngugjald.
Haftaáætlun kynnt
snemma á næsta ári
Morgunblaðið/Kristinn
Höft Lee Buchheit og Glenn Kim eru ráðgjafar íslenskra stjórnvalda.
 Skuldabréf til aflandskrónueigenda bæri um 3% vexti
Ekki þarf að óttast að stjórnvöld séu að gefast upp á því verkefni að vinna
að losun fjármagnshafta. Þvert á móti er búið að vinna markvisst að
lausn vandans og aldrei hafa stjórnvöld verið jafnnærri því og nú að tefla
fram fullbúnum hugmyndum til að kynna áætlun um afnám hafta. Þetta
kom fram í svari Bjarna Benediktssonar, fjármála- og efnahagsráðherra,
á Alþingi í gær við fyrirspurn frá Helga Hjörvar, þingflokksformanni Sam-
fylkingarinnar, sem gagnrýndi að ekki væri komin fram útfærsla frá
stjórnvöldum um hvernig leysa ætti þann vanda sem lýtur að uppgjöri sli-
tabúanna og losun hafta.
„Ef ég les Morgunblaðið virðist það vera, eftir nærri tveggja ára starf,
að þá hafi ríkisstjórnin engum samningum náð við kröfuhafa, engar áætl-
anir haft uppi um það og sé nú einvörðungu með í höndunum sex ára
gamlar hugmyndir um útgönguskatt,“ sagði Helgi. Slíkur skattur væri í
eðli sínu ekki annað en gjaldeyrishöft.
Bjarni benti á að þótt slitabúin væru stór hluti vandans þá væri einnig
um að ræða krónur sem vilja leita út úr hagkerfinu sem eru utan slitabúa.
Jafnframt mætti ekki gleyma almenningi, fyrirtækjum og lífeyrissjóðum.
„Það er einungis með því að nálgast þetta með heildstæðri lausn sem ég
trúi því að við náum árangri.“
Fjármálaráðherra bætti því við að hann skynjaði „óttablandinn tón“ í
málflutningi Helga þar sem nú væri útlit fyrir að loksins næðist árangur
við losun hafta sem myndi valda straumhvörfum.
Skynjar „óttablandinn tón“
BJARNI SEGIR ÚTLIT FYRIR LAUSN SEM MARKI STRAUMHVÖRF
Jólasöfnun
Mæðrastyrksnefndar Reykjavíkur er hafin
Það hefur sýnt sig að á erfiðum tímum stendur
íslenska þjóðin saman og sýnir stuðning,
hver og einn eftir bestu getu.
Hægt er að leggja framlög inn á reikning
nr. 0101-26-35021, kt. 470269-1119
Einnig er opið fyrir síma á skrifstofutíma
s. 551 4349, netfang: maedur@simnet.is
SKÓLAR OG NÁMSKEIÐ
SÉRBLAÐ
PÖNTUNARTÍMI AUGLÝSINGA:
Fyrir kl. 16, föstudaginn 19.des
Í blaðinu verður
fjallað um þá
fjölbreyttu flóru
sem í boði er fyrir
þá sem stefna
á frekara nám
–– Meira fyrir lesendur
NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR:
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105
kata@mbl.is
Morgunblaðið
gefur út sérblað
um skóla og
námskeið
mánudaginn
5. janúar.