Breiðholtsblaðið - 01.01.2007, Blaðsíða 4

4 Breiðholtsblaðið JANÚAR 2007
Mér leist strax vel á Seljahverfið
Sigtryggur R. Eyþórsson eða
Sigtryggur í XCO eins og margir
þekkja hann er einn frumbýlinga
í Seljahverfinu. Hann byggði hús
við Akraselið á fyrri hluta átt-
unda áratugarins á sama tíma
og hann var að hefja sjálfstæðan
atvinnurekstur. Hann segir fjórt-
ánda nóvember 1974 vera eftir-
minnilegan dag í lífi sínu vegna
þess að þann dag hafi hann lok-
ið við að gera hús sitt fokhelt
og sama dag hafi yngri sonur-
inn fæðst. Sigtryggur hefur rek-
ið inn- og útflutningsfyrirtækið
XCO í nær 35 ár og er auk þess
einn af frumkvöðlum í viðskipt-
um við Kína, sem voru sára lítil
fram á áttunda tug liðinnar ald-
ar. Hann hefur átt sæti í stjórn
Íslensk- kínverska viðskiptaráðs-
ins og veitti því formennsku um
skeið. Hann hefur einnig átt þátt
í að kynna Kína og kínverska
menningu hér á landi með ýms-
um hætti, m.a með útgáfu blaða
í tilefni kínversku áramótanna á
undanförnum árum. Kínversku
áramótin eru að þessu sinni 18.
febrúar þegar ár svínsins hefst.
Breiðholtsblaðið leit til þessa
gróna Breiðholtsbúa á dögunum
og spurði hann fyrst hvað orð-
ið hafi til þess að ungur maður,
sem var uppalinn inni við Sund
en síðar og lengst af í Vesturbæn-
um hafi ákveðið að gerast frum-
býlingur í þessu nýja hverfi sem
skiptar skoðanir voru um hvern-
ig myndi reynast að uppbygg-
ingu þess lokinni.
Leist strax vel á
Seljahverfið
“Ég var búinn að horfa eftir
byggingarlóð í Reykjavík um tíma
og hafði tvisvar sent umsókn. Önn-
ur umsóknin var um lóð í Foss-
voginum en hin í Stóragerði. Á
þessum árum var mikil eftirspurn
eftir byggingarlóðum og færri
fengu en vildu. Ég fylgdi þessum
umsóknum ekkert eftir hvorki
með viðtölum við borgarfulltrúa
eða eftir öðrum leiðum. Ég sendi
svo þriðju umsóknina þegar far-
ið var að úthluta lóðum í Selja-
hverfinu og fékk lóðina númer
níu við Akraselið skömmu síðar.
Lóðarúthlutunin kom mér satt að
segja nokkuð á óvart vegna þess
að þótt framboð á lóðum hefði
aukist með tilkomu Breiðholtsins
þá ýtti ég ekkert á eftir þessar
umsókn fremur en hinum fyrri.
Vera má að tillit hafi verið tekið
til þess að ég var búinn að sækj-
ast eftir lóð í tvö skipti.” Þú hefur
þá strax verið ákveðinn í að taka
við lóðinni og byggja yfir fjölskyld-
una í þessu nýja hverfi sem sumir
sögðust á þeim tíma aldrei myndu
flytja í? “Já - ég var strax ákveðinn
í því. Hinu er ekki að neita að ýms-
ir höfðu ákveðnar efasemdir um
Breiðholtið á þessum tíma. Mönn-
um fannst þetta langt frá gömlu
Reykjavík og aðrir settu hæð
byggingarlandsins fyrir sig. Fólk
hélt að gróður myndi ekki þrífast
og að vetur yrðu mun snjóþyngri
en þar sem lægra er. Akraselið er
í 81 metra hæð yfir sjávarmáli en
það hefur ekki komið í veg fyrir
að gróður þrifist og Breiðholtið
er ekkert snjóþyngra en mörg önn-
ur svæði í borginni, a.m.k. ekki
í öllu venjulegu árferði. Ég hafði
aldrei neinar áhyggjur af þessu
og taldi strax að þetta gæti orðið
fallegt og gróið hverfi þegar bygg-
ingu þess lyki sem hefur orðið
raunin. Mér leist strax vel á Selja-
hverfið.” En það hefur ekki verið
svona gróið þegar þú byrjaðir að
byggja? “Nei - ég fékk lóðina 1973
og byrjaði að byggja vorið eftir. Þá
var aðeins eitt hús við Akraselið.
Gissur Þorvaldsson, sem þá var
framkvæmdastjóri Vöruflutninga-
miðstöðvarinnar og síðar Land-
flutninga hafði byggð á númer sjö
en mín lóð var númer níu. Giss-
ur var frumbýlingur í raun. Hann
byggði nokkru á undan öðrum og
húsið hans stóð eitt eins og “hús-
ið á sléttunni” í einhverja mánuði
en svo fór hverfið að rísa. Hús-
ið okkar varð fokhelt um haust-
ið og síðan fluttum við inn í það
vorið 1976, talsvert hrátt eins og
algengt var á þeim tíma þegar fólk
var búið að selja ofan af sér upp
í byggingakostnaðinn. Fólk flutti
oftast inn um leið og það gat og
lauk síðan við ýmis konar frágang
bæði innan dyra og utan. Við lögð-
um talsvert upp úr því að laga til
í kringum okkur og það sem sér-
stakt var að þrjár fjölskyldur, sem
byggt höfðu hlið við hlið, ákváðu
að skipuleggja lóðirnar saman.
Það var fjölskylda Gissurar sem
byggt hafði á númer sjö, við á
númer níu, og Vigfús Björnsson,
bakarameistari, sem þá var annar
af eigendum Breiðholtsbakarís,
og byggt hafði á númer 11. Við
fengum garðyrkjumeistara til þess
að vinna þetta skipulag þannig að
lóðirnar mynduðu eina heild. Við
settum ekki upp neinar girðingar
eða hekk til þess að aðskilja þær
þannig að þær voru eins og einn
garður. Þetta heppnaðist mjög
vel og skapaði grundvöll fyrir góð
samskipti og mikinn samgang við
nágranna okkar. Börnin nutu þess
líka að garðarnir voru eitt sameig-
inlegt leiksvæði. Rýmið var meira
og það komu aldrei upp nein
vandamál þótt þau léku sér svona
yfir lóðamörk. Ég fékk gamlan
kunningja minn, Jón Björnsson,
arkitekt, sem starfaði lengi hjá
Reykjavíkurborg til þess að teikna
húsið fyrir mig. Ég var mjög hepp-
in að því leyti vegna þess að Jón
fann góða lausn á að fella húsið
að umhverfinu og þetta hjálpaði
okkur þegar kom að því að ganga
frá lóðinni og tengja hana við
nágrannalóðirnar.” Breytingin er
því orðin mikil frá því þú stakkst
fyrstu skóflustunguna? “Já - hún
er mikil. Þetta voru holt og móar
umhverfis okkur í fyrstu og eitt
sem ég veitti athygli á fyrstu árun-
um var hversu mikið var um smá-
flugur í Breiðholtinu. Þær hafa
að mestu horfið og eins mófuglar
sem verptu hér út um allt. Það
verpir þó einstaka fugl hér enn-
þá en ég held að heimiliskettirnir
í hverfinu hafi átt sinn þátt í að
hrekja þá á brott. Breiðholtið var
auðvitað einskonar sveit á þess-
um tíma og því þarf ekki að undra
þótt þessi byggð mætti ákveðinni
neikvæðni af hálfu gróinna borgar-
barna í byrjun.”
Byrjaði í Kiwanis en held
mig alltaf við sundið
Fljótlega tók margskonar félags-
líf að þróast í Breiðholtinu. Þú hef-
ur tekið þátt í að efla það? “Já
- ég hef tekið talsverðan þátt í
félagslífi í Breiðholtinu. Það byrj-
aði með Kíwanisklúbbnum Vífli
sem allnokkrir Breiðhyltingar
stofnuðu. Vífillinn starfaði af tals-
verðum krafti um árabil en svo
dróg smám saman út starfsemi
hans. Menn fluttu til. Sumir fluttu
úr hverfinu og aðrir höfðu nógu
að sinna við störf og önnur áhuga-
mál. Kíwanishreyfingin er alþjóð-
legur félagsskapur og styrkir ýmis
góð málefni og ég veitti fjáröflun-
arnefnd hans forstöðu um tíma.
Þá hófum við m.a. útgáfu blaðs.
Kíwanisblaðsins Vífils, sem kom
út tvisvar á ári um árabil. Ég hef
einnig starfað í Rotary félagsskap
í Breiðholtinu og hef í gegnum
bæði þessi félög átt kost á að
kynnast mörgu ágætu fólki hér
í hverfinu. Ég held að félagslíf
af þessum og öðrum toga innan
hverfanna sé nauðsynlegt. Það
gefur fólki tækifæri á að kynnast
og það myndar meiri samheldni
hverfisbúa. En ef við hverfum að
óformlegra félagslífi þá höfum við
hjónin stundað sund í mörg ár og
alltaf notað Breiðholtslaugina eftir
að hún var byggð. Við byrjum dag-
inn oft á sundferð eins og reyndar
margir gera og við höfum eignast
ágæta kunninga í sundinu. Sama
fólkið kemur dag eftir dag, fær sér
sundsprett, slakar á í pottunum
og spjallar saman. Málefni dags-
ins eru þá oft tekin til umræðu og
hver hefur sína skoðun en það hef-
ur ekkert með kunningsskapinn
að gera. Hann er alveg jafn góður
þótt mönnum sýnist misjafnt í hin-
um ólíklegustu málum.”
Stórar ákvarðanir á sama
tíma
Leið þín lá að viðskiptum og þú
tókst að þér að veita nýstofnuðu
fyrirtæki forstöðu um svipað leyti
og þú ákvaðst að gerast Breiðhylt-
ingur. Voru þetta ekki tvær stór-
ar ákvarðanir á sama tíma? “Það
má segja það. Nokkru áður hafði
ég ásamt þremur félögum mínum
úr Vesturbænum ákveðið að stof-
na fyrirtæki. Við höfðum gengið
saman í skóla og alið þann draum
með okkur að stofna fyrirtæki á
sviði verslunar og viðskipta. Við
unnum síðan saman að undirbún-
ingsstarfi en þremur árum eftir
að við stofnuðum fyrirtækið var
ljóst að ætti eitthvað að verða
úr þessu yrði einhver okkar að
helga sig því af fullum krafti. Ég
hafði starfað við heildverslun um
tíma og ákvað vorið 1974, sama
vorið og ég var að hefja bygging-
arframkvæmdir í Akraselinu, að
segja starfi mínu lausu og takast á
við að byggja fyrirtækið upp. Við
fluttum starfsemi þess af Lauga-
vegi 3, þar sem við höfðum haft
skrifstofuaðstöðu, í húsnsæði við
Vesturgötu 53b í Reykjavík. Með
því var ég svona hálfpartinn að
flytjast heim því ég hafði alist upp
í þessu húsi frá því fyrir fermingu
og þar til að ég flutti að heiman
eins og það er kallað. Húsnæðið
sem fyrirtækið hafði til umráð
fyrstu árin var ekki stórt. Um 35
fermetrar auk gleymsluplássi í
kjallara sem tæpast var manngeng-
ur. Því má segja að vart hafi verið
hægt að byrja með minna. Við
vorum þar þó sex ár en fluttumst
þá í Búðargerði þar sem verslunin
Kjötborg hafði áður verið, þaðan
sem leiðin lá síðar inn að Sund-
um; fyrst í Skútuvoginn og síðan
í Vatnagarðana. Með því má segja
að ég hafi enn verið að fara heim
því athafnahverfið við Sundin er
ekki langt frá fyrra bernskuheimili
mínu sem var við Skipasundið.
Fyrstu verkefni okkar á sviði við-
skipta var innflutningur á vefnað-
arvöru, prjónagarni og teppum
en fljótlega fórum við að fást við
innflutning á matvöru.”
Allt annað
viðskiptaumhverfi
Viðskiptaumhverfið hefur verið
með öðrum hætti á þessum árum
en nú? “Það var með allt öðrum
hætti. Á þessum árum voru engar
lágvöruverslanir til eða stórmark-
aðir í því formi sem við þekkjum
í dag og fáar verslanir stunduðu
beinan innflutning. Hlutverk heild-
verslunarinnar hefur því breyst
en er þó að mínu mati hvergi lok-
ið. Ég sé ekki fyrir mér að þessi
hluti verslunarinnar hverfi endan-
lega af sjónarsviðinu þótt hlutverk
hans hafi breyst og muni áfram
breytast með breyttum heimi.”
Þið byggðuð fyrirtækið ekki alfar-
ið á innflutningsverslun heldur
fóruð fljótlega að leita fyrir ykkur
með útflutning sem heildverslanir
gerðu fremur lítið af á þeim tíma?
“Það er rétt. Við höfðum ákveð-
ið það strax í byrjun að halda
þeim möguleika opnum og fórum
fljótlega að athuga möguleika á
útflutningi á æðardún og einnig
á vorkópaskinnum. Skinnamark-
aðurinn dróst þó fljótlega saman
einkum vegna mikillar gagnrýni á
selveiðar sem náttúruverndarsinn-
Sigtryggur R. Eyþórsson.
V I Ð T A L I Ð
Sigtryggur með starfsfólki á Búðargerðisárum XCO. Fr.v. Ralph T. Hannam, Ásgeir Þórðarson, Sigtryggur,
Margrét Gunnarsdóttir og Ingólfur Kristmundsson. Yst til hægri má sjá málverk af húsinu við Vesturgötu
53b þar sem Sigtryggur hóf störf fyrir XCO á sama tíma og hann hóf að byggja í Seljahverfinu. Foreldrar
hans, Eyþór Magnús Bæringsson, kaupmaður og Fjóla Jósefsdóttir bjuggu í húsinu um margra ára skeið.