Allt um íþróttir - 01.10.1951, Síða 12

leikum en nokkur annar, sem vit-
að er um, nema ef vera skyldi
Paul Morphy. Hann var einnig
fríðleiksmaður, glæsimenni í fasi
og framgöngu.
Hann hóf ungur að þroska hina
einstæðu skákhæfileika sína, bæði
með virkri þátttöku og athugun-
um. Ólíkt öðrum meisturum síns
tíma lagði hann litla rækt við
byrjanir, en því meiri við tafllok,
þar sem tækni má sín iðulega meir
en ímyndunaraflið. Reynslu sína
jók hann í New York með hrað-
skákum um peninga, og brýndu
þær hið síðar óskeikula stöðumat
hans. Hann lærði líka að leika
hratt, án afleikja, og um fjölda
ára þekkti hann í mótum ekki
tímaþröng nema af afspum. Þeg-
ar hann var upp ásitt bezta, var
öryggi hans slíkt, að næstum aldrei
varð vart afleikja í skákum hans.
Á 8 árum tapaði hann aðeins 10
keppnisskákum á móti 136.
Capablanca sóttist alltaf eftir
hreinum stöðum, krystaltærum, og
sýndi ótrúlega lægni við að forð-
ast allt, sem gat flækt baráttuna.
Til þess að ná stöðum, sem hent-
uðu stíl hans, sýndi hann næstum
leyndardómsfulla innsýn, og strax
og grillti í hið minnsta óveðurs-
ský, breytti hann um stefnu, til
þess að halda hreinum línum.
Þessi stíll hans féll áhorfendum
ekki í geð, og staðreynd er, að
hann gerði fleiri jafntefli en sam-
tícfarmenn hans og enginn heims-
meistari hefur fært skákina nær
jafnteflisdauðanum en hann.
Hvernig gat hann þá náð hinum
undraverða árangri? í hverju fólst
geta hans? í fyrsta lagi gat hann
séð hinn fjarlægasta háska eða
minnsta tækifæri löngu fyrirfram.
í öðru lagi hinni óbrugðulu tækni
og hinni einstæðu tilfinningu fyr-
ir og ríka skilningi á innstu leynd-
ardómum stöðubaráttunnar, sem
gerði honum fært að halda í hinn
smávægilegasta stöðulega ávinn-
ing, sem hann með ótrúlegri ná-
kvæmni jók og hagnýtti sér til
sigurs.
Hér er skák, sem gefur góða
hugmynd um stíl Capablanca, stíl-
inn, sem fékk honum viðurnefnið
,,skákvélin“. Hann stendur ofur-
lítið betur að vígi eftir byrjunina,
en munurinn er svo lítill, að jafn-
tefli virðist óhjákvæmilegt. En
staðan er honum einmitt að skapi,
einföld og hrein. Það er stórfurðu-
legt, hvemig hann heldur í ávinn-
inginn og vinnur kerfisbundið að
því að auka hann.
Bad Kissingen 1928:
Drottninqar-lndversk vörn.
Hv.: Bogoljubov
1. d2—d4
2. c2—c4
3. Rgl—f3
4. Rbl—c3
5. Bcl—g5
6. e2—e3
Sv.: Capablanca
Rg2—f6
e7—e6
b7—b6
Bc8—b7
Bf8—e7
Þar eð hvítur reynir ekki að ná völd-
um á e4 með Dc2, notar Capablanca
reitinn til allsherjar uppskipta, sem
ekki er óalgengt í byrjunum hans,
þar eð það gerir stöðuna einfaldari.
6...... Rf6—e4
7. Bg5Xe7 Dd8Xe7
IÞRÓTTIR
334