Skinfaxi - 01.11.2013, Qupperneq 22

22 SKINFAXI – tímarit Ungmennafélags Íslands
Niðurstöður æskulýðsrannsóknar-
innar Ungt fólk 2013 sýna að mikil
aukning hefur átt sér stað í íþrótta-
iðkun nemenda í 5., 6. og 7. bekk á
síðustu sex árum. Árið 2007 æfðu eða
kepptu 29% stelpna fjórum sinnum í
viku eða oftar með íþróttafélagi sínu
en nú er hlutfallið 42%. Strákar æfa
þó hlutfallslega meira, en 46% þeirra
æfa eða keppa fjórum sinnum í viku
eða oftar. Hlutfallið var 34% árið
2007. Þetta kom m.a fram á kynn-
ingarfundi hjá Rannsóknum og
greiningu sem haldinn var á Naut-
hóli þann 7. nóvember sl.
Nemendur í 5., 6. og 7. bekk í öllum grunn-
skólum landsins tóku þátt í könnun sem lögð
var fyrir nemendur í febrúar á þessu ári.
Rannsóknir & greining framkvæmdi rann-
sóknina í samvinnu við mennta- og menn-
ingarmálaráðuneytið.
Fjölmargar rannsóknir undanfarinna ára
hafa leitt í ljós mikilvægi skipulagðs félags-,
æskulýðs- og tómstundastarfs meðal barna
og unglinga. Að sama skapi hafa rannsóknir
sýnt að íþróttaiðkun og almenn hreyfing
draga úr líkum á frávikshegðun og auka líkur
á góðri líðan, bæði andlegri og líkamlegri.
Þannig eru börn og unglingar, sem taka þátt
í skipulögðu starfi, líklegri til að neyta hollr-
ar fæðu, þeim líður betur andlega en öðrum
ungmennum og þau eru ólíklegri til að reykja
eða neyta áfengis og annarra vímuefna. Þá
hefur komið í ljós að íþróttaiðkun eykur líkur
á góðum námsárangri. Nýlegar rannsóknir
vekja vonir um að íþróttir geti gegnt mikil-
vægu hlutverki fyrir ungmenni sem búa við
erfiðar aðstæður.
Þannig dregur íþróttaiðkun almennt úr
líkum á andlegri vanlíðan en samband þess-
ara þátta er sterkara meðal þeirra unglinga
sem búa við erfiðar aðstæður heima fyrir, svo
sem við heimilisofbeldi og rifrildi. Það virðist
því skipta verulegu máli að hvetja til íþrótta-
iðkunar meðal ungs fólks og virkja sérstak-
lega þá sem búa ekki við góðar heimilis-
aðstæður. Bent hefur verið á að líkamleg
hreyfing hafi á undanförnum árum víða
minnkað sökum lífstílssbreytinga, sérstaklega
í vestrænum samfélögum. Íslenskar rann-
sóknir meðal barna í efstu bekkjum grunn-
skóla sýna að sambærileg þróun hefur orðið
undanfarinn áratug þegar metið er hlutfall
þeirra unglinga sem hreyfa sig mikið eða
mjög mikið á móti hlutfalli þeirra sem hreyfa
sig lítið sem ekki neitt. Þannig bendir þessi
tímagreining til að í þessum aldurshópi hafi
hlutfall þeirra sem hreyfa sig mikið eða mjög
mikið heldur aukist undanfarin ár en að
sama skapi hefur hlutfall þeirra sem hreyfa
sig lítið sem ekki neitt einnig hækkað.
Á myndunum hér til hliðar má sjá hlutfall
þeirra nemenda í 5., 6. og 7. bekk sem segj-
ast reyna á sig líkamlega þannig að þeir mæð-
ist eða svitni og eru niðurstöður sýndar ann-
ars vegar fyrir þá sem segja slíkt eiga við einu
sinni til þrisvar sinnum í viku (efsta mynd) og
hins vegar fyrir þá sem reyna á sig þannig að
þeir mæðast eða svitna fjórum sinnum í viku
eða oftar (miðmynd). Ef byrjað er á því að
skoða niðurstöður fyrir nemendur í 5. bekk
má sjá að um 39% nemenda segja að þeir
reyni þannig á sig líkamlega einu sinni til
þrisvar sinnum í viku og 37% segja slíkt eiga
við fjórum sinnum í viku eða oftar. Hlutfall
sjöttubekkinga, sem reyna á sig líkamlega
fjórum sinnum í viku eða oftar, er ívið hærra,
þar sem um 49% þeirra segjast gera það og
ef litið er til nemenda í 7. bekk á þetta við um
rúmlega helming nemenda (56%). Strákar
eru líklegri en stelpur til að reyna á sig líkam-
lega fjórum sinnum í viku eða oftar og á það
við um allar bekkjardeildirnar.
Æskulýðsrannsóknin Ungt fólk 2013:
Mikil aukning í
íþróttaiðkun nemenda í 5., 6. og 7. bekk á síðustu sex árum