Dagrenning - 01.12.1946, Blaðsíða 29

Þjóðverjum staðfestu, hvað þessi hamingju-
skipti voru markverð og óvænt, því að þeir
kvörtuðu yfir því, að „bandamenn notfærðu
sér dimma þoku“.
Á þessum stað var það, senr sóknin mikla
brauzt fram eins og flóðbylgja, sem hrífur
allt með sér. Á henni varð ekkert lát fyrr
en herirnir heyrðu kallið á vopnahlésdag-
inn: „Hættið að skjóta!“ Vissulega er það
meira en tilviljun ein, að hugarangur brezku
þjóðarinnar skvldi snúast upp í sigurgleði
undir eins eftir almenna bænadaginn. Sigur-
inn lá í loftinu upp frá þeirn degi og þar
til yfir lauk.
Þetta eru aðeins nokkur dæmi af mörguin
úr sögu Breta urn það, þegar Guð skerst í
leikinn með þeim, en þau staðfesta mjög
vel þá trú Churchills forsætisráðherra, að
„við eigum okkar verndara“.
KRAFTAVERKIÐ VIÐ DUNKIRK.
Tuttugu og tveimur árum eftir sigurinn,
sem kom á eftir almenna bænadeginum 4.
ágúst 1918, var Bretland aftur í mikilli
liættu statt. 10. maí 1940 hófst leifturstríð
Þjóðverja gegn Niðurlöndum og Frakklandi.
í lok annarrar vikunnar í maímánuði vom
rofnar varnir Frakka við Sedan og Mense,
og eftir það sóttu þýzkar vélaherdeildir hratt
fram yfir Frakkland og Belgíu. Leopold kon-
ungur samdi urn uppgjöf og belgíski herinn
lagði niður vopnin, og hinn þýzki „ljár náði
næstum til Dunkirk", einu hafnarinnar, það-
an sem brezka hemum var undankomu auð-
ið. Mánudaginn 29. maí hafði sigurinn
stigið þýzku herstjórninni svo til liöfuðs, að
hún tilkynnti: „Brezki herinn er umkringd-
ur. Hersveitir okkar sækja að honurn til þess
að uppræta hann.“ Ástandið var ákaflega
alvarlegt, þegar allt var um garð gengið,
sagði Churchill svo í ræðu, sem hann hélt í
neðri deild þingsins 4. júní:
„Þegar ég bað þingið fyrir viku síðan að
vera viðbúið því að hlýða á skýrslu mína í
dag, þá óttaðist ég, að það yrði hlutskipti
mitt að skýra frá ægilegasta ósigri í hinni
löngu sögu okkar. Ég gerði ráð fyrir — og
um það voru nokkrir dómbærir menn mér
sammála, — að ekki kænrist aftur á skipsfjöl
nema um það bil 20—30 þúsund manns.
Öllu úrvalsliði hins brezka hers, sem verða
átti sá kjami, sem við áttum að byggja á
og utan um í framtíðinni og eigum að nota
til þess að byggja upp mikinn brezkan her
á seinni árum stríðsins, virtist búin tortím-
ing á vígvellinum eða að hann yrði tekinn
til fanga og hans biði srnán og hungur.“
En samkvæmt tilmælum hans hátignar
konungsins hafði verið haldinn almennur
bænadagur 26. maí. Konungurinn flutti
ávarp í útvarp og bað brezku þjóðina og allt
heimsveldið að fela Guði mál sín. í farar-
broddi ráðherranna fór konungurinn til
Westminster‘Abbey, en milljónir þegna hans
um víða veröld fóru til kirkju til þess að
sameinast í bæn. Morguninn eftir stóð þessi
setning í Daily Sketch: „Ekkert þessu líkt
hefir nokkurn tíma áður komið fyiii.“
Brátt var orðið „kraftaverk" á allra vörum.
Hin óvæntu tíðindi höfðu gerzt. 335 þús-
undir manna höfðu verið hrifnar „úr klóm
dauðans og smánarinnar heim til ættlands
síns“. í ræðu sinni 4. júní átti Churchill
því láni að fagna að geta sagt: „Björgun,
sem var einstakt kraftaverk, unnin með
þolgæði, með fullkomnum aga, með einlægri
þjónustusemi, með úrræðasemi, með dugn-
aði, með ósigranlegri trúmennsku". En þrátt
fyrir þetta hefði björgun þessi aldrei tekizt,
ef ekki hefðu skeð tvö undur — ofsastoimm
í FJandern og Jogn og ládeyða á Ermar-
sundi. Sunnudaginn 9. júní var haldinn al-
mennur þakkardagur. Eftirfarandi kaflar úr
grein eftir C. B. Mortlock í Daily TeJegrapJi
8. júní bera þess Ijósan vott, „að þjóðin var
DAGRENNING 27