Reykjalundur - 01.06.1954, Page 23

Enda þótt helgxsögur frægra dýrlinga
væru mjög með sama sniði um alla álí'-
una, koma þó iðulega fyrir smávægileg
frávik, sem benda til ákveðins uppruna.
A klæði þessu er þannig til dæmis einu at-
riði sleppt, sem venjulega fíýtur með á
erlendum Marteinsmyndum. Það er frá-
sögnin urn það', er vígja skal Martein til
biskups í Tours. Þá er hann svo lítillátur,
að hann felur sig í gæsagarði og hyggst
þannig komast undan vígslunni. En gæs-
irnar gerðu mikið garg og komu upp um
biskupsefnið. Síðan er það siður erlendis
á hverri Marteinsmessu, en hún er hinn
11. nóvember, að slátra gæs til matar. Hér
úti á Islandi voi*u gæsir sjaldnast húsdýr,
og því eðlilegt að frásögnin um þetta falli
niður úr sögunni. Tvær fornar Marteins-
sögur eru til á íslenzku (gefnar út í Heil-
agra manna sögum Ungers, 1877), og fer
ekki á milli mála, að sú eð'a sá, sem ldæðið
hefur gert, hafi þekkt þær vel.
En vendum nú okkar kvæði í kross. Sé
fullyrðing mín rétt, að þetta altarisklæði
sé íslenzkt að uppruna, hvernig getur það
þá verið komið alla leið hingað suður til
Frakklands? Hið eina, sem vitað er um
sögu þess, er það, að Karl 10. Frakkakon-
ungur keypti það árið 1829 af kunnum
safnara, llevoil að nafni, en hann liafði
fengið það á Norður-Frakklandi á stjórn-
byltingarárunum. Ur höndum Karls kon-
ungs fór það svo í hið fræga safn, Louvre,
en þegar kirkjugripir voru teknir úr því og
settir í sérsafn, fór það ásamt með þeim í
klaustursafnið Cluny. Upplýsingarnar eru
því ekki miklar, — en nægar. Við vitum,
að það voru sjómenn frá borgum Norður-
Frakklands, sem einkum stunduðu veiði
hér við land á ofanverðri 18. öld. Heilagur
S*J 1 vC mm--- VV;J>5« \í‘V^irS m: /ó •r\l ftf;
m • g ■m' ««»■- ~ Sf: iSfiiu
tíst i . ■ '
m
k iii ilM i ‘ L
Ileilayur Marteinn mœtir þurjamunni oij yejur honum kyrtil sinn.
ltEYKJALUNDUR
21