Reykjalundur - 01.06.1954, Qupperneq 28

(pneumonectomy). Var það í fyrsta skipti,
sem slíkur uppskurður hafði verið gerður
í einum áfanga. Sjúklingurinn var læknir
með krabbamein í lunga og hann lifir enn.
Litlu seinna innleiddi Rienhoff nýja tækni
við þenna uppskurð (individual ligation
technique).
Þessi tækni er notuð lítið breytt enn í
dag. Arangurinn af resektion við berkla-
veiki var þó slæmur framan af. Arið 1942
höfð'u dauðsföll við pneumonectom (allt
lungað tekið) verið 44.8% og eftir lobec-
tomy 25.5% eða 14 af sjúklingunum dóu
eftir uppskurðinn.
Nú er innleidd svokölluð „segmental
resektion“ og eftir 1946 kom svo undra-
lyfið streptomycin, sem gerði þennan upp-
skurð miklu áhættuminni.
Af brautryðjendum þessarar lækningar-
aðferðar gegn lungnaberklum bera liæst
dr. Churchill í Boston, dr. Overholt í Bost-
on og dr. Chamberlain í New York.
Árið' 1952 birti Overholt skýrslu yfir 428
sjúklinga, sem hann hafði gert þennan upp-
skurð á gegn lungnaberklum á árunum
1934—50. Skipti hann þessum árum í tvö
tímabil.
a) Tímabilið áundan streptomycin 1934-47.
b) Streptomycin tímabilið 1947-50.
Á árunum 1934—17 skar hann upp 220
sjúkhnga. Af þeim lifðn 144 eða aðeins
69% og af þessum 144 höfðu 133 losnað við
berklabakteríuna úr hráka (voru negatívir)
eð'a 89%. Á árunum 1947—50 skar hann
upp 208 sjúklinga; af þeim lifðu 192 eða
92%. Negatívir urð'u 171 cða 89%. Þessmn
sjúklingum hafði verið gefið streptomycin
að minnst kosti í 1 mánuð fyrir uppskurð-
inn.
Nú komu enn ný lyf til sögunnar eða
PAS og svo INII 1951, sem af mörgum er
talið öflugasta berklalyfið. Mönnum lærð'-
ist, að ef aðeins eitt þessara lyfja var notað,
urðu berklabakteríurnar ónæmar gegn
þeim. Þau eru því gefin saman tvö eða öll
þrjú.
Árið 1952 birti sjúkdómafræðingurinn
Medler árangur af bakteríurannsóknum á
berklasjúkum lungum, sem skorin höfðu
verið burt. Tveir sjúklingar, sem tekið
höfðu berklalyfin þrjú (streptomycin, PAS
og INH) í 18 mánuði, gengu undir þennan
uppskurð og 5 lungnapartar voru teknir úr
þeim. Medler gat fundið berklabakteríur
í öllum þessum lungnapörtum. Sjúkling-
arnir höfðu þó verið lausir við smit í eitt,
ár. Þetta ýtti undir menn að skera leifar
(residue) burt úr berklasjúkum lungum.
Medler sýndi fram á, að allt að 40% af
þessum leifum geyma í sér berklabakt-
eríuna, jafnvel eftir langvarandi lyflækn-
ingar.
Það er líka talið að yfir 30% af þessum
leifum eða residue hafi tilhneygingu til að
ýfast upp aftur og breið'a út sjúkdóminn.
Það er því talið sjálfsagt vegna framtíðar-
örvggis sjúklingsins að skera þessar leifar
burt.
Þetta er gert með svokallaðri segmental
resektion lobectomv eða pneumonectomv.
Nú hafa um 75% allra berklasjúklinga
gengizt undir einhverskonar skurðlæknis-
aðgerð, áður en þeir komast til fullrar
heilsu.
Afturbatinn eftir uppskurðinn er fljótur
og á 3ja degi er sjúklingurinn látinn fara á
fætur. Viku seinna er hann jafn góður eða
betri, því að öllum líkindum hefir hann
losnað við berklana.
Sjúkdómafræðingurinn rannsakar
lungnahluta þann, sem tekinn hefir verið
burtu og leggur á ráð um áframhaldandi
Ivflækningar, sem standa yfir í 6 eða 8
mánuði venjulega. Þá er sjúklingurinn út-
skrifaður af berklahælinu. ðleð ári hverju
er árangurinn af þessaii lækningaaðferð'
betri.
Árið 1953 birti Chamberlain skýrslu vfir
26
REYKJALUNDUR