Reykjalundur - 01.06.1954, Qupperneq 29

RADDIR FÉLAGA:
Skyldur þjóðfélagsins og skyldur mfnar
Ég man vel eftir því, að í œskuleikjum lieima í Dyra-
firði gall eftirfarandi setning oft við meða) leiksystkina:
.,Þú ert skyldugur til“. Það er að segja, l»ú mátt ekki
skorast imdan þessu eða liinu.
Síðan ég komst til vits og ára, hefi ég fundið, að ekki
var alltaf talað í meiningarleysi hjá okkur leiksystkinun-
um. I raun og veru hvílir skylda á herðum hvers lifandi
manns og þá um leið á þjóðfélaginu í heild. eða þeim,
sem kosnir eru til að ráða þar. Skyldan hvílir á heil-
lírigðum sem sjúkum, snauðum sem ríkum, en eðlilega
því frekar. sem getan er meiri.
Það hefir oft vilja eiga sér stað, að þegnamir vilji
komast undan skyldum sínum, en telji sjálfsagt, að J)jóð-
félagið uppfvlli sínar. Slíkt er þó heimska. sem aldrei
getur blessazt.
Af því, að mikið hefir verið rætt og ritað og því flest-
um ljóst hvernig þjóðfélagið hefir rtekl skvldur sínar
gagnvart berklaveikissjúklingum, mun ég láta >era að
ræða þá hlið máisins. Get l>ó ekki látið vera að minna
á eitt atriði, sem ekki hefir komið til framkvæmda, en
hefði átt að vera löngu komið, og tel ég það vangoldna
skvldu þjóðfélagsins. Of mörg konan hér á landi hefir
300 sjúklinga, sem hann hafði skorið upp
(segmental resektion) og haft undir eftirliti
í eitt til fimm ár. Lifandi og heilbrigðir
voru 93.7%, lifandi og sjúkir voru3.3%.
Dánir voru 3%. Til samanburðar má geta,
að bezti árangur við höggningu (Thoraco-
plastic) var 85% lifandi og heilbrigðir eftir
5 ár.
Nýtt tímabil með vonum um fljótan og
algjöran bata hefir því runnið upp fyrir
berklasjúklingum og þótt enn séu uppi
raddir margra lækna, sem vantreysta þess-
ari nýju lækningaaðferð', er enginn vafi í
huga þeirra, sem hlotið hafa undraverðan
bata og sloppið úr greipum þessa illkynjaða
sjúkdóms.
orðiff a<S sjá á eftir manni sínuni og fyrirvinnu inn fyrir
liurðir hæhinna til að dvelja |>ar i mörg og döpui ár.
Iðnlega toru úrræðin hjá konunum, ekki önnur en að
leita á náðir sveitar og hæjar. að öðrum kosti að leysa
upp heimilið. Neyðarkostir hvort tveggja. Sem betur fer.
hefir nokkuð úr ráðizt, með barnalífeyri. I>etta nær ]>ó
skammt. Nokkurs konar ekknalifeyrir ælti ]>arna við að
bætast og liann ekki skorinn við nögl. Vona ég, að ]>essi
skyldan verði fljótlega bætt. Ef til vill er einhver laga-
bálkur til fyrir þessu, er ég um ræði, en hann er bá að-
eins á pappirnum.
Oll ]>au 20 ár, sem ég hefi verið lamaður af berkla-
veiki, hefi ég fundið, að ]>rjú eftirtalin alriði væri ég
skyldugur að inna af hendi:
1. Að hafa tal af lækni, strax og ég finn að heilsan er
eitthvað lakari.
2. Að fara cftir ráðleggingnm og reglum, sem læknirinn
setur mér.
— Því miður vill ]>að oft henda. að sjúklingar hlýði
ekki settum reglum og e.kki sizt þá, er verðn lítl
varir við batamerki árum saman. Vorkunn má ]>að
teljast. Aftur á móti jafnheimskulegt hjá ]>eim, sem
litla eða enga reynslu lmfa í ]æim efnum. I>ar er
fjármunum kastað á glæ og samvizkusðmum lækn-
um veitt hugarangur að ósekjn. —
3. Að eflir að sýnt er. að ég sé smitberi. beri mér að
umgangast heilbrigt fólk á þann veg. að því stafi
engin bælta af og keniur |>ar sérlega til greina börn.
Sem betur fer er nú ekki önnur eins hræðsla hjá al-
menningi við útskrifaða berklasjúklinga og áður fyrr.
enda lá ]>á við, að lætra væri að dúsa innan veggja hæl-
unna, en ætla sér að fá t. d. atvinnu úti i lifinu. Þakka
ég ]>etta meiri upjifræðslu á þessum málum, enda í flest-
mn tilfellum ástæðulaus ótti. Areiðanlega stafar liættan
frá ]>eim duldu smitberum. Þ. e. frá ]>eim. sem liafa ekki
hugmynd um að neitt sé athugavert og því ekki lært
neinar regiur þar um. — Þakka ber þvi berklayfirlækni
liinar tiðu hópskoðanir á landi voru. — Þrátt fyrir það
má enginn bregðast sínum skyldum, og vei hverjum þeim.
sem það gerir. Enda er það cilt af kjörorðum S.I.B.S.
að útrýma berklaveikinni.
Reykjalundij 23. ágúst.
Þorleijur Eggerisson.
REYKJALUNDUR
27