Húnavaka - 01.05.1997, Blaðsíða 9

s
Eigum við að byggja landið allt ? Þessari spumingu hafa ýmsir varpað fram en
ekki orðið sammála um svarið. Sumir telja að ekki eigi lengur áð byggja nema pað
sem peirkalla bestu svœði landsins. Ymis annes við hið ysta haf fyrir vestan, norðan
og austan ásamt heiðardölum eigi að leggjast í auðn. Þetta séu nánast óbyggileg svœði
par sem pjóðhagslega sé óhagkvæmt að búa. Ekki er spurt um hvort fólkið kjósi að
byggja pessa staði af pví að par liði pví best. Hagtölumennimir telja sig ekki purfa að
taka tillit til þess. Þeir hafi fundið hina einu sönnu lausn á vanda pjóðfélagsins.
Hagur földans skuli gangafyrir heill og hamingju einstaklingsins. Verðmœti skuli öll
metin á mælistiku haguaxtar krónunnar. Þá er ekki spurt um hvar gróður landsins
bjóði upp á eðlilega nýtingu án pess að á hann sé gengið eða náttúrufari spillt. Til
dœmis hvar bestu sauðfárræktarsvœðin, miðað við landnýtingu, séu. Því er ekki held-
ur velt fyrir sérfrá hvaða kauptúnum eða kaupstöðum sé hagkvæmast að nýta gjöful
fiskimið. Mikið er talað um að við þurfum að halda mengun andrúmsloftsins í lág-
marki og Island hefur undirritað samninga um það við aðrar þjóðir að draga úr los-
un koltvísýrings á næstu árum. En öll olíunotkun hefur slíka mengun íJör með sér.
Þeirri staðreynd verður ekki hnekkt að misjafnlega langt er á fiskimiðin og sumir
staðir við hið ysta haf eru mikið nær miðunum en suðvesturhorn landsins. Það er
því mikilvægt að áfram sé blómleg byggð á þeim slóðum þar sem þessir nútímaúrtölu-
menn telja mannabyggð óþarfa. Það furðulega við þetta er að stundum tala þessir
sömu menn hœst um náttúruvemd, vernd andrúmsloftsins oggróðurvemd. Þeir eru
því ekki sjálfum sér samkvæmir. Það er eins og það vanti eitthvað í hugmyndaheim-
inn.
Gróðurvemd felst líka í því að nýta það sem landið gefur af sér á réttan hátt, ekki
ofnýta og ekki vannýta. Nýleg skýrsla sýnir að gróðurþekja landsins er í misjöfnu
ástandi. Sunis staðar, eins og til dœmis í Húnavatnsssýslum, er ástand hennar gott og
þar þolir hún betur en víða annars staðar sauðfárrækt og núverandi beitarálag.
Nauðsynlegt verður íframtíðinni að taka meira mið af ástandi landsins og gróðurfari
við notkun þess en ekki hvar á landinu það er. Allir hljóta í raun að vilja bœta land-
ið sitt, í það minnsta að varðveita það og miðin með gögnum og gœðum. Þeir geta
þá ekki gengið firam sem hinir alvitru dómarar í nafni hagspekinnar og sagt - hér
skal byggja en hér ekki. Þeir verða að temja sér víðsýnni hugsunarhátt sem tekur mið
af landinu sjálfu, miðunum umhverfis það, meira að segja andrúmsloftinu og fólk-
inu sem byggir það.
Islenska þjóðfélagið er stöðugt að breytast. Möguleikarnir eru á mörgum sviðum