Húnavaka - 01.05.2001, Blaðsíða 43

HUNAVAKA
41
irnir komu til að „passa“ okkur, hlupum við krakkarnir niður brekku-
brúnina þegar bílalesdrnar fóru um veginn. Þá köstuðu hermennirnir
oftast hnefaíylli af sælgæti til okkar. Þeir virtust alltaf eiga nóg af þessu
góðgæti sem ekki var algengt í sveitinni á þeim tíma. Oft komu þeir líka
tveir eða þrír saman ofan úr fjalli og voru þá allt í einu komnir heim að
bæ, óséðir. Þeim var þá yfirleitt boðið í kaffi, það þótti okkur krökkunum
spennandi og fylgdumst með álengdar. Þá var sá yngsti stundum platað-
ur til að fara inn í stofu og kom alltaf dl baka með eitthvað af sælgæti.
Þetta eru kannski ekki merkilegir atburðir en af einhverjum ástæðum
eru þeir meira lifandi í huga mér en ýmislegt annað.
Af verstu atburðum vil ég nefna snjóflóðin í Súðavík og á Flateyri sem
öllum eru í fersku minni. Þá sýndi sig best hversu lítilsmegnug mann-
eskjan er í hamförum náttúrunnar en einnig kom þá í ljós hvað nánir
við Islendingar erum hver öðrum því sorg fólksins fyrir vestan varð ein-
hvern veginn sorg okkar allra.
Við upphaf nýrrar aldar er mér efst í huga sú barátta sem framundan
er á milli landsbyggðar og þéttbýlisins við Faxaflóa. Fólksflóttinn til
Reykjavíkursvæðisins minnir á ferðir Islendinga til Vesturheims fyrir alda-
mótin 1900. Þá var það slæmt árferði, fátækt og vonleysi sem hrakti fólk
frá heimkynnum sínum með von um betra líf á ókunnum slóðum. Nú
er það hin skefjalausa peningahyggja sem ræður ríkjum. Hún dregur
fjármagnið til Reykjavíkursvæðisins. Skilur þorp og byggðir eftir, án at-
vinnu og möguleika til lífsbjargar, meðal annars vegna hins illræmda
kvótakerfis sem stuðlar að því að veiðiheimildir safnast á sífellt færri
hendur. Arðurinn er síðan notaður til hlutabréfakaupa og byggingu
verslunarhalla á þéttbýlissvæðum sem sífellt stækka og þenjast út í bar-
áttunni um að fullnægja þörfum, að miklum hluta gerviþörfum, neyt-
enda. Síðan virðist sú stefna framundan að byggðarlög sem ekki skila
áþreifanlegum arði verði einfaldlega lögð niður, byggingar og önnur
verðmæti skilin eftir engurn til gagns.
Framtíðin ætti samt að geta verið björt ef rétt er haldið á spilunum.
Tækniframfarir munu halda áfram og vonandi berum við gæfu til að
nýta þær skynsamlega. Eg held að fólk muni fá nóg af þeirri firringu sem
virðist fýlgja mesta þéttbýlinu og snúi aftur út á landsbyggðina þar sem
börnin geta vaxið upp í öruggu umhverfi og kynnst lífinu á heilbrigðari
hátt í nánu sambandi við náttúruna. Það verður líka ólíkt skemmtilegra
fyrir ferðafólkið úr þéttbýlinu að ferðast um blómlegar byggðir með
búsmala á beit en eyðibyggðir með gapandi húsarústum hvert sem litið
er og ekkert lífsmark nema aðra ferðamenn sem flýta sér hjá í örvænting-
arfullri leit að einhverju sem ekki er lengur fyrir hendi.
I Húnajúngi þurfum við á næstu árum að standa betur saman en áður
með sameiningu sveitarfélaga og á annan hátt. Við verðunt að líta á þetta