Dagblaðið Vísir - DV - 06.03.2009, Blaðsíða 23
föstudagur 6. mars 2009 23Fókus
Louis Salinger er stressaður og skap-
mikill starfsmaður Interpol. Hann er
„umdeildur“ og virðist haldinn of-
sóknaræði. Hann hefur unnið lengi
að rannsókn á IBBC-bankanum og
kannski er bara raunveruleikinn
mun verri en í hans óhuggulegustu
fantasíum. Bankinn svífst einskis til
að ná sínum ógeðfelldu markmið-
um. Peningaþvætti, vopnasala og
óeðlileg afskipti af innanríkismálum
sjálfstæðra þjóða eru þar sjálfsagð-
ir dagskrárliðir. Eleanor Whitman
er Salinger til aðstoðar og saman
leggja þau í hættuför um alþjóða-
væddan bankaheim. Þýskaland,
Bandaríkin, Tyrkland og Ítalía eru
meðal viðkomustaða. Myndin neg-
lir mann strax og heldur góðu hröðu
tempói sem leikstjóri Lola Rennt fer
létt með. Umgjörð, tökustaðir, leik-
munir og stílisering eru raunveru-
leg í meira lagi. Við þurfum ekki að
hiksta á einhverri Hollywood-þvælu
þar sem „ógeðslega vondi kallinn“
er eineygður og heldur upp á síams-
ketti. Aðalbankastjórinn er hinn
vel klæddi Jonas Skaarsen. Hann er
klárlega danskur heimilisfaðir sem
teflir við strákinn sinn milli þess sem
hann sinnir starfi sínu. Hasarsenur
eru fáar en alveg geðveikar. Áberandi
vel útfærð er byssusena ein þar sem
Guggenheim-safninu í New York
er rústað í brjáluðum eldglæring-
um og blóðspýjum. Brellur og förð-
un í þessum senum eru sérstaklega
vandaðar. Sérstaklega eftirtektarvert
er nákvæmlega hvernig blóðið spýt-
ist úr sárunum. Óhuggulegheit þess
kerfis sem við búum í birtist manni
hér ljóslifandi og hátíðlega í dram-
atík stórra takna og magnþrunginn-
ar tónlistar. Hinn þaulreyndi Armin
Mueller-Stahl leikur eftirminnilega
gamla STAZI-manninn Wexler sem
vinnur hjá IBBC. Hann er sniðug
týpa, birtist manni sem risaeðla en
hefur þrátt fyrir allt nokkuð til síns
máls. Hann segir að ríkisstjórnir
heimsins samþykki tilvist banka á
borð við IBBC því allir valdamenn
hafa skítugan þvott sem þarf að eiga
við. Eitt bankamennið bendir einn-
ig blygðunarlaust á að tilgangur
bankastarfsemi sé skuldir einstakl-
inga, fyrirtækja, hópa og þjóða því
þannig öðlist þeir raunverulegt vald.
Sagan er snjöll og spennandi. Hér er
um krimma að ræða þar sem meira
en nokkur mannslíf eru í húfi.
Erpur Eyvindarson
Helvítis fokking bankahyski
m
æ
li
r
m
eð
...
Kardemommubærinn
Klassísk
saga sem
aldrei deyr.
milK
Kvikmynd sem
fólk mun muna
eftir vegna
frammistöðu
leikaranna.
Frost /
nixon
stórskemmtileg
mynd um
áhugaverða
karaktera.
Fanboys
fyrir þá sem
eru með
„máttinn“,
hinir haldi
sig í öruggri
fjarlægð.
the house oF the dead:
overKill
grófur, blóð-
ugur, kjaftfor
og jafnvel
klámfenginn, en umfram allt
fyndinn og skemmtilegur.
PinK Panther 2
Það var
lítið hlegið
í bíóinu.m
æ
li
r
eK
Ki
m
eð
...
föstudagur
n ball með dalton ásamt Cherry
Girls-dönsurum
meiriháttar stuðball með dalton
ásamt æðislegum Cherry Club
girls-dönsurum á dillon sportbar í
trönuhrauni í Hafnarfirði.
n !hero í loftkastalanum
rokk óperan !Hero er upplifun sem
erfitt er að lýsa með orðum – sjón er
sögu ríkari. !Hero er sýnd í Loftkast-
alanum. allar nánari upplýsingar á
hero.is og miðasala á midi.is!
n dj Áki Pain á sólon
Plötusnúðurinn vinsæli dj Áki Pain
þeytir skífum á sólon.
n larry Coryell á tíbrá
djasstónleikar í tíbrá klukkan 21.00.
fram koma Larry Coryell, Björn
thoroddsen og Jón rafnsson. djass-
standardar í bland við tónlist sem
kennd er við guitar Islancio. frábærir
gítartónleikar.
laugardagur
n sódóma reykjavík opnaður
Helgina 6.-7. mars verður skemmti-
staðurinn sódóma reykjavík opnað-
ur og munu sveitirnar sign, dust og
Nögl sameinast í stórtónleikum 7.
mars í tilefni þess.
sódóma reykjavík er á efri hæðinni
þar sem áður var gaukur á stöng og
svo síðast tunglið. Það kostar litlar
800 krónur inn og verður rokkað eins
og enginn sé morgundagurinn.
n u2-heiðurstónleikar með
sálinni
sálin hans Jóns míns mun spila á
skemmtistaðnum Nasa laugardags-
kvöldið 7. mars. Það þarf ekkert að
hafa mörg orð um sálina þar sem
hún er eins og grædd við íslenska
þjóð. alvöru sálarunnendur sem og
aðrir landsmenn þurfa ekki að hugsa
sig um hvort þeir mæta eða ekki.
Húsið opnað kl. 23.00 - miðaverð kr.
2.200. forsala á Nasa föstudaginn 6.
mars milli kl. 13.00 og 17.00.
n dj Páll Óskar á sjallanum
dj Páll Óskar ætlar að spila öll bestu
partílög veraldar pásulaust alla
nóttina en einnig mun hann taka öll
sín bestu lög af 15 ára ferli sínum.
Húsið opnað kl. 19 fyrir matargesti
á árshátíð fsHa í sjallanum. Húsið
opnað klukkan 01.00 fyrir aðra.
forsala miða í gallerí ráðhústorgi og
Imperial glerártorgi. miðaverð 1.500
krónur.
n silfur í salthúsinu, Grindavík
Hljómsveitin silfur er um ársgömul
og hefur á stuttum tíma vakið
athygli fyrir skemmtilegt lagaval
og fagmannlega framkomu. silfur
gaf út 2 lög síðasta sumar, annað
frumsamið og heitir það suma daga
og einnig endurgerði hljómsveitin
gamla dúkkulísusmellinn Pamela í
dallas og hafa bæði þessi lög fengið
góða spilun í útvarpi.
Hvað er að
GERAST?
ræðum með að gæða heim Sturl-
ungu lífi. „Þær sögur hafa auðvitað
verið mislangar en ég og KK höfum
unnið að svipuðu verkefni áður þar
sem ég sagði sögur og hann spilaði
lög inn á milli. Nú er ég hins vegar
einn míns liðs og ekki með neinn
gítar eða önnur tæki til þess að að-
stoða mig.“
Gullöld á Íslandi
Það er ekki að ástæðulausu sem
Sturlungasaga hefur fangað hug
Einars og annarra sem hafa kynnt
sér hana. „Sturlungasaga er safn af
hinum ýmsu ritum sem hefur verið
steypt saman í eina heild. Í þessari
heild er dregin saman saga þrett-
ándu aldar á Íslandi sem er eitthvað
dramatískasta tímabil í sögu þjóðar-
innar ásamt kannski síðustu hundr-
að árum.“
Einar lýsir tímum Sturlungu sem
dínamískum þar sem menningar-
stig reis hátt. „Það var velmegun og
bjartsýni sem ríkti á þessum tímum.
Menningarstig var hátt og samband
við útlönd var mikið. Þetta er eitt
mesta blómaskeið bókmenntasög-
unnar. Ekki bara hér heima heldur
almennt. Það er á þessum tíma sem
allar þessar sögulegu bækur voru
skrifaðar sem við köllum Íslend-
ingasögur.“
borgarastyrjöld skekur landið
Á sama tíma og bókmenntir blómstr-
uðu ríkti á Íslandi skálmöld sem hef-
ur ekki síður verið innblástur fyrir
bækur Einars. „Hér geisaði borgara-
styrjöld og allt logaði í brennum og
morðum. Þetta voru magnaðir tímar
svo ekki sé meira sagt.“
Þó svo að Sturlungasaga sé mögn-
uð segir Einar mörg verk hennar ekki
vera mjög bókmenntaleg. „Þetta eru
oft í raun skýrslur um vissa atburði.
Eins og lögregluskýrslur eða áverka-
skýrslur, blaðaskrif eða annað því
um líkt. Ég hef verið að reyna að
átta mig á mörgum þeirra og skilja
kjarna þeirra. Hvar dramantíkin í
þeim liggi og það kveikti í mér að
skrifa skáldsögur byggðar á þessum
atburðum og persónum.“
byrjaði allt með bíltúr
Hugmyndin að sögustundum Einars
á rætur sínar að rekja til bíltúrs sem að
Einar fór í með Kjartani Ragnarssyni,
formanni stjórnar Landnámsseturs-
ins. „Ég og Kjartan fórum fyrir nokkr-
um árum saman út á land þar sem var
verið að frumsýna leikrit eftir okkur.
Á leiðinni sagði ég honum á nokkr-
um klukkutímum innvolsið úr þess-
um dramatískustu köflum Sturlungu.
Þegar við svo komum á leiðarenda og
sögunni var lokið sagði hann „þetta
hefði þurft að vera gert fyrir fullum sal
af fólki“. Það voru nú eiginlega upp-
tökin að þessu.“
Betri stað til að segja sögur sínar
gæti Einar ekki ímyndað sér. „Þetta
heitir meira að segja Söguloftið.“ Eins
og nafnið gefur til kynna fær sagnalist-
in að njóta sín þar og hefur Einar sjálf-
ur orðið þeirrar ánægju aðnjótandi að
hlýða á margar sagnanna. „Það er fátt
skemmtilegra en að heyra góða sögu
og sérstaklega að hlusta á fólk sem
kann að segja þær. Maður fær mikið
út úr því að vera nálægt slíku fólki.“
aðskilur okkur frá dýrunum
Einar segir sögulistina jafngamla
mannkyninu. „Sagnalistin er jafnvel
skilgreiningin á manninum. Þetta er
dýr sem segir sögur eins og einhver
benti á. Það sker okkur kannski einna
helst frá dýrunum sem lifa í núinu.
En við lifum hins vegar í tíma sem er
bæði á undan og á eftir. Þetta er eitt
elsta listform heims og kom auðvitað
til langt á undan bókmenntum.“
Einar telur að Íslendingar hafi
alla tíð lagt mikla áherslu á sagnalist.
„Ég held meira að segja að við höf-
um skorið okkur úr hvað þetta varð-
ar miðað við nágrannalönd okkar.
Því við höfum aldrei þróað með okk-
ur neina hefð í abstrakthugsun eða
heimspekihugsun,“ og nefnir Einar
tvær mismunandi nálganir á heiminn.
„Annars vegar er hægt að skoða hann
með abstrakthugsun eða analísum og
hins vegar hreinlega með því að segja
sögur. Það hefur alltaf verið styrkur Ís-
lendinga að segja sögur. Okkur hef-
ur svo gengið lakar að greina kjarna
málsins. Við skulum heldur ekkert
vera að væla yfir því. Það eru stórkost-
leg forréttindi að hafa ræktað þessa
tegund af því að hugsa skýrt. Það er að
segja sagnalistina.“
Þriðja bókin kemur
Aðspurður hvort þriðja skáldsagan
byggð á Strulungu muni líta dagsins
ljós liggur Einar ekki á svarinu. „Hún
kemur. Fyrr eða síðar.“ Einar er þó viss
um að önnur verk muni koma á und-
an. „Ég er að vinna að annarri skáld-
sögu sem ég stefni á að gefa út árið
2010. En það er nú bara áætlun eins
og er. Hún er ennþá á teikniborðinu
og ótímabært að fara að uppljóstra of
miklu að svo stöddu.“
Kvikmynd í vinnslu
Einar vinnur um þessar mundir að
því að skrifa kvikmyndahandrit með
Óskari Jónassyni leikstjóra. Óskar
ætti að vera landsmönnum vel kunn-
ur en hann hefur gert myndir eins
og Sódóma Reykjavík, Perlur og Svín
og nú síðast Reykjavík-Rotterdam.
Þá hefur hann einnig gert það gott í
sjónvarpi með þáttum eins og Fóst-
bræðrum, Svínasúpunni og nú síðast
spennuþáttunum Pressu og Svörtum
englum.
„Ég og Óskar skrifuðum fyrir
nokkrum árum handrit upp úr bók
eftir mig sem heitir Stormur,“ en bók-
in hlaut Menningarverðlaun DV í
flokki bókmennta árið 2003. „Í kvik-
myndabransanum veltur hins vegar
allt á áliti framleiðenda og því hvort
það takist að fjármagna hlutina. Eft-
ir tíðar frestanir og trassaskap ákváð-
um við fyrir nokkrum vikum að henda
gamla handritinu og byrja algjörlega
upp á nýtt.“
Einar segir sögu nýja handrits-
ins einnig vera byggða á Stormi en
á allt annan hátt. „Við lögðum meira
að segja frá okkur bókina og skrifuð-
um nýja sögu sem er byggð á einum
þræði úr þessum söguheimi.“ Ferl-
ið og vinnan með Óskari hafa ver-
ið frábær skemmtun fyrir Einar sem
er vongóður um að myndin verði að
veruleika. „Framleiðendur hafa sýnt
þessu mikinn áhuga og vonandi fer
þetta í gang bráðlega. Annars veit
maður aldrei. Það tók 20 ár að gera
Djöflaeyjuna. Þetta gæti gerst á næsta
ári en það gætu líka verið 15 ár,“ segir
Einar að lokum.
Næsta sögustund Einars fer fram
í Landnámssetrinu sunnudaginn 15.
mars klukkan 16.00 og svona aftur
föstudaginn 20. mars klukkan 20.00.
asgeir@dv.is
Byrjaði í Bíltúr
the international „Hér er um krimma
að ræða þar sem meira en nokkur
mannslíf eru í húfi.“
The InTernaTIonal
leikstjóri: tom tykwer
aðalhlutverk: armin mueller-stahl,
Clive Owen, Naomi Watts, ulrich
thomsen, Brian f. O’Byrne
kvikmyndir
einar Kárason Næsta
sögustund er sunnudaginn
15. mars klukkan 16.00.
mynd xxx
Kvikmyndahandrit í vinnslu Einar og Óskar Jónasson vinna að nýju handriti
byggðu á stormi. mynd xxx