Dagblaðið Vísir - DV - 08.03.2010, Side 18

AFLEIKUR JÓHÖNNU
n Jóhanna Sigurðardóttir forsætis-
ráðherra lék stóran afleik í aðdrag-
anda þjóðaratkvæðagreiðslunnar
þegar hún lýsti
yfir því að hún
hygðist ekki
mæta á kjörstað.
Steingrímur J.
Sigfússon viður-
kenndi nauð-
ugur í viðtali í
Sjónvarpinu að
hann hefði einn-
ig haldið sig heima. Hann sagðist þó
hafa ætlað að halda því fyrir sig sem
bendir til þess að hann hafi gert sér
grein fyrir því að ekki var boðlegt fyr-
ir leiðtogana að hundsa fyrstu þjóðar-
atkvæðagreiðslu lýðveldisins.
BÍDDU BARA, BJARNI
n Bjarni Benediktsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, tókst hraust-
lega á við Steingrím J. Sigfússon í
Silfri Egils þar
sem fjallað var
um lífslíkur rík-
isstjórnarinn-
ar. Steingrím-
ur reiddist mjög
og sagði Bjarna
að hann skyldi
bara bíða þar til
skýrsla rann-
sóknarnefndar Alþingis kæmi í næstu
viku. Í orðum fjármálaráðherra fólst
að Sjálfstæðisflokkurinn yrði fyr-
ir reiðarslagi þar. Hvíslað er um að
meðal þess sem fjallað sé um í skýrsl-
unni sé Vafningsmálið þar sem Bjarni
kemur við sögu.
KRISTJÁN KAUS
n Össur Skarphéðinsson utanrík-
isráðherra upplýsti á DV.is að hann
hefði ekki fylgt fordæmi forsætisráð-
herra og snið-
gengið þjóðarat-
kvæðagreiðsluna.
Hann kvaðst hafa
mætt á kjörstað
og skilað auðu.
Ástæða þess að
hann kaus var
sú að hann vildi
taka þátt í því
stóra skrefi í lýðræðisátt að skapa for-
dæmi fyrir beinu lýðræði. Hermt er að
Kristján Möller samgönguráðherra
hafi einnig tekið þátt í kosningunni.
Ekki eru heimildir um að aðrir ráð-
herrar hafi tekið þátt.
FORSETINN TOPPAR
n Sigurvegari þjóðaratkvæða-
greiðslunnar í gær er tvímælalaust
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti
Íslands. Fyrir
rúmum tveim-
ur mánuðum
var álit þjóðar-
innar á honum í
lágmarki vegna
útrásardek-
urs. Nú skín sól
hans skærar en
nokkru sinni fyrr
sem lýsir auðvitað snilld forsetans.
Honum tókst að fá Sjálfstæðisflokk-
inn inn á þá braut að styðja þjóð-
aratkvæðagreiðslu. Þetta er sami
flokkur og fór hamförum vegna þess
að Ólafur Ragnar neitaði að skrifa
undir fjölmiðlalögin. Þá var efast
um vald hans til slíkrar ákvörðunar.
Nú er enginn efi lengur og forsetinn
orðinn hinn raunverulegi leiðtogi
þjóðarinnar.
Stjórnmálamenn eru merkileg fyrirbæri. Aðlögunarhæfni þeirra virðist vera með ein-dæmum. Eða hvað annað er
hægt að segja um einstaka getu þeirra
til að sjá allar hliðar málanna og vita
hverja þeirra ber að horfa á hverju
sinni?
Helsta dæmið er auðvitað af-staða manna til þjóðarat-kvæðagreiðslna. Óbreytti stjórnarandstöðuþing-
maðurinn Jóhanna Sigurðardóttir
lagði árum saman til að sett væru í
lög ákvæði um að almenningur fengi
að greiða atkvæði um mikilvæg mál.
Aldrei varð henni að ósk sinni meðan
á þeirri baráttu stóð. Og loksins þegar
hún fékk þjóðaratkvæðagreiðslu sá
hún að málið sem riðið var með á vað-
ið væri vart bært til að leggja í þjóðar-
atkvæði. Og sagðist sjálf ekki nenna
á kjörstað til að taka þátt í svona vitl-
eysu. Og ekki sá fjármálaráðherrann
ástæðu til þess heldur að þramma
á kjörstað, eða greiða atkvæði utan
kjörfundar. Og vakti þó athygli eitt
sumar fyrir ekki svo löngu með því að
ganga landið landshorna á milli yfir
hálendið.
Og ekki má gleyma því að sumir hafa jafnlengi staðið gegn því að mál væru lögð í
þjóðaratkvæði. Eins og
sést á því að lög um
slíkt hafa aldrei ver-
ið samþykkt. Eins
og sést á því að
þáverandi
ríkisstjórn
ákvað að
draga
fjöl-
miðlalögin til baka frekar en að leggja
þau í þjóðaratkvæði. Og voru ekki
einhverjir sem greiddu atkvæði með
þeirri ráðstöfun sem hvöttu fólk ein-
dregið til þess nú að mæta á kjörstað
og segja nei? Kannski Bjarni Bene-
diktsson geti svarað því.
Svo má ekki gleyma því hvað hlutverkin snúast við. Einu sinni var kosið um framtíð flugvallarins. Þá var vinstri-
mönnum mjög umhugað um lýðræð-
islegan rétt almennings til að ráða
framtíðarmótun borgarinnar sinnar.
Hægrimenn máttu hins vegar ekki til
þess hugsa að kjörnir fulltrúar gæfu
frá sér vald sitt og hvöttu fólk til að
sitja heima frekar en að fara á kjör-
stað. Og báðir voru hneykslaðir á hin-
um. Og báðir hafa skipt um hlutverk -
allt eftir flokkalínum.
Annað dæmi um þetta er uppgötvun stjórnar-
andstæðinga eftir
þjóðaratkvæða-
greiðsluna á
laugardag.
Þeir
höfðu flestir hverjir mælt fyrir því síð-
ustu mánuði að stjórnin þyrfti ekkert
að víkja þó Icesave væri hafnað. Þetta
einstaka mál væri einfaldlega svo
mikilvægt, og svo brýnt að komast hjá
því að gangast undir samningana við
Breta og Hollendinga, að niðurstaða
þess þyrfti ekki að hafa nokkur áhrif á
stjórnina. Og þó liðu ekki nema örfáar
mínútur frá því fyrstu tölur í þjóðar-
atkvæðagreiðslunni voru lesnar upp
þar til Sigmundur Davíð Gunnlaugs-
son uppgötvaði að stjórnin ætti að
víkja og réttast væri að kjósa aftur. Og
væntanlega hefur þessi uppgötvun
komið honum mjög á óvart.
En það er spurningin með þjóðaratkvæðagreiðslurnar. Nú hafa allir verið fylgjandi þeim á einum tíma eða öðr-
um. Og allir andvígir þeim á einum
tíma eða öðrum. Og allir hafa ein-
hvern tímann sagt að þetta mál eða
hitt væri of flókið til að kjósa um eða
sjálfsagt og eðlilegt að setja
það í þjóðaratkvæði. Gott
ef forsætisráðherra spurði
ekki um hvað fólk ætti
að kjósa því valkost-
irnir væru ekki skýrir.
Nú kemur forsæt-
isráðherra fram og
spyr hvort ekki eigi
að kjósa um kvóta-
kerfið - þessa eina
umdeildustu laga-
setningu í sögu Al-
þingis sem kann-
anir hafa sýnt
að almenningur
kann alls ekki að
meta, ekki frekar
en forsætisráð-
herrann. Og þá
svarar formað-
ur Sjálfstæð-
isflokksins,
sem sagði val-
kostina alveg
skýra núna,
og spyr: Um
hvað á að
kjósa?
Um
hvað? Jú, hverj-
ir skuli eiga
fiskinn í sjón-
um, og hverj-
ir megi veiða og
vinna þorskinn í
sjónum. Um hinn
eina sanna íslenska
þorskhaus.
ÞORSKHAUS
„Það væri nú gaman að geta sagt já en
faðirinn mun vera taktlausasti maður
sem fæðst hefur fyrr og síðar þannig að
ég er nú ekki
bjartsýn,“segir Sigrún
Ósk Kristjánsdóttir,
sjónvarpskona á Stöð
2. Sigrún deildi því
með Facebook-vinum
sínum um helgina að
hún gæti vart tyllt sér
niður án þess að
drengurinn sem hún
ber undir belti tæki trommusóló með
iljunum á rifbeinin. Vinkona hennar
Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir
tók því fagnandi enda væri nú jafnvel
fundinn trommuleikarinn í tveggja
manna hljómsveit þeirra stallna.
ER TROMMULEIKAR-
INN FUNDINN?
„Ég tek ekkert
með mér nema
góðar minning-
ar frá Íslandi.“
n Lýtalæknirinn Hosmany Ramos sem hefur
verið framseldur til Brasilíu. Hann segir
Brasilíumenn hafa náð framsalinu í gegn með
bolabrögðum. - DV
„Ég gerði þau
mistök eins og
fáráðlingur að
kaupa mér
einkaþotu árið 2006.“
n Pálmi Haraldsson, kenndur við Fons, um
hverju hann sjái eftir frá góðæristímanum. Hann
talar opinskátt um íslenskt viðskiptalíf og það
siðleysi sem þar viðgekkst í helgarblaði DV. - DV
„Þetta er ekki
kynnt sem
eitthvert sérstakt
píramídakerfi.“
n Kristrún Ösp Barkardóttir spurð út í
fjárfestingafyrirtækið Juugo sem hefur verið
lýst af mörgum sem enn einu píramídakerfinu.
Kristrún segir þetta ekkert slíkt, enda hækki
maður um borð í þessu kerfi. - DV
„Ég vissi ekki hvort ég var
að fara að auglýsa íspinna
eða bankareikninga.“
n Leikarinn Erling Jóhannesson sem var
hársbreidd frá því að verða andlit Icesave í
Hollandi. - Fréttablaðið
„Menn eru orðnir
harðsvíraðri.“
n Ásgeir Karlsson, yfirmaður greiningardeild-
ar ríkislögreglustjóra, um að undirheimarnir á
Íslandi séu að verða harðari, ekki síst með
aukinni þátttöku erlendra glæpamanna. - DV
Nei þýðir nei, Sigmundur
Það besta við þjóðaratkvæða-greiðsluna á laugardag var að með henni gat fólkið í landinu sneitt hjá stjórnmálamönnum og
þeirra eiginhagsmunaáróðri. Umræðan
án stjórnmálamanna er á hærra plani en
með þeim, líkt og sýndi sig í gerjuninni í
kjölfar Búsáhaldabyltingarinnar þegar
rödd almennings yfirnæfði allt. Undan-
farið höfum við aftur horfið til fyrri tíma,
þar sem stöðugur áróður stjórnmála-
manna dynur á fólki. Allur virðist áróður-
inn snúast um hvort stjórnmálamennirn-
ir hafi rétt fyrir sér og hvort þeir eigi frekar
að vera við völd en aðrir stjórnmálamenn.
Þetta skiptir hagsmuni almennings nán-
ast engu máli. Engu er hægt að treysta sem
þeir segja, því eiginhagsmunir þeirra lita
öll þeirra orð.
Meira en helmingur þjóðarinnar mætti
til að kjósa í kosningum, þar sem ann-
ar valmöguleikinn var algerlega úreltur.
Helmingur þjóðarinnar mætti bara til að
segja „Nei“. Þetta var ekki val, heldur yf-
irlýsing. Mætingin ein og sér er yfirlýsing
um vilja til að kjósa í kosningum og hafa
áhrif á stór mál, eins og þau tilfelli þar sem
hver borgari á að greiða hundruð þúsunda
króna fyrir gráðuga bankamenn.
Formenn stjórnarandstöðuflokkanna
láta hins vegar eins og engin hugarfars-
breyting og lýðræðiskrafa sé orðin í þjóð-
félaginu. Þeir líta á „Nei-ið“ sem „Já“ við
þeim. Bjarni Benediktsson fullyrti í gær
að niðurstaða kosningarinnar væri van-
traustyfirlýsing á ríkisstjórnina. Sig-
mundur Davíð Gunnlaugsson, formaður
Framsóknarflokksins, fylgdi í kjölfarið og
krafðist þess að ríkisstjórnin færi frá og að
boðað yrði til kosninga í vor, væntanlega
undir þeirri knýjandi þörf að þeir tveir
komist til valda.
En þjóðaratkvæðagreiðslan var ekki
leið til að velja á milli flokka, heldur leið
til að sneiða hjá flokkunum. Hvorki Sig-
mundur Davíð né Bjarni skipta máli í
samhengi við þjóðaratkvæðagreiðsluna.
Helstu forsprakkar ríkisstjórnarinnar
sýna litlu meiri skilning á lýðræðiskröf-
unni í þessu máli. Steingrímur og Jóhanna
brugðust með offorsi við ákvörðun forset-
ans um að vísa Icesave-samningnum til
þjóðarinnar. Jóhanna sagði kosninguna
„marklausa“ og Steingrímur virðist vilja
gera forsetann óvirkan til að koma í veg
fyrir „að forsetinn, þegar honum dettur
það í hug, stöðvi framgang mála,“ eins og
hann orðaði það í Silfri Egils í gær.
Hagsmunir þjóðarinnar nú snúast ekki
um að flytja völd á milli stjórnmálaflokka,
heldur að flytja völd frá stjórnmálaflokk-
um til almennings. Aðeins 13 prósent
þjóðarinnar treysta Alþingi. Formenn
flokkanna skilja ekki að meirihluti Íslend-
inga treystir þeim ekki og trúir ekki orði
af þeim endalausa áróðri sem þeir láta
út úr sér og þjónar þeim eina tilgangi að
koma þeim sjálfum til valda. Þess vegna
gerðust þau undur og stórmerki að 63 pró-
sent þjóðarinnar lögðu á sig að mæta til
að kjósa í „marklausri“ þjóðaratkvæða-
greiðslu.
JÓN TRAUSTI REYNISSON RITSTJÓRI SKRIFAR. Aðeins 13 prósent þjóðarinnar treysta Alþingi.
18 MÁNUDAGUR 8. mars 2010 UMRÆÐA
SANDKORN
LYNGHÁLS 5, 110 REYKJAVÍK
ÚTGÁFUFÉLAG: Útgáfufélagið Birtíngur ehf.
STJÓRNARFORMAÐUR: Hreinn Loftsson
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Sverrir Arngrímsson
RITSTJÓRAR:
Jón Trausti Reynisson, jontrausti@dv.is
og Reynir Traustason, rt@dv.is
FRÉTTASTJÓRI:
Brynjólfur Þór Guðmundsson, brynjolfur@dv.is
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Elísabet Austmann, elisabet@birtingur.is
DV Á NETINU: DV.IS
AÐALNÚMER: 512 7000, RITSTJÓRN: 512 7010,
ÁSKRIFTARSÍMI: 512 7080, AUGLÝSINGAR: 512 7050.
SMÁAUGLÝSINGAR: 515 5550.
Umbrot: DV. Prentvinnsla: Landsprent. Dreifing: Árvakur.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
LEIÐARI
SPURNINGIN
SVARTHÖFÐI
BÓKSTAFLEGA