Dagblaðið Vísir - DV - 21.07.2010, Blaðsíða 23
miðvikudagur 21. júlí 2010 úttekt 23
Gæludýr
hafa góð áhrif
á heilsuna
Gæludýr hafa róandi áhrif á fólk. Það þarf ekki að klappa hundi eða ketti í nema 15– 30 mínútur eða horfa á fisk synda til að minnka fram-
leiðslu stresshormóna. Á þessum stutta
tíma nær líkaminn að róa sig niður og magn
stresshormónsins cortisól lækkar. Félags-
skapur við gæludýr eykur líka framleiðslu
serótóníns og fjöldi mikilvægra efnassam-
banda, sem sjá okkur fyrir gleðihormónum,
eykst. Minna stress hefur góð áhrif á líkam-
ann og okkur líður betur – andlega og lík-
amlega.
Heldur blóðþrýstinGnum
niðri
Að eiga gæludýr getur haft góð áhrif á blóð-
þrýsting fólks. Í rannsókn sem gerð var á 240
hjónum kom í ljós að blóðþrýstingur hjóna
sem áttu gæludýr var lægri, og hjartsláttur
hægari en hjá hinum. Önnur rannsókn
sýndi að blóðþrýstingur hjá ofvirkum
börnum lækkaði þegar þau klöppuðu
hundi.
læGra kólesteról
Samkvæmt rannsóknum lækna hafa
gæludýr jákvæð áhrif á kólesterólið.
Læknar komust að því að kólesteról er
lægra hjá þeim sem eiga dýr en hinum
sem engin eiga. Þeir mæla þó með því
að fólk fylgi áfram reglum um mataræði
og hreyfingu til að hafa áhrif á kólesteról því
niðurstöðurnar gætu tengst því að gæludýra-
eigendur lifi heilbrigðara lífi en þeir sem ekki
eiga gæludýr.
Góð fyrir Hjartað
Rannsóknir hafa sýnt fram á að langtíma áhrif
þess að eiga kött eru meðal annars góð vörn
fyrir hjartað. Niðurstöður úr 20 ára rannsókn
leiddu í ljós að fólk sem hafði aldrei átt kött var
40 prósent líklegra til að deyja úr hjartaáfalli
en fólk sem hafði átt kött. Önnur rannsókn
sýndi fram á að batalíkur ári eftir hjartaáfall
voru betri hjá hundaeigendum en þeim sem
áttu ekki hund. Á heildina litið eru gæludýra-
eigendur í minni hættu á að deyja úr hjarta-
sjúkdómum, þar á meðal hjartastoppi.
minna þunGlyndi
Sálfræðingar hafa verið duglegir að benda fólki
sem glímir við þunglyndi á að fá sér gæludýr.
Gæludýr eru talin hafa góð áhrif á þunglyndi
og einnig í kjölfar þunglyndis. Enginn elskar
þig meira og jafn skilyrðislaust og gæludýrið
þitt. Dýr eru einnig góðir hlustendur og hlusta
á þig eins lengi og þú þarft. Að klappa dýrum
hefur róandi áhrif. Við að hugsa um dýr – fara
með það í göngutúr, gefa því að borða og leika
við það – víkja hugsanir um eigin vandamál og
fólk verður ánægðara með hvernig það eyðir
tíma sínum.
betri líkamleG Hreysti
Fólk sem á hunda er yfirleitt í betra formi og
það eru minni líkur á að það glími við offitu en
fólk sem á ekki hund. Að ganga úti með hund-
inn í 30 mínútur á dag heldur þér í formi því
það sér til þess að þú fáir þá daglegu líkamlegu
hreyfingu sem mælt er með. Tveir 15 mínútna
göngutúrar – einn að morgni og einn að kvöldi
til – gera sama gagnið. Auk þess gefur sú hreyf-
ing, sem maður fær við að leika við hundinn,
manni aukið forskot.
minni einanGrun
Einn lykill að heilbrigðum huga er að halda
sambandi við fólk. Gæludýraeigendur eru
gjarnir á að vilja tala við aðra gæludýraeig-
endur – og tala um gæludýrin. Fólk – og sér-
staklega fólk með dýr – staldrar oft við og tal-
ar við annað fólk þegar það er að viðra dýrið
sitt. Félagsleg tengsl fólks verða þannig betri
hjá gæludýraeigendum. Þegar þú ferð út með
hundinn þinn þá er líklegt að þú farir að tala
við annan hundaeiganda á meðan hundarnir
leika sér saman.
minna ofnæmi
Rannsakendur hafa veitt því athygli að ólík-
legra er að börn sem alast upp á heimili
þar sem eru gæludýr þrói með sér ofnæmi.
Sama er að segja um börn sem alast upp á
sveitabæjum þar sem mikið er af stórum
dýrum. Vegna þessa þá eru minni líkur of-
næmi þegar börnin eldast.
umGenGni við ketti kemur
í veG fyrir astma
Það kann að hljóma furðulega að umgengni
við ketti kunni að koma í veg fyrir astma því
ofnæmi fyrir dýrum er ein meginkveikja
astma. Ungbörn sem alast upp á heimili þar
sem er köttur, eru mun ólíklegri til að þróa
með sér astma þegar þau eldast. Þó er ein
undantekning – ef móðir barnsins er með
kattarofnæmi þá er þrisvar sinnum líklegra
að barnið þrói með sér astma ef það um-
gengst kött frá unga aldri.
Hjálp fyrir sykursjúka
Óvænt blóðsykursfall getur verið mjög hættu-
legt fyrir sykursjúkt fólk. Sumir hundar geta
varað eigendur sína við yfirvofandi blóðsyk-
ursfalli. Líklegt er talið að líkaminn gefi frá sér
sérstaka lykt áður en það gerist. Aðvörunin
gefur eigandanum tíma til að borða og forð-
ast þannig blóðsykursfall. Um það bil einn af
hverjum þremur hundum sem búa með syk-
ursjúku fólki hefur hæfileika til að vara við
blóðsykursfalli. Í Bandaríkjunum er verið að
þjálfa hunda sérstaklega til hjálpar sykursjúk-
um.
Hjálpar börnum með
ofvirkni atHyGlisbrest
Það getur haft góð áhrif á börn sem þjást af of-
virkni og athyglisbresti (ADHD) að eiga gælu-
dýr. Að bera ábyrgð á gæludýri getur hjálpað
þessum börnum að skipuleggja sig og gef-
ur þeim ábyrgðartilfinningu. Gæludýr þurfa
líka hreyfingu og að leika við dýr er afbragðs
leið fyrir börnin til að losa auka orku. Leikur-
inn veldur þreytu sem gerir svefn auðveldari.
Gæludýrið veitir barninu líka skilyrðislausa
ást sem verður til þess að sjálfstraust þess
eykst.
krabbameinsrannsóknir
Dýr fá krabbamein eins og mannfólkið og
hingað til hafa dýrin notið góðs af þeim rann-
sóknum sem gerðar hafa verið á krabbameini
í mönnum. Nú hefur dæmið hins vegar snúist
við og menn njóta góðs af rannsóknum á dýr-
um. Bæði kettir og hundar frá sömu tegundir
krabbameins og maðurinn. Því hafa, til dæm-
is, rannsóknir á krabbameini í blöðruhálskirtli
hjá hundum leitt til betri skilnings á blöðru-
hálskrabbameini í eldri mönnum.