Dagblaðið Vísir - DV - 19.01.2011, Blaðsíða 10

10 | Fréttir 19. janúar 2011 Miðvikudagur
Birkir Kristinsson, yfirmaður í
einkabankaþjónustu Glitnis og
fyrrverandi landsliðsmarkvörður í
knattspyrnu, seldi nánast öll hluta-
bréf sín í Glitni á tímabilinu frá því
í júlí 2008 og fram í ágúst sama ár.
Þetta var einungis einum til tveim-
ur mánuðum fyrir upphaf íslenska
efnahagshrunsins sem hófst með
falli Glitnis í lok september árið
2008. Birkir er viðskiptastjóri í
einkabankaþjónustu Íslandsbanka
í dag.
Verðmæti hlutabréfanna í Glitni
sem Birkir seldi á þessum tíma
nam nærri 1.840 milljónum króna
miðað við að meðallokagengi
hlutabréfa í Glitni hafi verið 15,19
á þessu tveggja mánaða tímabili.
Birkir átti bréfin í gegnum einka-
hlutafélag sitt BK-44 ehf. Í júlí 2008
átti BK 44 nærri 121 milljón hluti í
Glitni eða sem nam tæplega 0,41
prósenti af hlutafé bankans. Í ág-
úst 2008 átti félagið hins vegar ekki
nema 0,03 prósent af hlutabréfum
bankans. Þessi upphæð bætist við
þær tæpu 500 milljónir króna sem
Birkir fékk þegar hann seldi hluta
bréfa sinna í Glitni í febrúar 2008.
Samtals seldi hann því bréf í Glitni
fyrir rúmlega 2,3 milljarða króna
árið 2008.
Á töflu sem fylgir rannsóknar-
skýrslu Alþingis, og sem hægt er að
skoða á netinu, sést að Birkir hefur
selt nánast öll bréf sín í bankanum
rétt fyrir miðjan júlí árið 2008.
Missti trúna á bankanum
Einkabankaþjónusta Glitnis, sem
og einkabankaþjónustur almennt
séð, hafa það hlutverk að ráðleggja
viðskiptavinum sínum að fjárfesta
í tilteknum hlutabréfum, skulda-
bréfum, afleiðusamningum eða
öðrum fjármálaafurðum. Meðal
þess sem starfsmenn í einkabanka-
þjónustu geta gert er að ráðleggja
viðskiptavinum sínum að kaupa
bréf í fyrirtækinu sem þeir starfa
hjá. Starfsmenn þessara deilda
eiga því að vera mjög vel upplýst-
ir um stöðu þess fjármálafyrirtæk-
is sem þeir vinna hjá og jafnframt
um stöðuna á fjármálamarkaði al-
mennt.
Erfitt er því að draga aðra álykt-
un um sölu Birkis á hlutabréfun-
um í Glitni en þá að hann hafi verið
búinn að missa trúna á bankan-
um sem hann vann fyrir rúmum
tveimur mánuðum fyrir hrun hans
og hafi byggt þá ákvörðun sína að
selja bréfin á traustum upplýsing-
um innan úr bankanum.
Glitnir hélt hins vegar áfram að
selja hlutabréf í bankanum til að
fjárfesta fram að hruninu, fræg-
asta dæmið um slíkt eru kaup fé-
lags Róberts Wessmann á eignar-
hlut í Glitni nokkrum dögum fyrir
upphaf hrunsins. Jafnframt reyndu
starfsmenn einkabankaþjónustu
Glitnis að tala máli bankans þegar
viðskiptavinir deildarinnar vildu
draga sig út úr fjárfestingum sem
þeir höfðu lagt í í gegnum deild-
ina, meðal annars í hlutabréfum í
bankanum og ýmsum sjóðum sem
Glitnir bauð upp á. Þessar ráðlegg-
ingar byggðu á því að staða bank-
ans væri í reynd traustari en raun
bar vitni.
Glitnir keypti mikið magn bréfa
DV hefur sent Birki fyrirspurn
vegna málsins. Meðal þess sem DV
lék hugur á að vita var hver hefði
selt bréf eignarhaldsfélags hans í
Glitni og hver hefði keypt þau. Birk-
ir svaraði ekki fyrirspurninni.
Áhugavert er hins vegar að á
sama tíma og Birkir seldi keypti
Glitnir banki um 330 milljón hluti
í sjálfum sér í gegnum þá deild
bankans sem sá um eigin viðskipti
svokölluð, það er að segja viðskipti
með hlutabréf bankans í sjálfum
sér. Verðmæti þessara viðskipta
hefur verið rúmlega fimm millj-
arðar króna, samkvæmt meðal-
lokaverði hlutabréfa í Glitni í júlí
og ágúst árið 2008. Ekkert er hins
vegar hægt að fullyrða um hver það
var sem keypti bréf Birkis. Ljóst er
hins vegar að það hefði ekki kom-
ið sér vel ef enginn kaupandi hefði
fundist að þetta stórum eignarhlut
í bankanum.
Hlutabréfasalan komst ekki í
rannsóknarskýrsluna
Sala Birkis á hlutabréfum sín-
um í bankanum komst ekki inn
í skýrslu rannsóknarnefndar Al-
þingis í umfjöllun um kaup og
sölu starfsmanna Glitnis á hluta-
bréfum í bankanum í aðdraganda
hrunsins 2008. Ástæðan er sú að
athugun rannsóknarnefndarinn-
ar á viðskiptum starfsmanna með
hlutabréf í bönkunum náði aðeins
aftur til 1. ágúst 2008. Birkir seldi
hlutabréf sín í bankanum í júlí 2008
og var salan meira en tíu sinnum
stærri en heildarsala starfsmanna
Glitnis á bréfum í bankanum frá því
í byrjun ágúst og fram að hruninu.
Í rannsóknarskýrslunni segir
um þetta: „Hjá Glitni banka seldu
starfsmenn hlutabréf í bankanum
fyrir um 150 milljónir króna á tíma-
bilinu 1. ágúst 2008 fram að falli
bankanna.“
Ársreikningur BK-44 ehf. fyr-
ir árið 2009 liggur ekki fyrir en fé-
lagið hefur ekki skilað ársreikningi
síðan árið 2007. Birkir hefur sömu-
leiðis dregið sig úr stjórn félagsins
en hann sat þar árið 2008. Félagið
er hins vegar enn skráð til heimilis
heima hjá Birki.
Þess skal getið að nú er í gangi
fyrir dómstólum dómsmál gegn
Baldri Guðlaugssyni, fyrrverandi
ráðuneytisstjóra í fjármálaráðu-
neytinu, vegna meintra innherja-
viðskipta með hlutabréf hans í
Landsbankanum rétt fyrir hrun.
Baldur sat í nefnd um fjármála-
stöðugleika á vegum hins opinbera
og leikur grunur á að hann hafi
búið yfir upplýsingum um veikleika
íslenska fjármálakerfisins og hafi
því getað séð hrun bankanna fyrir.
Baldur seldi bréf sín í Landsbank-
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
Viðskiptin tekin til
skoðunar
*Svar Fjármálaeftirlitsins við fyrirspurn
DV um hvort sala stjórnenda fjármálafyr-
irtækja á hlutabréfum í bankanum rétt
fyrir hrun flokkist sem innherjaviðskipti:
„Án þess að vísa til ákveðinna
einstaklinga eða viðskipta getur
Fjármálaeftirlitið svarað því að
hafi stjórnandi einhvers af íslensku
fjármálafyrirtækjunum, sem fóru í þrot
í tengslum við fjármálaáfallið sem reið
yfir landið, selt stóran hlut í fyrirtækinu
fáum vikum eða mánuðum fyrir fall
þess hafa þau viðskipti verið tekin til
skoðunar af Fjármálaeftirlitinu enda
kunna stjórnendur fjármálafyrirtækja
að búa yfir innherjaupplýsingum og eru
bundnir lögum og skyldum í samræmi
við það.“
Úr rannsóknarskýrslu Alþingis:
Innra eignarhald í Glitni
„Hugtakið innra eignarhald fyrirtækis (e. internal ownership) vísar til þess hversu
stóran hlut starfsmenn eða þeir sem koma að starfi fyrirtækis með beinum hætti,
svo sem stjórnarmenn, eigi í fyrirtækinu. Tekið skal fram að innra eignarhald kann
að vera vanmetið í þessari greiningu þar sem rannsóknarnefnd hafði ekki aðgang að
gögnum sem veittu fullnægjandi upplýsingar um hluti starfsmanna sem geymdir voru á
safnreikningum í dótturfélögum bankanna erlendis.
Innra eignarhald skilgreint með þessum hætti var hátt í Glitni, eða um 18% af
bankanum þegar mest var í lok árs 2004. Stærstur hluti var þó í eigu stjórnarmanna
sem áttu samanlagt um 4% hlut á þeim tíma. Athyglisvert er að 5% bankans voru í eigu
starfsmanna þegar bankinn féll en aðeins um 0,39% hlutur var í eigu stjórnarmanna á
sama tíma.“
„Hjá Glitni banka
seldu starfs-
menn hlutabréf í bank-
anum fyrir um 150 millj-
ónir króna á tímabilinu 1.
ágúst 2008 fram að falli
bankanna.
Yfirmaður í Glitni seldi
bréf sín rétt fYrir hrun
n Birkir Kristinsson seldi hlutabréf í Glitni í
júlí 2008 fyrir rúmlega 1.800 milljónir króna
n Virtist ekki hafa trú á bankanum sem
hann vann hjá n Viðskiptin komust ekki
inn í rannsóknarskýrslu Alþingis