Dagblaðið Vísir - DV - 21.03.2011, Blaðsíða 16
16 | Erlent 21. mars 2011 Mánudagur
Ali Abdullah Saleh, forseti Jemen, sendi leyniskyttur gegn mótmælendum:
Leyniskyttur myrtu 52
Sláandi myndskeið hafa birst frá
mótmælafundum í Jemen frá því á
föstudag. Í þeim sjást, svo ekki verð-
ur um villst, leyniskyttur skjóta á
óbreytta borgara frá þökum háhýsa
í höfuðborginni Sana. Á eftir bæna-
stund síðastliðinn föstudag safnað-
ist saman mikill mannfjöldi í mið-
borg Aden. Mannfjöldinn öskraði
eftir afsögn forseta Jemen, Ali Ab-
dullah Saleh, en hann hefur verið
forseti landsins í 32 ár. Í síðustu viku
hafði Saleh lagt blátt bann við því
að skipulagðir mótmælafundir færu
fram. Fólkið lét sér ekki segjast og
mótmælti hástöfum. Lögreglumenn
reyndu að dreifa mannfjöldanum,
meðal annars með því að kveikja
elda á háskólatorginu í Sana. Skyndi-
lega fóru að heyrast skothvellir og
tóku mótmælendur, þá sérstaklega
ungir karlmenn, að falla í hrönnum.
Áður en yfir lauk hafði leyniskyttun-
um tekist að fella 52 mótmælendur
en þeir voru miskunnarlaust skotnir
í annað hvort hálsinn eða höfuðið.
Fjöldi særðra var á annað hundraðið.
Mótmælendur tvíefldust við of-
beldið en á laugardag hafði mót-
mælendum fjölgað og töldu þeir tugi
þúsunda. Saleh forseti gaf út samúð-
aryfirlýsingu á laugardag og kvaðst
finna til með fjölskyldum fórnar-
lamba fjöldamorðanna. Yfirlýsing-
in virkaði skiljanlega sem salt í sár
þeirra sem misstu vini og vanda-
menn, en augljóst þykir að leyni-
skytturnar – sem kunnu greinilega
vel til verka – hafi verið á snærum
forsetans.
Morðin vöktu mikinn óhug í
Jemen, meira að segja meðal sam-
herja Saleh. Í kjölfar morðanna er
einn ráðherra nú þegar búinn að
segja af sér auk þess sem Nasr Taha
Mustafa, yfirmaður ríkissjónvarpsins
og eiginlegur áróðursmálaráðherra
Saleh, sagði einnig af sér.
Hörmungar Japana halda áfram eft-
ir risajarðskjálftann og flóðbylgjuna
sem fylgdi í kjölfarið þann 11. mars
síðastliðinn. Tala látinna er nú kom-
in upp fyrir 7.500 manns, og er búist
við því að hún eigi eftir að hækka enn
frekar. Á þeim svæðum sem urðu
verst úti í kjölfar hamfaranna er farið
að bera á skorti, bæði á lyfjum sem
og mat. Á fjölmörgum stöðum er enn
rafmagnslaust og það sem er alvar-
legra er að rennandi vatn er af skorn-
um skammti. Nú búa um 450 þús-
und manns í neyðarskýlum eftir að
hafa misst heimili sín. Neyðarskýlin
eru oftar en ekki skólabyggingar eða
íþróttahús sem urðu einnig illa úti
í jarðskjálftanum. Til að bæta gráu
ofan á svart virðist vorið síst vera á
næsta leiti í norðurhluta Japan. Ekki
er mögulegt að hita húsin upp og því
þurfa þúsundir að hírast í nístings-
kulda allan liðlangan daginn.
Mikil sjúkdómahætta
Heilbrigðisyfirvöld óttast mjög út-
breiðslu farsótta á þeim svæðum
sem illa hafa orðið úti. Vegna mikils
kulda er fólkið í norðurhluta Japan
mjög berskjaldað fyrir farsóttum. Þar
sem vatn er af skornum skammti hef-
ur einnig reynst erfitt að gæta hrein-
lætis, bæði í neyðarskýlunum sem
og á sjúkrahúsum. Ef farsótt eins og
inflúensa greindist í neyðarskýlun-
um gæti það haft skelfilegar afleið-
ingar. Þar sefur fólk í stórum opnum
rýmum sem væru ákjósanleg fyrir
farsótt til að breiðast út.
Eldri borgarar í hættu
Blaðamaður breska blaðsins Sunday
Telegraph náði tali af Masaru Yanai,
lækni á sjúkrahúsi Rauða krossins
í Ishinomaki – borg sem hafði um
200 þúsund íbúa en er nú næstum
jöfnuð við jörðu. „Eftir skjálftann og
flóðbylgjuna var helsti vandinn að
fjöldi fólks hafði orðið fyrir ofkæl-
ingu. Síðan þá höfum við hlúð að
þeim sem hlutu beinbrot, mar eða
alvarlega skurði. Nú erum við hins
vegar einnig að sjá sjúkdóma eins og
lungnabólgu, bronkítis og astma. Við
getum ekki einu sinni sinnt sjúkling-
um sem þjást af sykursýki sem dæmi,
lyfin handa þeim eru á þrotum.“
Alvarlegt ástand
Erfitt er að gera sér í hugarlund
hve neyð Japana er mikil um þess-
ar mundir. Þá er ennþá alvarlegt
ástand í Fukushima Daiichi-kjarn-
orkuverinu og gæti það versnað
á hverri stundu. Vegna mikillar
geislavirkni í nágrenni við kjarn-
orkuverið hefur björgunarsveitar-
mönnum reynst ómögulegt að
nálgast þéttbýlisstaði sem urðu
jarðskjálftanum og flóðbylgjunni að
bráð. Það fólk sem lifði af náttúru-
hamfarirnar glímir því við miklar
raunir, án matar, lyfja, rafmagns og
rennandi vatns.
Björn Teitsson
blaðamaður skrifar bjorn@dv.is
„Við getum ekki
einu sinni sinnt
sjúklingum sem þjást af
sykursýki sem dæmi, lyfin
handa þeim eru á þrotum.
n Farið er að bera á matar- og lyfjaskorti í norðuhluta Japan
n Óttast er að farsóttir breiðist út n Hreinlæti er af skornum skammti
vegna skorts á vatni n Nístingskuldi og ómögulegt að hita upp húsin
SKORTIR VATN,
MAT OG LYF
Blóðbað í Sana Mótmælendur bera særðan félaga sinn í skjól.
Allt í kös Svona er umhorfs á spítala Rauða
krossins í Ishinomaki.
Þyngsti maraþon-
hlaupari sögunnar
Bandaríkjamaðurinn Kelly Gneiting,
fertugur tölfræðingur frá Arizona,
ætlar sér að setja nýtt heimsmet og
verða þyngsti einstaklingur frá upp-
hafi sem nær að ljúka maraþon-
hlaupi. Hlaup er reyndar ekki kjör-
íþrótt Gneitings, sem leggur stund á
súmó-glímu í frítíma sínum. Gneit-
ing stundaði áður ólympíska glímu
en eftir að hann varð tvítugur byrjaði
hann að þyngjast mikið. Þegar hann
var orðinn meira en 130 kíló mátti
hann ekki lengur keppa í ólympískri
glímu og skipti því í súmó. „Matur
er minn veikleiki,“ sagði Gneiting.
Hann ætlar sér að hlaupa maraþon-
hlaupið á minna en níu klukku-
stundum. Eftirlitsmenn frá heims-
metabók Guinness verða á svæðinu
til að vigta Gneiting fyrir og eftir
hlaupið.
Guttenberg biðst
afsökunar
Karl Theodor zu Guttenberg, sem
sagði nýlega af sér sem varnarmála-
ráðherra Þýskalands, hefur beðið
svissnesku blaðakonuna Klöru
Obermüller opinberrar afsökunar
vegna ritstuldarhneykslisins sem
kostaði hann að lokum embættið.
Guttenberg lauk við doktorsgráðu í
lögfræði frá háskólanum í Bayreuth
árið 2007. Fyrir skömmu kom í ljós
að Guttenberg stundaði alvarleg-
an ritstuld í doktorsritgerð sinni og
tók hann þar heilu efnisgreinarnar
óbreyttar frá öðrum höfundum án
þess að geta heimilda. Obermüller
hafði lýst því yfir að henni fyndist
eðlilegt að Guttenberg bæðist afsök-
unar og hefur hann nú orðið við
þeirri beiðni.
Ný stjórnarskrá í
Egyptalandi
Það tók Egypta ekki langan tíma
að kjósa um breytingar á stjórnar-
skránni, en aðeins eru liðnar um
sex vikur frá því að Omar Suleiman,
fyrrverandi varaforseti, tilkynnti að
Hosni Mubarak myndi hverfa frá
völdum. Mubarak svaraði þar loks
kalli mótmælenda sem höfðu krafist
afsagnar hans með því að fylkja liði á
Tahrir-torgi í miðborg Kaíró. Egypski
herinn tók við stjórnartaumunum
og voru bæði þingið og ríkisstjórnin
leyst upp. Breytingarnar á stjórnar-
skránni snúa aðallega að því að
auka pólitísk réttindi almennings og
banna ritskoðun, en 77 prósent kjós-
enda veittu nýrri stjórnarskrá braut-
argengi. Stefnt er að því að almennar
kosningar fari fram í Egyptalandi í
ágúst eða september.