Dagblaðið Vísir - DV - 05.09.2012, Blaðsíða 16
Sandkorn
E
inhvern veginn er nánast
óhugsandi að Íslendingur í
ábyrgðarstöðu geri mistök. Þeir
reynast yfirleitt allir vera fórn-
arlömb aðstæðna.
Eitt af fórnarlömbum síðustu viku
er Magnús Kristinsson, útgerðarmað-
ur úr Vestmannaeyjum. Magnús þurfti
að selja útgerðina sína á dögunum.
Hann kenndi Landsbankanum um,
sem og ríkisstjórninni. Landsbankinn
hefði veitt honum alltof há lán og því
skuldaði hann of mikið og ríkisstjórn-
in hefði ætlað að hækka gjald fyrir
fiskveiðiauðlindina. Magnús, sem í
hitteðfyrra þurfti ofan á allt saman að
selja þyrluna sína, sem var innréttuð
eins og limósína, hafði reyndar fengið
um 50.000 milljónir króna afskrifaðar
á kostnað kröfuhafa og skattborgara.
Jón Ásgeir Jóhannesson og faðir
hans Jóhannes Jónsson í Bónus misstu
matvöruverslanakeðjuna sína og fleiri
fyrirtæki vegna þess að þeir tóku of
há lán og of mikla áhættu, sem olli
því að þeir gátu ekki staðið við skuld-
bindingar sínar. Jón Ásgeir hefur hins
vegar aðrar skýringar. Hann er fórnar-
lamb samsæris, en ekki eigin ofmetn-
aðar, græðgi og mistaka. Hann lýsti því
sem gerðist í grein sem hann skrifaði
í blaðið sitt, Fréttablaðið. Í lýsingunni
er Jón Ásgeir að tala við starfsmann
Arion banka, sem sagðist hafa ein-
sett sér að „kála honum“, þegar Jón
Ásgeir bað um að bankinn leyfði hon-
um að eiga áfram fyrirtækin þrátt fyr-
ir allar skuldirnar: „Þú ert á listan-
um!“ – „Hvaða lista?“ spurði ég. „Nú,
listanum um aðila sem á að kála,“ á
bankastarfsmaðurinn að hafa sagt.
Íslensku fórnarlömbin lenda í
alls kyns undarlegum hremmingum
og árásum. Af einhverjum ástæðum
ákvað Arion banki að afskrifa 35.000
milljónir af skuldum Jóns Ásgeirs og
félaga vegna verslanakeðjunnar til
þess eins að geta kálað honum.
Fórnarlambavæðingin er inngró-
in í æðstu raðir. Geir Haarde reiddist
og kvartaði undan aðför að sér þegar
hann var dæmdur fyrir að brjóta
stjórnarskrána í aðdraganda efna-
hagshrunsins sem varð þegar hann
var forsætisráðherra. Bjarni Bene-
diktsson, arftaki hans sem formaður
Sjálfstæðisflokksins, gekk enn lengra
á landsfundi flokksins í fyrra og sagði
að sér „blöskraði aðförin“. Hann taldi
reyndar líka vegið að Davíð Odds-
syni, sem hefði verið „hrakinn“ úr stóli
seðlabankastjóra eftir að hann fór á
hausinn. Síðar þegar DV fjallaði um
aðkomu Bjarna að vafasömum við-
skiptafléttum og misheppnuðum fjár-
festingum, sem kostuðu almenning
skildinginn, sendi Bjarni frá sér yfir-
lýsingar um að hann væri fórnarlamb
pólitískra árása.
Ástæðan fyrir því að svo algengt er
að menn spili sig fórnarlömb er að það
virkar. Samúð þjóðarinnar er mikil, og
þegar maður í ábyrgðarstöðu sendir
frá sér yfirlýsingu til fjölmiðla er hún
oftar en ekki birt athugasemdalaust
í fréttatímum RÚV. Þessi samúð var
best nýtt í máli bresks dópsmyglara
sem var tekinn með tvö þúsund e-töfl-
ur í Leifsstöð í september 1998.
Kio Briggs náði að sannfæra þjóð-
ina og dóminn um að hann væri bara
fórnarlamb aðstæðna. Þessar e-töfl-
ur í farangri hans bara lentu þarna.
Hann grét þegar hann var sýknaður.
Síðan fór hann í skaðabótamál við ís-
lenska ríkið, fyrir þessa hneykslanlegu
handtöku. Honum þóttu 27 milljón-
ir vera lágmark, fyrir það hvernig farið
var með hann, saklaust fórnarlamb-
ið. Hann fékk gjafsókn. Síðar sama ár
var hann handtekinn. Þá í Danmörku.
Með 700 e-töflur.
Síðustu ár hafa hörðustu glæpa-
menn, jafnvel morðingjar, sent lög-
menn á blaðamenn til að reyna að
hafa af þeim peninga fyrir að segja frá
þeim. Fyrir nokkrum árum fékk
dæmdur kókaínsmygl-
ari gjafsókn frá ríkinu
til að stefna blaða-
konu á DV fyrir að
segja að hann væri
grunaður smygl-
ari. Mannorð
hans virtist hafa
beðið hnekki af
þessu.
Handrukk-
arinn Annþór
Kristján Karls-
son
kom
fram í viðtali í Fréttatímanum fyrir
nokkrum misserum og kvartaði yfir
því að ástæða þess að menn eins og
hann fremdu hrottaleg ofbeldisverk
væri að stórum hluta til sú að fjölmiðl-
ar ýttu undir afbrotahegðun þeirra
með því að segja frá afbrotunum – því
þeir vildu fá athygli.
Íslenski fórnarlambakúltúrinn er
gróðrarstía fyrir kúltúr ábyrgðarleys-
is. Þeir sem eru alltaf fórnarlömb geta
ekki axlað ábyrgð á sjálfum sér og allt
er öðrum að kenna. Fórnarlömbin
eiga því ekki að vera í ábyrgðarstöð-
um, því þau munu alltaf „lenda í“ ein-
hverju.
Gera grín að Bjarna
n Forsíðumyndin á Nýju Lífi
hefur vakið mikla athygli þar
sem Bjarni Benediktsson, for-
maður Sjálfstæðisflokksins,
hallar sér aftur á bak, dreym-
inn á svip. Stellingin er sjald-
séð á meðal karla sem vilja láta
taka sig alvarlega sem leiðtoga
og bera sig valdsmannslega. Í
kjölfarið gekk samsett mynd af
Bjarna og Steve Carrell í hlut-
verki The Forty Year Old Virgin
manna á milli á netinu. Þótti
þar vera kominn tvífari Bjarna,
sem reynir að höfða til kvenna
með því að setja sig í stell-
ingar og ræða barnauppeldi.
Á knuz.is var hins vegar spurt
að því hvers vegna það væri
svona hlægilegt að sjá mynd-
ir af körlum sem senda ekki
sjálfkrafa skilaboð um mátt
sinn og megin í pistli sem ber
yfirskriftina Konan í karlinum.
Miskunn ráðherra
n Snærós Sindradóttir er sök-
uð um brot á hegningarlög-
um fyrir að hafa tekið niður
fánann við rússneska sendi-
ráðið og dregið lambhús-
hettu að húni til að mótmæla
meðferðinni á Pussy Riot.
Meint brot fellur undir kafla
um landráð
en í honum
kemur fram
að aðeins
skuli höfða
mál hafi ráð-
herra lagt svo
fyrir. Snærós
biðlar því til Ögmundar Jónas
sonar innanríkisráðherra.
Hann hefur sjálfur mótmælt
mannréttindabrotum ötul-
lega. Árið 2003 hélt hann
mótmælaræðu á fundi gegn
stuðningi Íslands við inn-
rásina í Írak. Ári síðar afhenti
hann varaforseta kínverska
þingsins og sendinefnd hans
skýrslu mannréttindasamtak-
anna Amnesty International
og rakti helstu efnisatriði
hennar á fundi með fulltrú-
um þingflokkanna í ráðherra-
bústaðnum á Þingvöllum.
Athyglisverð
Samherjatengsl
n Útgerðarfélagið Samherji
hefur bætt við sig umtals-
verðum kvóta síðastliðin tvö
ár. Í fyrra keypti fyrirtækið
Útgerðarfélag Akureyringa
af Brimi og nú hefur Síldar-
vinnslan, sem Samherji á
helming í, keypt Berg-Hugin.
Í báðum tilfellum var um
að ræða skuldsett félög sem
komin voru í fang gamla
og nýja Landsbankans. Nú
spyrja menn sig hvort Sam-
herji eigi hauka í horni í
bönkunum. Meðal þeirra
sem nefndir hafa verið til
sögunnar eru Jakob Bjarna
son, starfsmaður skilanefnd-
ar Landsbankans. Jakob var
einn af hluthöfum Kaldbaks,
fjárfestingarfélags Samherja
sem á hlutinn í Síldarvinnsl-
unni, á árum áður og kom að
málum Samherja þegar hann
starfaði sem aðstoðarmaður
forstjóra Kaupþings.
Ég er alltaf
jafn ástfangin
Ég tékkaði á
tryggingunum
Þórunn Högnadóttir og eiginmaður hennar fagna 20 ára samvistaafmæli. – DV Fermingargjöfinni var stolið af syni Jóns Kristins Friðgeirssonar. – DV
Fórnarlömb Íslands
Það sem gerist í Kópavogi ...
Þ
að er gott að búa í Kópavogi.
Þetta hefur lengi verið satt. Í
það minnsta fyrir þá sem þekkja
bæjarstjórann.
Gunnar Birgisson var ógleyman-
legur bæjarstjóri. Hver man ekki eftir
því þegar Kópavogur átti 50 milljóna
króna viðskipti við dóttur Gunnars?
Eða öllum verkefnunum sem fyrir-
tækið Klæðning fékk, þegar Gunnar
átti það og var bæjarstjóri? Eða þegar
Kópavogur keypti hesthús af honum
og fjölskyldu hans? Þá var góðæri í
Kópavogi.
Núna er nýr bæjarstjóri, en það er
ennþá gott að búa í Kópavogi. Fyrr-
verandi kosningastjóri Ármanns Kr.
Ólafssonar, núverandi bæjarstjóra,
var svo lánsamur á dögunum að fá lóð
frá Kópavogsbæ. Það var ákveðið á
fundi, sem bæjarstjórinn sat, að heim-
ila kosningastjóra bæjarstjórans að
flytja lóðina yfir á annað fyrirtæki, sem
hafði fengið 40 milljóna króna afskrift-
ir fyrir tveimur árum.
„Ég er frekar sjokkeruð,“ sagði Guð-
ríður Arnardóttir, bæjarfulltrúi Sam-
fylkingarinnar, þegar hún komst að
þessum tengslum lóðarþegans. Alltaf
er það eins, þetta Samfylkingarvæl.
Merkilegt hvað þetta fólk nennir alltaf
að standa í vegi fyrir uppbyggingu og
er alltaf jafnhissa á framþróun.
Auðvitað er þetta ekki svona ein-
falt, að hann hafi fengið sérstaka fyr-
irgreiðslu vegna þess að hann var
kosningastjóri bæjarstjórans. Ómar
Stefánsson, bæjarfulltrúi Framsóknar-
flokksins, studdi líka þessa úthlutun
og taldi hana eðlilega. Hann mótmælti
mótmælum Guðríðar. Það hefur held-
ur ekkert að gera með það að þessi
fyrrverandi kosningastjóri bæjarstjór-
ans hafði skráð sig í Framsóknarflokk-
inn árið 2010, í þeim eina tilgangi að
tryggja kjör Ómars Stefánssonar í for-
ystu Framsóknarflokksins, eins og sagt
var frá í fjölmiðlum.
Allir með: Það er gott að búa í
Kópavogi.
Svarthöfði
Leiðari
Jón Trausti Reynisson
jontrausti@dv.is
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Ólafur M. Magnússon Ritstjóri: Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is) Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg
Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri og vefstjóri DV.is: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is)
Sölu og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: www.dv.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
16 5. september 2012 Miðvikudagur
„Íslensku fórn-
arlömbin lenda
í alls kyns undarleg-
um hremmingum og
árásum