Dagblaðið Vísir - DV - 13.07.2011, Blaðsíða 13

Fréttir | 13Miðvikudagur 13. júlí 2011
Sturla Böðvarsson, fyrrverandi sam-
gönguráðherra, sat í nefnd um end-
urskoðun á lánastarfsemi Byggða-
stofnunar. Sturla gegndi á sama tíma
hlutverki framkvæmdastjóra einka-
hlutafélagsins Ökugerðis Íslands, en
félagið hefur samkvæmt heimild-
inum blaðsins fengið lánsloforð frá
Byggðastofnun sem hljóðar upp á
200 milljónir króna. Það er hámarks-
lán samkvæmt núgildandi reglum
Byggðastofnunar.
DV hefur áður fjallað um það að
Sturla hafi setið í stjórn Byggðastofn-
unar á sama tíma og lánsloforðið
var gefið, en nefndarseta hans vek-
ur einnig nokkra athygli. Aðalsteinn
Þorsteinsson, forstjóri Byggðastofn-
unar, sagði í samtali við DV að Sturla
hefði ekki komið að meðferð lána-
samninganna á milli Byggðastofn-
unar og Ökugerðis Íslands. Við stofn-
un Ökugerðis Íslands gegndi Sturla
stjórnarformennsku auk þess að
vera framkvæmdastjóri félagsins og
prókúruhafi. Heimildir DV herma að
Sturla sé leppur fyrir eigendur Nes-
byggðar sem eiga langa sögu gjald-
þrota.
Svört viðskiptasaga
Nefndin var skipuð af Katrínu Júlí-
usdóttur iðnaðarráðherra síðastliðið
haust og hafði það hlutverk að end-
urskoða lánastarfsemi Byggðastofn-
unar. Það var því hlutverk nefndar-
innar að fara yfir núverandi stöðu
og starfsemi stofnunarinnar með því
að ræða við starfsmenn og sérfræð-
inga innan hennar. DV hefur skýrslu
nefndarinnar undir höndum en nið-
urstaða hennar er fyrst og fremst sú
að stefna eigi að heildarendurskoð-
un á lánastarfsemi stofnunarinnar. Í
nefndinni sátu sex fulltrúar skipaðir
af stjórnmálaflokkum sem sæti eiga
á Alþingi, auk þess sem Byggðastofn-
un skipaði einn. Þrír fulltrúanna,
þar á meðal Sturla Böðvarsson, sitja
einnig í stjórn Byggðastofnunar.
Ökugerði Íslands er fyrirtæki í
eigu einkahlutafélagsins Nesbyggðar
ehf. en það félag er aftur í eigu Nes-
byggðar eignarhaldsfélags ehf. Eig-
andi fyrirtækjanna þriggja er Páll
Guðfinnur Harðarson en hann situr
í varastjórn Ökugerðis Íslands. Eig-
endurnir eiga sér langa sögu gjald-
þrota en árið 1989 var veðsetning
byggingarfélags þeirra, sem kallaðist
Hamrar, kærð til ríkislögreglustjóra.
Í mars síðastliðnum var annað fyrir-
tæki sömu eigenda, Dalshverfi ehf.,
sett í gjaldþrot. Heimildir DV herma
að ólíklegt verði að teljast að fyrirtæki
með viðskiptasögu eins og Nesbyggð
fengi hámarkslán frá Byggðastofnun
líkt því sem Ökugerði Íslands hefur
verið lofað.
Í þessu samhengi má benda á að
nú í febrúar hafnaði Byggðastofnun
kauptilboði Lotnu í Eyrarodda á Flat-
eyri sökum viðskiptasögu eigenda
Lotnu. Heimildarmaður blaðsins
bendir á að Sturla fari formlega fyr-
ir félaginu til þess að minna fari fyr-
ir því hverjir raunverulegir eigendur
séu.
Sturla prókúruhafi
Í stofngögnum Ökugerðis Íslands
frá 13. júlí 2010 sem DV hefur undir
höndum kemur fram að Sturla Böðv-
arsson sé eini stjórnarmaðurinn og
formaður stjórnar. Þá er hann einnig
framkvæmdastjóri og eini prókúru-
hafi félagsins. Stjórn Byggðastofn-
unar var skipuð á ársfundi stofnun-
arinnar þann 11. júní í fyrra en þá
var Sturla Böðvarsson meðal annars
skipaður í stjórn, rétt rúmum mán-
uði áður en Ökugerði Íslands var
formlega stofnað og Sturla gerður
framkvæmdastjóri. Næstum hálfu
ári áður, þann 3. febrúar 2010, var
fyrsta skóflustungan að Ökugerði Ís-
lands tekin. Sturla sagði í samtali við
DV að hann hefði ekki komið nálægt
lánasamningum við fyrirtækið sem
hann er stjórnarformaður í. „Það var
búið að veita lánsloforð til Ökugerð-
is á Reykjanesinu löngu áður en ég
kom að þessu Ökugerðismáli,“ sagði
hann við blaðamann.
Það vekur nokkra furðu að þrír
af sjö nefndarmönnum voru innan-
búðarmenn úr Byggðastofnun en
leiða má líkur að því að það hafi haft
þau áhrif að minni vilji var til breyt-
inga en ella hefði verið. Fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins, Framsóknar-
flokks og Byggðastofnunar í nefnd-
inni komu allir úr stjórn stofnunar-
innar. Formaður nefndarinnar var
Gunnar Svavarsson en auk hans
sátu í nefndinni þau Sturla Böðvars-
son sem skipaður var af Sjálfstæðis-
flokknum, Anna Kristín Gunnars-
dóttir formaður Byggðastofnunar,
Finnbogi Vikar skipaður af Hreyf-
ingunni, Herdís Á. Sæmundardótt-
ir sem situr í stjórn Byggðastofnun-
ar, Valgerður Bjarnadóttir skipuð af
Samfylkingunni og Lárus H. Hann-
esson skipaður af Vinstri grænum.
Motopark lofað láni
Nefndarmenn fengu einungis greitt
fyrir ferðakostnað frá ráðuneyt-
inu en viðkomandi stofnun og/eða
stjórnmálaflokkar sáu um að greiða
þeim laun, ef einhver voru. Á meðal
þess sem rætt var í nefndinni, sam-
kvæmt heimildum DV, var að stofn-
unin hefði að undanförnu lánað fyr-
irtækjum háar upphæðir án tryggra
veða og því þyrfti að breyta. Ákveð-
inn armur nefndarmanna áleit að
slíkt væri ávallt matsatriði og að erfitt
væri að meta hvað væru trygg veð og
hvað ekki. Eins og fyrr segir var nið-
urstaða nefndarinnar sú að skoða
málið áfram. Heimildir DV herma að
fulltrúar Byggðastofnunar hafi viljað
stíga varlega til jarðar í breytingum,
og almennt kosið minni breytingar
en þeir sem komu úr öðrum áttum.
Einkahlutafélagið Icelandic
Moto park fékk lánsloforð frá
Byggðastofnun upp á 200 milljónir
króna fyrir framkvæmdum á akst-
ursíþróttasvæði sem áætlað var að
byggja upp á landinu Hjallar 1, þar
sem nú á að rísa Ökugerði Íslands.
Háleitar hugmyndir um svæði þar
sem hægt yrði að keppa í nánast
öllum akstursíþróttum fóru síðar út
um þúfur og félagið fékk aldrei lán-
ið frá Byggðastofnun þar sem ekki
hafði verið staðið við skuldbind-
ingar. Ökugerði Íslands hefur í raun
tekist að endurnýja lánsloforðið og
yfirfæra það á sig. Stefnt er að því
að opna svæðið í lok þessa árs eða
byrjun þess næsta. Samkvæmt upp-
lýsingum DV hefur óvenjulítið verið
um framkvæmdir í vetur.
Ökukennarafélagið fékk ekki lán
Sem samgönguráðherra lagði Sturla
fram frumvarp á þingi þess efnis að
ökunemar yrðu skyldaðir til þess
að fá þjálfun í svokölluðu ökugerði
og að það yrði liður í almennu öku-
námi. Í fyrra tóku slík lög gildi. Með
tilkomu Ökugerðis Íslands mun
fjöldi ökunema því sækja aksturs-
þjálfun sína á svæðið, sem verð-
ur það eina sinnar tegundar hér á
landi. Ökugerði er sérhannað æf-
inga- og kennslusvæði fyrir öku-
nema, þar sem þeir fá meðal annars
tækifæri til þess að finna hvernig það
er að missa stjórn á bifreið í hálku
eða á malarvegi. Áætlað er að nem-
endur muni að minnsta kosti þurfa
að greiða 35 þúsund krónur fyrir að
nota aðstöðu Ökugerðis Íslands.
Ökukennarafélag Íslands hefur
starfrækt sérstakt ökugerði á Kirkju-
sandi frá því í apríl í fyrra. Þar hafa
nemar aðgang að svokölluðum
skrikbílum sem geta líkt eftir akstri í
hálku eða möl, en slíkt er mun ódýr-
ara en að viðhalda heilu brautunum.
Með þessari aðstöðu sér Ökukenn-
arafélagið fram á að ná að sinna öll-
um þeim fjögur þúsund nemum sem
taka bílpróf hér ár hvert. Formað-
ur félagsins hefur gert athugasemd-
ir við það að Sturla Böðvarsson hafi
setið beggja vegna borðs þegar kom
að lánveitingum frá Byggðastofn-
un. Félagið sótti um lán hjá Byggða-
stofnun fyrir starfsemi ökugerðis úti
á landi árið 2008 en þeirri umsókn
var hafnað. Í niðurlagi í svarbréfi
stofnunarinnar sagði: „Þá virðist
verkefnið við fyrstu sýn ekki falla vel
að starfssviði stofnunarinnar.“
Draumur Sturlu
Sturla Böðvarsson var á meðal
þeirra fyrstu sem reifuðu hugmynd-
ir um að sett yrði upp sérstakt öku-
gerði hér á landi. Sem samgöngu-
ráðherra barðist hann fyrir því að
ökunemar gengjust undir þjálfun í
ökugerði. Sturla skrifaði meðal ann-
ars grein um málið í Morgunblaðið
árið 2005. „Þetta mál hefur lengi ver-
ið til umræðu, ekki síst meðal öku-
kennara, en lengi vel voru nokkuð
misvísandi upplýsingar um hver
reynsla manna væri af slíkum svæð-
um,“ sagði Sturla og bætti við: „Nú
segja ráðgjafar mínir hins vegar að
slík svæði séu af hinu góða og því
hef ég falið Umferðarstofu að hefja
þennan undirbúning. Við stefnum
að því að reglugerð um ökugerði
verði tilbúin í haust.“ 
Frá upphafi árs 2010 hafa allir
ökunemar verið skyldaðir til að
gangast undir þjálfun í ökugerði.
En á vefsíðu Ökugerðis Íslands seg-
ir meðal annars: „Þann 12. júní 2010
var fest í gildi reglugerð sem skyldar
alla ökunema til náms í þar til gerðu
ökugerði og var gildistaka reglugerð-
arinnar miðuð við 1. janúar 2010.“
Þegar blaðamaður ítrekaði
spurningu sína til Sturlu Böðvars-
sonar í tengslum við fyrri umfjöll-
un blaðsins, og spurði hvort honum
þætti ekki óheppilegt að vera beggja
vegna borðsins þegar kæmi að lán-
veitingum Byggðastofnunar til Öku-
gerðis Íslands, sagði hann: „Nei, það
er nefnilega algjör misskilningur
vegna þess að það gilda mjög strang-
ar reglur hjá Byggðastofnun um það
hvenær stjórnarmenn verða að víkja
og ég kom hvergi nærri þessu. Þann-
ig að fyrir alla muni, í þágu umferð-
aröryggis á landinu, ekki reyna að
gera þetta tortryggilegt.“
n Sturla Böðvarsson sat í nefnd um endurskoðun á lánastarfsemi Byggðastofnunar n Var á
sama tíma framkvæmdastjóri Ökugerðis Íslands sem er lofað 200 milljóna láni frá stofnuninni
Fékk lánsloforð en
endurskoðar lán
Jón Bjarki Magnússon
blaðamaður skrifar jonbjarki@dv.is
„Þannig að fyrir alla
muni, í þágu um-
ferðaröryggis á landinu,
ekki reyna að gera þetta
tortryggilegt.
Ökugerði í stað Motopark Á þessum stað átti að rísa alhliða akstursíþróttasvæði en
nú er ráðgert að setja upp ökugerði fyrir ökunema. Framtíðaráformin eru þó þau að reisa
kappakstursbrautir.
Óháður Sturla segist ekki hafa neinna hagsmuna
að gæta hjá Ökugerði Íslands þrátt fyrir að hann sé
stjórnarformaður fyrirtækisins.