Fréttablaðið - 21.12.2015, Blaðsíða 8

VERKFÆRI MEISTARANS Síðumúla 11 - 108 Reykjavík Sími 568-6899
Netfang: vfs@vfs.is Netsíða: www.vfs.is
StjórnSýSla Engin frumkvæðis­
athugun hefur farið fram hjá Umboðs­
manni Alþingis á árinu því álag og
fjárveitingar gera embættinu ekki
kleift að sinna þeim. Þetta kemur fram
í nýjustu ársskýrslu embættisins.
„Ég tel þessa stöðu ekki ásættanlega
miðað við núgildandi lög sem og þær
ábendingar sem ég fæ og þær upp­
lýsingar sem koma fram við athug­
anir á kvörtunum. Þá hefur heldur
ekki gefist tækifæri til að ljúka sem
skyldi eldri frumkvæðismálum og
kvörtunum sem áformað hefur verið
að ljúka í tengslum við þau,“ segir í
skýrslunni.
Frumkvæðisathuganir eru verk­
færi umboðsmanns til að hafa eftirlit
með stjórnvöldum án þess að kvörtun
berist embættinu fyrst. Oftar en ekki
er vísað til fjölmiðlaumfjöllunar þegar
frumkvæðisathugun hefst.
Umboðsmaður Alþingis hefur
brugðist við vandanum með svo­
kölluðum forathugunarmálum. Þá er
óskað eftir upplýsingum frá stjórn­
völdum og lagt mat á hvort tilefni sé til
að taka tiltekið málefni til athugunar.
Þetta hefur sautján sinnum verið gert
á þessu ári, nú síðast þegar óskað var
eftir upplýsingum um málsmeðferð
og rannsókn Útlendingastofnunar á
umsóknum um mannúðarleyfi af heil­
brigðisástæðum.
Forathugunin á útlendingamálum
hófst vegna brottflutnings tveggja
albanskra fjölskyldna en tveir lang­
veikir drengir, þriggja ára og átta
mánaða, höfðu notið heilbrigðis­
þjónustu hér á landi. Sem dæmi um
aðra forathugun sem hefur átt sér stað
á árinu er beiðni um upplýsingar um
möguleika aðstandenda til að leggja
fram kvörtun hjá landlækni yfir mis­
tökum eða vanrækslu sem þeir telja
hafa leitt til andláts sjúklings.
„Í stað þess að ákveðin atriði detti
niður þá er frekar vakin athygli stjórn­
valda á þeim og þau leggja þá mat á
hvort þau taki sjálf boltann eða hvort
umboðsmaður þarf að fara í málið,“
segir Tryggvi Gunnarsson, umboðs­
maður Alþingis.
„Þetta er mikilvægasta stofnunin
sem hefur eftirlit með framkvæmda­
valdinu og stjórnsýslu á vegum stjórn­
valda,“ segir Björg Thorarensen, pró­
fessor við lagadeild Háskóla Íslands.
Hún játar því að að vissu leyti sé
óheppilegt að stjórnvöld sjái um
fjárveitingu til embættisins en segir
að einhver þurfi að gera það. Fjár­
veitingarvaldið verði ekki tekið af
Alþingi. snaeros@frettabladid.is
Fjárskortur stendur frumkvæði
umboðsmanns fyrir þrifum
Umboðsmaður Alþingis hefur ekki getað hafið frumkvæðisrannsókn á árinu sem er að líða vegna fjárskorts
og anna. Mikilvægasta eftirlitsstofnun ríkisins að mati Bjargar Thorarensen, lagaprófessors í Háskóla Íslands.
Tryggvi Gunnarsson hefur verið umboðsmaður Alþingis frá árinu 1998. Hann tók
upp forathuganir til að bregðast við fjárskortinum. FréTTAblAðið/GVA
Athyglisverðar frumkvæðisathuganir
lekamálið
Umboðsmaður Alþingis hóf rannsókn á samskiptum Hönnu Birnu Krist-
jánsdóttur, þáverandi innanríkisráðherra, og Stefáns Eiríkssonar, þáverandi
lögreglustjóra, vegna lekamálsins svokallaða. Forathugun hófst í kjölfar
fréttaflutnings DV af því að ráðherra hefði átt í samskiptum við lögreglu-
stjórann um meðferð trúnaðarupplýsinga úr ráðuneytinu á sama tíma og
lögreglurannsókn var í gangi.
Fíkniefnaleit í framhaldsskólum
Fjölmiðlar greindu frá því að Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu hefði
hafið fíkniefnaleit í Tækniskólanum í Reykjavík árið 2010. Umboðsmaður
leitaði svara við því af hvaða tilefni leitin var gerð og á hvaða lagagrund-
velli. Niðurstaða umboðsmanns var að leit lögreglunnar hefði ekki stuðst
við lagaheimild og beindi þeim tilmælum til lögreglustjórans að þau
sjónarmið sem rakin voru í álitinu yrði höfð í huga í framtíðarstörfum lög-
reglunnar.
Mannanafnanefnd á villigötum
Árið 2010 komst umboðsmaður að því að oft væri misbrestur á því að rök-
studdir úrskurðir mannanafnanefndar væru birtir opinberlega. Bætt var úr
birtingunni snarlega.
Þetta er mikilvæg-
asta stofnunin sem
hefur eftirlit með fram-
kvæmdavaldinu og stjórn-
sýslu á vegum
stjórnvalda.
Björg Thorarensen
lagaprófessor
15
frumkvæðisrannsóknir
hófust árið 2009.
2
frumkvæðisrannsóknir
hófust á árinu 2014.
Skólamál Fræðsluráð Vestmanna­
eyja segir ósættanlegt að nemendur
í grunnskóla bæjarins séu undir
landsmeðaltali í samræmdum
prófum.
Samkvæmt gögnum sem lögð
voru fyrir fræðsluráðið í nóvem­
ber eru nemendur í 4. og 7. bekk
Grunnskóla Vestmannaeyja undir
landsmeðaltali í samræmdum
prófum. Tölurnar eru settar fram á
kvarðanum 0–60.
„Í 4. bekk var normaldreifða
einkunnin í íslensku 27,7 og 29,7 í
stærðfræði. Í 7. bekk var einkunnin
í íslensku 28,4 og 27,6 í stærð­
fræði. Í 10. bekk var einkunnin 29
í íslensku, 28,2 í stærðfræði og 26
í ensku,“ kemur fram í fundargerð
fræðsluráðsins sem hóf athugun á
málinu. Meðal annars voru skoð­
aðar niðurstöður samræmdra prófa
fyrri ára og þær bornar saman við
árangur í öðrum skólum og árangur
í GRV undanfarin ár.
„Fræðsluráð er meðvitað um að
það tekur tíma að bæta skólamenn­
ingu og árangur. Á seinustu misser­
um hefur verið ráðist í aðgerðir sem
vafalaust eiga eftir að skila betri
árangri í samræmdum mælingum
og skólastarfi almennt. Eftir sem
áður telur fræðsluráð ljóst að leita
beri allra leiða til að bæta árangur
GRV og að það sé óásættanlegt að
nemendur í Vestmannaeyjum séu
undir landsmeðaltali í samræmd­
um mælingum,“ segir fræðsluráðið.
Af þessum ástæðum segir
fræðsluráðið æskilegt að óháður
aðili geri faglega úttekt á skóla­
starfinu í byrjun næsta árs og skili
niðurstöðum fyrir vorið. Jafnframt
er skólaskrifstofu bæjarins falið að
vinna áfram að málinu. – gar
Námsárangur í grunnskóla Vestmannaeyja sagður óásættanlegur
Gera á óháða úttekt á ástæðum þess að grunnskólabörn í Vestmannaeyjum eru
undir landsmeðaltali á samræmdum prófum. FréTTAblAðið/PjeTur
Svalbarði Barn sem slasaðist alvar­
lega í snjóflóði sem féll í höfuðstað
Svalbarða á laugardaginn lést í gær
á sjúkrahúsi í Tromsö. Frá þessu er
greint á Svalbarðapóstinum. Þar
er haft eftir Leif Magne Helgasen,
sóknarpresti í Svalbarðakirkju, að
snjóflóðið sé mikill harmleikur.
Hann segir sorg einkenna and­
rúmsloftið á svæðinu. Ekki er talið
að hitt barnið sem slasaðist í snjó­
flóðinu sé í lífshættu. Þá lést 42 ára
gamall maður í flóðinu. – ngy
Barn á Svalbarða
lést eftir snjóflóð
alþingi Tillögur ríkisstjórnarinnar
um breytingar á fjárlögum komu of
seint inn í þingið og gögn voru of
seint lögð fram.
Þetta segir Bjarni Benediktsson,
fjármála­ og efnahagsráðherra.
Hann kveðst telja að endurskoða
þurfi verklag við fjárlagagerðina í
þinginu. Ekki sé eðlilegt að umræð­
an um fjárlagafrumvarpið taki jafn
langan tíma og raun ber vitni.
Fjárlagafrumvarpið var afgreitt að
lokinni þriðju umræðu á sjöunda tím­
anum á laugardagskvöldið og þing­
störfum lauk svo á áttunda tímanum
og eru þingmenn nú farnir í jólafrí.
Bjarni sagði undir þriðju umræðu um
fjárlagafrumvarpið að ákveðin mistök
hefðu verið gerð sem varð til þess að
fjárlagavinnan dróst jafn mikið á lang­
inn og raunin varð. – bo
Segir mistök
hafa tafið fjárlög
Fjárlagafrumvarpið var afgreitt á laugar-
dagskvöldið. FréTTAblAðið/bAldur
2 1 . d e S e m b e r 2 0 1 5 m á n U d a g U r8 f r é t t i r ∙ f r é t t a b l a ð i ð
2
0
-1
2
-2
0
1
5

2
2
:2
1
F
B
0
7
2
s
_
P
0
6
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
6
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
7
C
0
-D
4
8
8
1
7
C
0
-D
3
4
C
1
7
C
0
-D
2
1
0
1
7
C
0
-D
0
D
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
7
B

F
B
0
7
2
s
_
2
0
_
1
2
_
2
0
1
C
M
Y
K