Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.2008, Blaðsíða 14

Gangsetningar krónunnar hefur ver-
ið beðið með óþreyju þó trú manna
sé misjöfn. Þeir sem vildu sjá hana
busla hjálparlaust kyngja þeirri ósk,
að minnsta kosti um sinn. Björg-
unarvestið hefur þann kost að inni-
haldið sekkur ekki en annmarkinn sá
að enginn veit hvað ella hefði orðið.
Álit hagfræðinga eru jafnmörg þeim
sjálfum og almenningur stendur á
gati. Eitt ætti þó að vera ljóst, styrking
krónunnar felst í eftirspurn.
Eftirspurn hér heima hlýtur að
aukast með hagstæðari vöruskipta-
jöfnuði, það er meira selt erlendis,
minna keypt innlendis. Þetta eykur
gjaldeyrisstreymi til landsins. Eftir-
spurn að utan er annars vegar frá fjár-
festum en einnig frá ferðamönnum.
Þetta síðastnefnda er uppi á borðum
og ætti að hlúa að þessari þjónustu-
grein á stundinni. Ein stærsta ýlda
íslenzks efnahagslífs er hin innlyksa
krónu- og jöklabréf. Þessar fyrrver-
andi styrktarstoðir krónunnar hafa
snúist upp í andhverfu sína. Útborg-
un þeirra er þjóðarbúinu ómöguleg
sem stendur og skýrir að nokkru þau
miklu gjaldeyrishöft sem búið er að
samþykkja. Einhver úr hagfræðinga-
stétt vildi sjá skattlagningu þessara
fjármuna verði þeir leystir út. Kannski
ekki svo galið tillegg í ljósi stöðunnar.
Gjaldeyri þjóðarinnar, þeim litla
sem til er, þarf að forgangsraða og
matvæli, olía og lyf ofar öðru. Ann-
að mætir afgangi og til dæmis ljóst
að jólaföt verða ófáanleg í verzlun-
um og viðbúið að fólk sprangi um
torg eins og stúlkurnar tvær sem
mótmæltu skinnklæðnaði á dögun-
um. Annað bitbein kreppunnar, tón-
listarhúsið, endar að líkum sem yfir-
gefið musteri óráðsíu og óraunhæfra
hugmynda. Að stjórnmálamenn skuli
enn vilja henda í þetta peningum er
illskiljanlegt og angi sömu hugsana
sem enn réttlæta misvægi eftirlauna-
laganna. Stjórnsýslunni er skylt að
ganga á undan með góðu fordæmi
og ætti að tína af sér loðfeldina. Allt of
lengi hafa forsvarsmenn þjóðarinnar
klætt hana af sér og þörfin á snertingu
orðin brýn. Hvaða skoðun sem fólk
kann að hafa á krónunni hafa stjórn-
völd ákveðið að gera eina tilraun enn.
Lukkist hún bætir það aðstöðu okk-
ar á alþjóðavettvangi, ef ekki versnar
hún varla mikið úr þessu. Næstu tvö
ár verða afturhvarf til fortíðar, velj-
um íslenzkt enda eitt í boði. Frysting,
höft og herpingur eru hið nýja Ísland.
Stjórnvalda er að dreifa byrðunum
eftir megni, nýlegt hrafnaspark í eft-
irlaunaósómanum ýtir þó ekki undir
væntingar. Vegferðin fram undan er
engra ósk en illskárra þó að koma ekki
tómhent til baka. Forsenda þess er ný
hugsun, ein fæðingarhríð hennar er
að gera úr alþingishúsinu ómelettu.
mánudagur 1. desember 200814 Umræða
Spurningin
„Það er ég sem er á nornaveiðum, Davíð
ætlar ekkert að veiða mig. Ég er sjálf á
veiðum,“segir Eva Hauksdóttir, eigandi
nornabúðarinnar. eva stofnaði hóp á
Facebook þar sem hún hvetur til að fólk
borgi ekki af neinum lánum við ríki eða
banka í dag. Þá segir hún hópinn ætla
að ganga að seðlabankan-
um á sjálfan fullveldisdag-
inn og biðja davíð
Oddsson kurteislega um
að segja af sér og ef
hópurinn fær ekki
viðunandi svör verður
hann borinn út öðrum
til viðvörunar.
Ertu EkkErt hrædd
við nornavEiðar?
Sandkorn
n Niðurskurður Páls Magn-
ússonar útvarpsstjóra mælist
illa fyrir innan stofnunarinnar.
Rótgróið starfsfólk er ævareitt
vegna niðurskurðar sem það
telur beinast að þörfum þjónum
fremur en
silkihúfum.
Meðal þeirra
sem hund-
skömmuðu
útvarpsstjór-
ann á starfs-
mannafundi
á föstudag
er Helgi Selj-
an, spyrill Kastljóss, sem telur
það skemmdarverk að útrýma
svæðisstöðvunum. Víst er að
Helgi er ekki í náðinni hjá Páli
hér eftir.
n Sóldýrkandinn Guðni Ág-
ústsson er væntanlegur heim
á næstu dögum eftir að hafa
notið lífsins á Klörubar og víðar
á Kanaríeyjum á launum frá
almenningi. Guðni þarf ekki
að hafa áhyggjur næstu mán-
uðina af afkomunni þar sem
hann mun verða í sex mánuði
á launaskrá Alþingis án þess að
lyfta hendi. Síðan taka við rífleg
eftirlaun sem ráðherra. Ekki er
talið ólíklegt að leiðir hans og
Framsóknarflokksins hafi skilið
að fullu. Einhverjir spá því að
hann muni slást í lið með Davíð
Oddssyni seðlabankastjóra ef
hann ákveður að stofna nýjan
flokk sem heyrist.
n Svo sem greint hefur verið frá í
DV hefur Styrmir Gunnarsson,
fyrrverandi ritstjóri Morgun-
blaðsins, verið gestur Davíðs
Oddssonar í Seðlabankanum.
Óljóst er hvert erindi hans er í
bankanum annað en að spinna
fyrir Davíð. Hermt er að hópur
ungra sjálfstæðismanna hafi
nú stofnað hóp sem ætlað er að
vinna gegn því að landsfundur
Sjálfstæðisflokksins samþykki
að stíga skref í áttina að Evrópu-
aðild. Mentor þess hóps mun
vera sjálfur Styrmir.
n Björn Bjarnason dómsmála-
ráðherra víkur að Viðskipta-
blaðinu á heimasíðu sinni og
segir að Haraldur Johannessen,
ritstjóri og náfrændi ríkislög-
reglustjóra, hafi ásamt fjárfest-
um keypt
blaðið af
Bakkavar-
arbræðr-
um. Björn
segir orðrétt:
„Fyrir miðl-
ana er best
að komast
sem fyrst
úr höndum þeirra, sem berjast
fyrir eigin lífi og hagsmunum.
Þetta hefur þegar gerst með
Viðskiptablaðið.“ Athygli vekur
að dómsmálaráðherra lýsir
velþóknun á „sölu“ Viðskipta-
blaðsins sem skuldaði 250 millj-
ónir en velti um 300 milljónum
á ári. „Kaup” Haraldar felast í
því að hann ætlar að taka nafnið
á blaðinu út úr hinu gjaldþrota
fyrirtæki, skilja skuldirnar eft-
ir og láta Ábyrgðarsjóð launa
greiða blaðamönnum og öðrum
starfsmönnum laun. Ráðherr-
ann felst þannig á kennitölu-
flakk.
LyngháLs 5, 110 Reykjavík
Útgáfufélag: Útgáfufélagið Birtíngur ehf.
Stjórnarformaður: hreinn Loftsson
framkvæmdaStjóri: elín Ragnarsdóttir
ritStjórar:
jón Trausti Reynisson, jontrausti@dv.is
og Reynir Traustason, rt@dv.is
fréttaStjórar:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
og Þórarinn Þórarinsson, toti@dv.is
auglýSingaStjóri:
ásmundur helgason, asi@birtingur.is
dv á netinu: dv.is
aðalnúmer: 512 7000, ritstjórn: 512 7010,
áskriFtarsími: 512 7080, auglýsingar: 515 70 50.
Umbrot: dv. Prentvinnsla: landsprent. Dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
„Það er ekki hægt að
láta allt snúast
um Davíð.“
n Ingibjörg Sólrún sem segir
aðalmálið ekki vera hvort Davíð
hafi gert mistök sem seðlabankastjóri
heldur að hann hafi verið mikill þátttakandi í
öllum helstu átakamála síðustu 17 ár. – DV.
„Já, hún er mjög
flott hóru-
mamma,“
n Sigurjón Kjartansson um
Þjóðleikhússtjórann Tinnu Gunnlaugsdóttir sem
fer með hlutverk Hórumömmu í lögfræðidram-
anu Rétti sem Sigurjón samdi handritið að. –
Fréttablaðið.
„Mig dreymdi
þessa konu sex
mánuðum áður
en við hittumst.“
n Gunnar Sigurðsson, mótmælandi og
leikstjóri, sem dreymdi kærustuna sína löngu
áður en hann kynntist henni. – DV.
„...það tók mig
langan tíma að
þora að tala
við hann og
segja honum
hvernig mér leið. Það var
svona á fimm ára plan-
inu.“
n Ragnheiður Gröndal söngkona um kærasta
sinn Guðmund Pétursson. – Fréttablaðið.
„ Þeir eru bara með stæla ,
sem þykir þetta pjatt.“
n Ármann Reynisson er mikið jólabarn og hefur
á hverjum degi í tíu ár skreytt jólabikarinn sinn.
Hann blæs á allt tal um að hann sé pjattaður að
skreyta svona. – DV
Fyrirgefning skuldanna
Leiðari
Hrun fyrirtækja og heimila stendur nú sem hæst. Þeir sömu og stýrðu þjóðinni fram af brúninni eru nú að skipta upp góssinu. Á þessum
tímum er sú hætta mest að vinavæðingin sem
hefur verið rauður þráður íslenskrar spilling-
ar dafni að nýju. Skilanefndum bankanna er
falið það vald að gefa spilin að nýju. Nýjasta
tilvikið um fyrirtæki í falli er Árvakur, rekstr-
arfélag Morgunblaðsins. Fyrirtækið skuld-
ar 4.000 milljónir króna eftir stjórnartíð nú-
verandi eigenda. Af þeirri upphæð eru 3.000
milljónir króna í ríkisbankanum Glitni. Hóp-
ur núverandi eigenda og stjórnenda útgáf-
unnar fara fram á það að eignast fyrirtækið
og þá að öllum líkindum með því að skuldir
verði felldar niður. Þetta eru mennirnir sem
söfnuðu skuldunum en vilja nú að almenn-
ingur axli byrðar af óstjórn og offjárfestingu.
Bænaskjal þessa eðlis mátti lesa í fréttahluta
Moggans. Það er útilokað að skilanefnd Glitn-
is geti skammlaust fallist á að gefa eftir þús-
undir milljóna af fé sem er í eigu almennings.
Nema þá að þeir ætli að hlífa einstaklingum
og öðrum fyrirtækjum með sama hætti. Þetta
mál er prófsteinn á bankamálaráðherrann,
Björgvin G. Sigurðsson, og Árna Mathiesen
fjármálaráðherra. Ætla þeir að samþykkja
eftirgjöf skulda til þeirra sem efndu til þeirra?
Eða gengur jafnt yfir allt og alla? Öllum má
ljóst vera að ef til niðurfellingar skulda kemur
án þess að eignarhald gjörbreytist er það spill-
ing af versta tagi. Ef bænaskjal núverandi eig-
enda Moggans verður samþykkt munu stjórn-
völd þurfa að fallast á sömu afgreiðslu fyrir öll
þau fyrirtæki og þær tugþúsundir venjulegra
Íslendinga sem eiga um sárt að binda. Ann-
ars ríkir ekki jafnræði. Á þeim krossgötum fá-
tæktar og allsnægta sem þjóðin stendur verð-
ur boðlegt siðferði að vera í öndvegi.
rEynir traustason ritstjóri skrifar: Þetta eru mennirnir sem söfnuðu skuldunum.
bókStafLega
Svona er íSLand
LÝÐUR ÁRNASON
heilbrigðisstarfsmaður
skrifar
„Hvaða skoðun sem
fólk kann að hafa á
krónunni hafa stjórn-
völd ákveðið að gera
eina tilraun enn.“
HRÍÐAR
kjaLLari